نقد فیلم "آبادانی ها" در برنامه "بوطیقا"

"آبادانی‌ها" فیلمی به كارگردانی و نویسندگی كیانوش عیاری محصول سال 1371 است. این فیلم اقتباسی مستقیم و ایرانیزه شده از فیلم "دزدان دوچرخه" ساخته "دسیكا" است كه به این مسئله در تیتراژ ابتدایی فیلم نیز اشاره می‌شود.

1402/03/24
|
10:40

در این فیلم اتومبیل یك مهاجر جنگی مقیم تهران به سرقت برده میشود. او همراه پسرش جستجویی ناامید كننده را برای یافتن تنها دارائیش آغاز میكنند.

كوروش حسینی: فیلم "آبادانی ها" یك نمونه از اقتباس قوی و ارزشمند در سینمای ایران است.

كوروش حسینی، كارگردان و منتقد سینما، در برنامه "بوطیقا" به نقد فیلم "آبادانی ها" پرداخت و گفت: فیلم "آبادانی ها" اثر "كیانوش عیاری" یك نمونه از اقتباس قوی و ارزشمند در سینمای ایران است، و منبع و ماخذی است كه یاد بگیریم فیلم اقتباسی میتواند خوب كار شود و ارزش های خودش را داشته باشد، و یادآور می شود كه با كارهای اقتباسی از آثار ارزشمند دنیا برخورد مناسب داشته باشیم.
وی فیلم "آبادانی ها" را یك اقتباس كامل از فیلم "دزدان دوچرخه" اثر "دسیكا" دانست و گفت: این اقتباس نه تنها ایراد و ضعف نیست، بلكه در جایگاه خود ارزشمند است، و خودش یك اثر ماندگار در سینمای ایران شده است؛ چرا كه "آبادانی ها" مال ایتالیا نیست، بلكه به خوبی ایرانیزه شده است. یعنی اقتباس اگر به خوبی انجام شود، تقلید نیست.
حسینی همچنین با تاكید بر اینكه نباید به این بهانه كه اثری تولید 20 یا 30 سال پیش است از آن غافل شویم، گفت: ارزش‌های یك اثر خوب مشمول گذر زمان نمی‌شود، و گاه خودش منبع تاریخی و تحلیلی اجتماعی است، مثل "آبادانیها" كه هم به لحاظ كارگردانی و فنی و هم به لحاظ تاریخی و نقد فرهنگی و اجتماعی ارزشمند است.
وی با اشاره به شروع خوب فیلم "آبادانی ها" گفت: این فیلم با شروع خوب و نشانه گذاری های سرشاری كه در طول فیلم می كند، به تقویت شكل گیری داستان كمك میكند، و همه اینها به خوبی كار شده است.
وی همچنین به كارگیری عناصر خوب شنیداری، بصری، و پس زمینه های اجتماعی را از نقاط قوت فیلم "آبادانی ها" برشمرد، و گفت: این عناصر تنها به عنوان پركننده ماجرای فیلمنامه نیست، بلكه اثر گذار است؛ مثل تعارض صدای سرخوش گوینده رادیو با زندگی پر از مشكلات جنگ زده ها، "عیاری" با مسائل و پس زمینه هایی كه ارائه می دهد رنج ها و آسیب های جنگ زده ها را بخوبی نشان می‌دهد، تا به درستی آسیب‌شناسی شوند. این فیلم هشدار دهنده و تلخ است اما سیاه‌نمایی نیست.
حسینی همچنین با اشاره به شخصیت پردازی فیلم "آبادانی ها" گفت: شخصیت پسر فیلمنامه، پویاتر از پسر فیلم "دزدان دوچرخه" است، فیلمنامه كاملاً به صورت بصری نوشته شده و با پرهیز از دیالوگ های زیادی و غیر ضروری می كوشد به زبان سینما روایت كند. این اثر خودش را به "دزدان دوچرخه" وانداده است، بلكه حرف خودش را آن هم به زبان تصویر و به دور از دیالوگ های اضافی بیان میكند.
وی در پایان افزود: فیلمنامه قصد ندارد خیلی تفسیر گرایانه جلو برود. شناخت شخصیت ها و موقعیت‌های زمانی و مكانی برای مخاطب قابل لمس است و اثر مخاطب را با خود همراه می‌كند، موضوع جنگ تحمیلی و مشكلات منفی اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی...برای مخاطب كاملا آشنا و ملموس است و فیلمنامه می كوشد مخاطب را با اثر مواجه كند. فیلمنامه به صراحت و بدون پیچیدگی حرفش را میزند. نگاه پیشروانه و آسیب شناسانه فیلم كه باید جدی‌تر گرفته می شد و سرشار از نشانه های بصری؛ چون وضعیت جنگل ها، پله های پیچ در پیچ در قلب تهران، و كودكانی كه در این بستر رشد می كنند، و با آسیب های اجتماعی تبعات جنگ، حتی گاهی مخوفتر از میدان نبرد مواجه می‌شویم، كه پشت جبهه هم مردم و خصوصا كودكان در شرایط نامطلوب مواجهند.

دسترسی سریع