بررسی تاریخ تعزیه در ایران

محمد علی مومنی كارشناس مجری برنامه ی مجله ی نیم روز با رضا مختاری اصفهانی كارشناس و پژوهشگر تاریخ درباره ی تاریخ تعزیه در ایران گفتگو كرد .
مختاری اصفهانی گفت : در گذشته های دور در ایران معمولا سیاوش خوانی یا سوگ سیاوش برگزار می شد كه در آن شبیه خوانی در سوگ سیاوش اجرا می شد . در دوره ی پس از اسلام هم رفتارهای نمایشیوجود داشت كه در بین عیاران مرسوم بوده و آنها خود را شبیه شخصیتی كرده و نمایش اجرا می كردند .
این پژوهشگر تاریخ در ادامه اظهار داشت : اجرای شبیه خوانی پیش از اسلام و پس از گسترش تشیع در ایران ریشه ی تاریخی دارد و شبیه خوانی مذهبی در پاره ای موارد از سیاوش خوانی هم الهام گرفته است .البته فقها اشكالاتی را بر شبیه خوانی گرفته اند و در میان اما این نوع اقامه ی عزا در میان طیفهایی چون اهل فتوت وجود داشته و در گذر زمان دچار تحول شده و این تغییرات در دوره ی صفویه بیشتر شده است .
در دوره ی صفویه یكی از مراسم های عزاداری شبیه خوانی و تعزیه بود در این دوره نسخه های خطی بسیاری نوشته شد كه این متون و نسخه ها در برخی موارد تفاوتهایی با یكدیگر دارند . وجود نسخه های خطی متعدد تعزیه در دوران صفویه سبب شد تا در سالهای بعد از این متون به عنوان میراث معنوی و ادبی استفاده شود كه نمایانگر نوع نگاه به صحنه ی كربلا و واقعه ی عاشوراست .
رضا مختاری اصفهانی گفت : اشعاری كه در تعزیه خوانده می شد برآمده از فرهنگ عامیانه بود كه فرهنگی غنی است در حقیقت سنتهای فرهنگی در امتداد یكدیگر هستند و به مرور دچار تغییر و تحول می شوند.