گزارش روزنامه جام جم را كه دوشنبه 11 شهریور از برنامه جهان ترجمه رادیو فرهنگ به چاپ رسیده است، بخوانید.
رادیو رسانه ای جامع است از وضعیت راه ها و سلامت جسم و روان می توانی اطلاعات كسب كنی تا ورزش و شادی و سرگرمی , فرهنگ نیز بخشی از این جامعیت را در برمی گیرد علاقمندان به مباحث فرهنگی ردیف 106 مگاهرتز را روی موج اف ام می شناسند و با همراهی ان از مباحث حوزه فرهنگی – اجتماعی بهره می برند.
یكی از مباحث مهم در رادیو فرهنگ كه چندسالی است به طور ویژه به آن پرداخته می شود بحث «ترجمه» است .
تجربه تخصصی كتاب مجموعه از تواناییهای دانشی و تجربی را میطلبد. انتقال دقیق مفاهیم، حفظ ظرافتهای زبان مبدا، ایجاد ظرافتها در زبان مقصد با هم نوایی در مفاهیم، حفظ پیوستگی و یك دستی متن و … از نكاتی است كه در ترجمه كتاب تخصصی باید به آن ها توجه شود پس ترجمه پیش از آنكه علم باشد یك هنر است چرا كه مترجم علاوه بر فهم لغات و جملات نیاز به ذوق هنری نیز دارد.
بر همین اساس رادیو فرهنگ برنامه جهان ترجمه را در جدول پخش برنامه های خود قرار داده و هرپنجشنبه با یكی از مترجمان خوب كشورمان گفتگو دارد .
نیلوفر زندیان مدیر گروه كتاب رادیو فرهنگ درباره چرایی شكل گیری برنامه جهان ترجمه می گوید :گروه كتاب در بدو شكل گیری و طراحی اولیه، حوزه های گوناگون كتاب را رصد و بررسی كرد تا در زمینه های مختلف و مورد نیاز جامعه تولید محتوا داشته باشد، بخصوص اهل قلم ومخاطبان جدی آثار آنان از برنامه های شبكه فرهنگ به عنوان یك مرجع متقن بهره مند شوند .یكی مباحثی كه پرداخت به آن از ضرورتهای روزگار ماست بحث ترجمه و مترجمان و شیوه و نقد آثار انهاست. ترجمه، داد و ستد اندیشه است و به همین دلیل از جمله فعالیت های ضروری بشر امروز به شمار میرود و و همین امر باعث شكل گیری این برنامه شد.
زندیان گفت: ما در روزگاری زندگی می كنیم كه زمانه بر افتادن مرز میان ملت ها یكی از شاخص های آن است،بنا بر این ، نیاز به ترجمه ابعادی گسترده تری پیدا می كند. مهمترین مساله در ترجمه درك معنای واژه ها، محتوا و سبك متنی است كه مترجم پیش رو دارد و تسلط مترجم در حرفه خود ،این همنشینی واژه محتوا و سبك نویسنده را به روشنی در اختیار خواننده قرار می دهد. و طرح اهمیت ترجمه درست و دقیق و شیوا در حوزه های مختلف علوم و معرفی كتاب هایی كه در سطح گسترده منتشر می شود از ماموریت های گروه كتاب رادیو فرهنگ است به قطع و یقین حضور مترجمان به نام كشور ،معرفی آثار مهم،جدی و اثر گذار ترجمه توسط كارشناسان مجرب این حوزه ، بر غنای محتوایی برنامه جهان ترجمه افزوده است.
مدیر گروه كتاب در پایان تصریح كرد: برنامه «جهان ترجمه» تلاش می كند در حد بضاعت برای تشویق به ترجمه های فاخر و اثرگذار قدمی مثبت و موثر بردارد
مرتضی صداقت گو مدیر گروه ادب و هنر رادیو فرهنگ كه روزگار نه چندان دور تهیه كننده برنامه «جهان ترجمه» بوده است در خصوص آغاز این برنامه گفت: امروز همه ما برای پیشرفت و تكامل به تعامل و تبادل اندیشه نیاز داریم با توجه به گوناگونی زبان اقوانم مختلف در جهان ؛ ترجمه رابط بین این زبان ها و اقوام است به همین دلیل در دنیای امروز برای اینكه سخن خود را به گوش دیگران برسانیم و همچنین از دیدگاه ها و نظرهای دیگران نیز در سراسر دنیا بهره ببریم ناگزیز بایستی به ترجمه توجه كنیم .
وی افزود: در روزگار اكنون , ترجمه به عنوان یك فن و هنر در بین اهالی ادبیات بشمار می آید چون ترجمه خوب نوعی بازآفریینی اثر محسوب می شود برهمین اساس رادیو فرهنگ به عنوان یكی از رسانه هایی كه در عرصه فرهنگ و هنر و ادبیات به صورت تخصصی برنامه سازی می كند سالیان زیادی است كه در عرصه ترجمه و ادبیات ملل برنامه های مختلفی را تهیه و پخش كرده است .
مرتضی صداقت گو كه در ابتدا تهیه كنندگی برنامه «جهان ترجمه» را عهدار بود در خصوص این برنامه گفت: برنامه «جهان ترجمه» از جمله برنامه هایی است كه با كارشناسی موسی بیدج كه خود شاعر و مترجم نامدار عرصه ترجمه ادبیات عرب است و همچنین زنده یاد سعید آذین –مترجم ربان و ادبیات اسپانیولی- با گویندگی فاطمه حقیقت ناصری و تهیه كنندگی من آغاز شد .
وی ادامه داد: هدف اصلی این برنامه گفت و گو با مترجمان مطرح و جوان كشور بود بخصوص منرجمانی كه زبان اصلی به زبان فارسی یا از فارسی به دیگر زبان ها ترجمه می كردند و كسانی كه در عرصه ادبیات و چاپ و نشر تاثیرگذار بودند و با ترجمه ارزشمندشان توانستند به فضای نشر و نوشتن خلاقانه كمك كنند.
صداقت گو در ادامه به مفقیت این برنامه در سال های گذشته و امروز اشاره داشت و تصریح كرد: خدا را شاكرم كه این برنامه جزو برنامه های موفق شبكه است و با حضور همكاران ارجمند همچنان ادامه دارد و به عبارتی می توان گفت شما كمتر مترجم نامداری را سراغ دارید كه در این برنامه حضور پیدا نكرده باشد .
در ادامه به سراغ تهیه كننده فعالی برنامه می رویم ؛ نرگس سعادت تهیه كننده این برنامه درباره اهمیت برنامه «جهان ترجمه» می گوید: اهمیت ترجمه در دنیای امروز ، با این سرعت از رشد و حركت دنیا به سمت ناشناخته های بشر، به راستی غیر قابل انكار است. بی شك ترجمه یكی از اساسی ترین و مهم ترین دستاوردهای انسان و پلی برای برقراری ارتباط در میان مردم، ملل و فرهنگ های گوناگون در گوشه گوشه دنیاست ؛ در واقع ترجمه زبان مشتركی شد بین انسان ها با زبان هایی متفاوت در سراسر دنیا كه توانایی ارتباطی گسترده تر و خارج از محدوده به آنها بخشید. اگر ترجمه در میان مردم جا نمی افتاد و شكل و سرعت امروزی اش را نمی گرفت، انسان ها به دنیا و جغرافیای كوچك خودشان محدود می شدند و جهان حالت ایستایی خاصی به خود می گرفت و روند پیشرفت به شدت كند جریان پیدا می كرد حال این هنر و علمی كه توانسته چنین تحولی ایجاد كند باید شناخته شود و چه بستری مناسب تر از رادیو فرهنگ و چه استادی بهتر از موسی بیدج كه در این برنامه همراه ما باشد .
وی ادامه داد: در برنامه «جهان ترجمه« در ابتدا مترجمان شناخته شده را دعوت كرده و درخصوص فن و هنر ترجمه با انها گفتگو می كنیم درباره چگونگی انتخاب آثار بحث و تبادل نظر می شود , نویسنده های خارجی به شنوندگان معرفی می شوند ؛ مخاطب با تازه های نشر جهان آشنا شده و گاهی اتفاق می افتد كه بسیاری از افراد به مترجمی علاقمند شده و گام در این راه می گذارند.
موسی بیدج كارشناس و پژوهشگر این برنامه نیز گفت: ترجمهی خوب، میتواند یك اثر را زنده نگه دارد و ترجمه بد، كتابی را از ارزش و اعتبار میاندازد. در یك ترجمه خوب، نیاز است كه مترجم به زبان مادری و زبان هدف تسلط كافی داشته باشد. همچنین مترجم باید بر اصطلاحات خاص تسلط داشته باشد زیرا همیشه جملات به صورت معمولی به كار گرفته نمیشود و گاهی اصطلاحات و ضرب المثلها در متن استفاده میشود برای همین در برنامه جهان ترجمه با دعوت از مترجمین به دنبال معرفی ترجمه برای علاقمندان هستیم و به شكلی این برنامه به مخاطب انگیزه می دهد تا در صورت تمایل به این وادی ورود كند.
این نویسنده و مترجم كشورمان در ادامه گفت: جهان ترجمه در واقع یك محفل كوچك برای تقدیر و گرامیداشت یك عمر تلاش مترجمان در عرصه معرفی آثار بزرگان جهان به هموطنان و همچنین معرفی ادبیات غنی فارسی به جهان است كه در رادیو فرهنگ انجام می شود .
وی افزود: مترجمان خوب و صاحب نامی در این برنامه حضور یافتند و از كوله بار تجربیات خود گفتند كه برخی از آنها امروز در میان ما نیستند اما صدای آنها به عنوان سندی برای آیندگان و الگویی برای علاقمندان به یادگار مانده است كه جا دارد در اینجا از عزیزانی چون به آذین؛ محسن سلیمانی ؛ مجتبی عبدالله نژاد و ... یاد كنیم .
بیدج با اشاره به اهمیت موضوع ترجمه تصریح كرد: ترجمه دنیای وسیعی است كه ما در این برنامه تنها می توانیم قطره از آن ا در اختیار شنوندگان قرار دهیم از سویی در «جهان ترجمه» ما به دنبال این نیستیم كه مشكلات ترجمه را حل كنیم بلكه همین اندازه كه گوشه ای از كار را در دست گرفته و مفید فایده باشیم خوب است .
كارشناس برنامه جهان ترجمه» در ادامه گفت: تجلیل از مترجمان كاری است كه تلاش كردیم در این برنام انجام دهیم ؛ مترجم همجون كارگردان فیلم اسن كه هنرپیشه را میشناساند مترجم هم نویسنده و شاعر را برای مخاطب معرفی می كند و پل ارتباط بین آنهاست و چه بسیار شاعران و نویسندگانی كه به واسطه ترجمه آثارشان توسط مترجمان در دنیا شناخته شده اند .
فاطمه حقیقت ناصری گوینده این برنامه هم گفت: من 5 سال است كه به گروه برنامه سازی »جهان ترجمه» پیوسته ام ؛ در ابتدا تهیه كننده این برنامه مرتضی صداقت گو بود كه ایشان یكروز به من گفتند بیا و گوینده برنامه »جهان ترجمه» باش و این شد كه تا امروز من در این برنامه هستم .
وی افزود: جهان ترجمه برای من برنامه متفاوتی از دیگر برنامه هایی است كه دارم چرا كه پا به پای مخاطب با مترجمان همراه می شوم با آثار بسیار خوبی آشنا شده و فرصتی مغتنم دارم تا از نزدیك چهره های نام آشنایی كه روی جلد كتاب ها نامشان را دیده ام از نزدیك ملاقات كنم كه این موضوع جای بسی شكر دارد .
گوینده جهان ترجمه عنوان كرد : ترجمه كتاب كار بسیار حساسی است ؛ چرا كه مباحث علمی و فرهنگی از طریق كتاب به جامعه تزریق می شوند و وجود مشكل در ترجمه نه تنها اعتبار افراد را زیر سوال می برد بلكه موجب به اشتباه افتادن بسیاری نیز می شود در ترجمه ی كتاب فقط نبود غلط ترجمه ای مهم نیست؛ ترجمه كتاب باید یك ترجمه كاملا روان باشد. به طوری كه خواننده با مطالعه كتاب متوجه تمام مطالب شود و افرادی كه در این برنامه حضور پیدا میكنند تجربیات خود در این زمینه را در اختیار علاقمندان قرار می دهند و این امر بسیار پسندیده است .
حقیقت ناصری به این مساله كه در این برنامه مستقیم با كتاب سروكار داریم اشاره كرد و افزود: دعوت به مطالعه خوب است ولی اینكه بتوانیم آثار خوبی را معرفی كنیم تا شنوندگان آنچه دوست دارند را انتخاب كنند امر مهمی است كه «جهان ترجمه» علی رغم اینك رسالت دیگری دارد اما توانسته در این زمینه موفق عمل كند و شنونده را با خود همراه كرده و به مطالعه مشتاق كند.
گوینده «جهان ترجمه» درباره یكی از شیرین ترین تجربیات خود در این برنامه گفت: برنامه سازی در رادیو فرهنگ سراسر شیرینی و خاطره است چرا كه با بزرگان اهل ادب همراه می شویم اما در این برنامه آنچه خیلی به دل من چسبیده و گاهی چنان كودكانه شادم می كند بحث هدیه كتاب از سوی مترجمانی است كه با ترجمه ها و آثاری كه انتخاب كرده اند حس نزدیكی بیشتری دارم و شاید این هدیه یكی از ارزشمندترین هدایایی باشد كه در طول زندگی كاری خود دریافت می كنم.