گفتگو با دكتر مژده شریعتمداری در برنامه خشت اول
دكتر شریعتمداری در این برنامه گفت :
سلامت معنوی دو بعد دارد. یكی بعد عمودی كه مربوط به ارتباط با خالق هستی می باشد و یكی بعد افقی كه مربوط به ارتباط فرد با خود و جامعه می باشد.
نیازهای معنوی به عنوان یكی از عمیق‌ترین نیازهای بشر از نیازهایی است كه شناسایی و تامین آن در ارتقای سلامت و توسعه پاسخ به بیماری، جایگاه ویژه ای دارد.
سلامت معنوی بعد مهمی از سلامت افراد محسوب می‌شود كه محققین و صاحب‌نظران در سراسر جهان تعاریفی برای آن ارائه كرده‌اند و شباهت‌ها و تفاوت‌هایی فاحش در تعاریف ارائه شده و دیدگاه‌های مربوطه به چشم می‌خورد. این تفاوت‌ها و شباهت‌ها ناشی از شرایط اجتماعی محققین، فرهنگ‌ها و اعتقادات مذهبی یا عدم اعتقاد مذهبی افراد است. با توجه به مشكلات پیش‌روی تحقیق در این حوزه، بایستگی رسیدن به تعریفی جامع و مورد توافق به‌طور جدی احساس می‌شود كه امكان مقایسه، تعمیم، توسعه و كاربردی‌كردن تحقیقات را در این زمینه موجب شود. در این پژوهش با واكاوی مفهوم و تعریف‌های سلامت معنوی به‌دنبال ارائه تعریفی پایه‌ای هستیم كه در پژوهش‌های آینده قابل بهره‌برداری باشد.
سلامت معنوی جزئی پایه‌ای در چهارچوب ابعاد سلامت محسوب می‌شود، همانند ابعاد دیگر سلامتی نظیر سلامت جسمی، ذهنی و اجتماعی؛ سلامت معنوی عاملی تعیین‌كننده و اثرگذار است. سلامت معنوی به‌عنوان فاكتوری حفاظتی در ارتقاء سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها محسوب می‌شود، ضمن آنكه می‌توان از سلامت معنوی به‌عنوان راهبردی موفق و كمك‌كننده به زندگی انسان در همه‌ی مراحل و حوزه‌های زندگی، شامل موقعیت‌های پر از استرس و بیماری‌ها و حتی مرگ یاد كرد. بر اساس مطالعات انجام شده، سلامت معنوی عامل درمانی مهمی در فرآیند معالجه بیماران محسوب می‌شود .
او در ادامه در مورد هوش معنوی صحبت كرد و گفت : هوش معنوی مقوله ایست كه فقط انسان واجد آن است. به خاطر همین نباید نسبت به آن بی توجه باشیم.
سلامت معنوی هسته مركزی سلامت در انسان است .
بر اساس تعریف‌های صورت‌گرفته از معنویت - در متون سلامت عمومی و معنوی در سراسر جهان - به ابعاد زیر توجه بیشتری شده است. در تعاریف مربوط به كشورهای منطقه‌ی شرقی و جنوبی آسیا، ارزش‌های مذهبی و معنوی به‌عنوان مفهومی كلی و فراگیر مدنظر قرار گرفته است. در متون بهداشت عمومی اروپایی، اساس معنوی و مذهبی را مهم شمرده‌اند. همچنین در متون بهداشت عمومی امریكا به تركیبی از معنویت با مذهب و رفاه اشاره شده است، هرچند در تعریفی سازمان جهانی بهداشت از سلامت، اشاره به بعد سلامت معنوی مورد غفلت قرار گرفته است. اما با این حال تعریفی بنیادی و كاربردی بدست نیامده است كه بتواند راهگشای بسیاری از محققین و توسعه علمی باشد.
