در وصف محمد جواد محبت، شاعری با چاشنی محبت

گفتگو با افشین علا كارشناس ادبی در برنامه ققنوس

1401/12/27
|
14:43

افشین اعلا در وصف محمد جواد محیت گفت :
درونمایه شعرهای پیش از انقلاب محبت عمدتا سیاسی و روشنفكرانه است و این مضامین پس از انقلاب عمدتا مذهبی و آیینی است. از همین رو اشعارش پیش از انقلاب در مجلات روشنفكری - سیاسی چاپ می شود. شعرهای او از 1340 تا 1354 در مجلات توفیق، خوشه، روشنفكر، دریچه ی تهران مصور و هفته‌نامه مشیر چاپ می‌شد. خودش می گوید:

"اولین اثر خود را در سن 13 سالگی سرودم كه در صفحه نخست نشریه "مشیر" در تهران به چاپ رسید....از سال 1345 شعرهای جدی من كه غالبا مایه های سیاسی داشت در نشریاتی همچون خوشه، تهران مصور، روشنفكر و اطلاعات هفتگی منتشر می شد ."

چاپ اشعار محبت در خوشه ی شاملو، او را بیشتر در معرض كنجكاوی و نگاه اهالی شعر قرار می دهد. به گفته خود، در سالهای 50 و 56 به خاطر سرودن و چاپ شعرهای سیاسی، انقلابی دستگیر و مدتی را در زندان ساواك در شهرستانهای قصرشیرین و مشهد بسر برد.

به دلیل سرودن منظومه " فصلی از یادها" در سال 52، برنده جایزه شعر فروغ شد . پس از انقلاب آثاری از او در كتاب‌های ابتدایی درج شد. پس از انقلاب هم برنده جایزه شعر جنگ شد.

از شاعرانی كه تحت هدایت وی بوده اند می توان به احمد عزیزی، محمد سعید میرزایی و بیژن ارژن و بسیاری از شعرای جوان استان اشاره كرد.



محبت به لحاظ زبانی بسیار ساده و نزدیك به گفتار شعر می گوید به گونه ای كه می توان او را از زمره شاعران نوجوانان تلقی كرد و علت راه یافتن این زبان به كتب درسی نیز همین است. هرچند این زبان در شعرهای نو، از بساطت شعرهای كلاسیك اش تا حدی فاصله می گیرد. شعرهای پیش از انقلاب عمدتا قالب نو و نیمایی دارند و شاید به واسطة صبغة سیاسی شان، قدری در لفافه گفته شده اند. شاید به همین دلیل باشد كه اشعار سیاسی و نو، از صنایع بدیعی و بیانی سهم بیشتری یافته اند.

محمد جواد محبت به گفته خود، در سالهای 50 و 56 به خاطر سرودن و چاپ شعرهای سیاسی، انقلابی دستگیر و مدتی را در زندان ساواك در شهرستان های قصرشیرین و مشهد بسر برد. سرایش بخشی از منظومه ” فصلی از یادها” پیش از پیروزی انقلاب، جایزه شعر فروغ را نصیب او كرد ( 1352) و پس از انقلاب (سالهای 60 و 61) در گروه شاعران بلند آوازه نوپرداز برنده جایزه شعر جنگ شد.

و در سال 62 برای ویرایش كتابهای درسی به سازمان برنامه ریزی و تالیف كتب درسی وزارت آموزش و پرورش دعوت و از سال 1363 شعرهای فصل ها، نماز و دو كاج و آشنای همیشه خوب او در كتابهای فارسی دوم و سوم و چهارم و پنجم ابتدایی به چاپ رسید

برخی ازآثار نثر بدون امضای وی نیز همچون نوجوان بسیجی و مشكلی كه آسان بود در كتاب های فارسی سوم و چهارم ابتدایی آمده است. از محمدجواد محبت در مجموع 14 اثر تصنیفی (دفتر شعر مستقل) و هفت اثر تالیفی تاكنون چاپ و منتشر شده است.

آثار محمد جواد محبت
تعدادی از آثار وی به شرح زیر هستند:

◊ از خیمه‌های عاشورا

◊ آن سوی چهره زرد خورشید

◊ موج عطرهای بهشتی (سروده‌هایی برای مجمد)

◊ خانهٔ هل اتی (شعرهای علوی)

◊ آه… ای بانوی طوبی سایه آه… (فاطمیات)

◊ گریهٔ دل ناصبوران (شعرهای عاشورایی)

◊ گلوی سبز آواز (مجموعه شعرهایی برای حضرت امام (ره))

◊ خاطرات سبز (مجموعه شعر نوجوانان)

◊ از مرزهای فریاد (دفتر سروده‌های انقلابی)

◊ گزیده ادبیات معاصر (مجموعه شعر)

◊ قلب را فرصت حضور دهید (مجموعه شعر)

◊ آخرین كتاب در دست انتشار «اشك لطف می‌كند» نام دارد.

◊ رگبار كلمات

◊ كوچه باغ آسمان

◊ با بال این پرنده سفر كن

نمونه ای از اشعار محمد جواد محبت
مرا به جرعه‌ای از یك نگاه مهمان كن

به این تسلی خوش، گاهگاه مهمان كن

اگرچه غرق گناهم ولی دلم پاك است

مرا به خاطر این بی‌گناه، مهمان كن

نخوانده آمده بودم كنار خاطر تو

مرا به خاطر این اشتباه مهمان كن

دوباره دست دعا جان‌پناه امنی ساخت

مرا به گوشه این جان ‌پناه مهمان كن

شنیده‌ام كه كسی راز دل به چاه سپرد

مرا به جامی از آن آب چاه مهمان كن

دسترسی سریع