عكاسی یعنی تنهایی

گفتگو با امیرحسین محمودی در مورد زنده یاد بهمن جلالی عكاس

1402/10/29
|
09:10

محمودی در این برنامه در مورد شیوه عكاسی بهمن جلالی كه سرشار از صمیمیت است صحبت كرد و گفت : تأكید جلالی بر تكنیك نبود. او در صدد شیوه ای از عكاسی ناشی از روح بود. به گونه ای كه عكس پر از احساس زنده باشد. طی بیش از چهل سال عمر عكاسی‌اش برخی از به‌یادماندنی‌ترین تصاویر تاریخ اجتماعی و فرهنگی ایران را آفرید. بهمن جلالی (1323 – 1388) نه تنها عكاسی پرتلاش و هنرمندی تأثیرگذار بود كه با راه‌اندازی نهادهای عكاسی و بیش از دو دهه تدریس عكاسی در دانشگاه و مراكز آموزشی، در ارتقاء جایگاه عكاسی در ایران و تربیت نسل جدیدی از عكاسان و معلمان نقشی كلیدی داشت. محمودی در ادامه گفت : عكس های جلالی امتداد شخصیت هنری خود او بود. در آثار جلالی تنهایی روح انگیزی جاری بود كه گویی آن را در عكس هایش نیز مشاهده می كردیم. كمتر از دو سال بعد از انقلاب 1357، عراق به رهبری صدام حسین به ایران حمله كرد. بهمن جلالی از اولین سال‌های جنگ ایران و عراق، كه به طولانی‌ترین جنگ كلاسیك قرن بیستم تبدیل شد، به نقاط مورد هجوم دشمن، شهرهایی مثل آبادان و خرمشهر، سفر كرد و حاصل كارهایش در مجموعه‌هایی مثل «آبادان، كه می‌جنگد: یك عكس-گزارش از بهمن جلالی» (1360) و «خرمشهر: 4 خرداد 1361» (1361) منتشر شدند.

جلالی در كتاب «آبادان، كه می‌جنگد» كه 60 عكس او از مناطق غیرنظامی تحت هجوم دشمن در سال‌های اولیه‌ی جنگ را در بر می‌گیرد، اوضاع آبادان در ماه‌های اولیه‌ی نبرد و واقعیت تلخ آن دوران را چنین توصیف كرده:

«تا امروز، شنبه 23 اسفندماه 1359 كه این چند سطر را به‌عنوان یك توضیح كوتاه برای مجموعه عكس‌های كتاب می‌نویسم، 174 روز از حمله دشمن به میهن ما و به شهر آبادان می‌گذرد. 174 روز و 174 شب كه بیشتر از 4100 ساعت می‌شود و در هر ساعت آن صدها گلوله دشمن بر سر شهر باریده است:

بر پالایشگاه و اسكله بارگیری و خانه‌های مردم و بر بیمارستان و مسجد و مدرسه به یكسان.

دشمن از دو قدمی، از فاصله‌ی 300 متری آن‌سوی رود شلیك می‌كند و شهر، كه یك شهر معمولی است و برای كار و كوشش و استراحت و بازی زیر آفتاب و مهتاب و باران ساخته شده، البته از این هجوم وحشیانه آسیب می‌بیند.»

محمودی در پایان گفت : صداقت در مجموعه عكس های زنده جلالی موج می زند كه این خود حكایت از ماندگاری آثار او و ارتباط مخاطب با عكس های اوست.

دسترسی سریع