سیدمهدی موسوی: عقل و اندیشه مایه تفاوت انسان با سایر موجودات است.
سیدمهدی موسوی، نویسنده و پژوهشگر، درگفتگو با برنامه "كتاب فرهنگ" عقل و اندیشه را عامل تفاوت انسان با سایر موجودات دانست و گفت: عقل و اندیشه عامل قوام انسان و تفاوت او با سایر موجودات است و اینكه به كمك عقل و فكر میتواند به زندگی خود نظم، و به رفتارهایش هویت و معنا ببخشد.
وی همچنین با اشاره رویات اسلامی افزود: اصلا قوام وجودی انسان، اندیشه است، و وجود انسان بواسطه اندیشه و تفكر، هویت، معنا، و جهت پیدا میكند، و همه جوامع و تمدن ها برپایه یك نظمی استوارند، كه از طریق عقل ایجاد شده است، آنچنان كه امام صادق(ع) می فرماید؛ ستون خیمه انسانیت را "عقل" سامان میدهد.
وی بر این اساس انسانها را در دو گروه تقسیم كرد و گفت: گروه نخست كسانی هستند كه نظام شخصیتشان را نه عقل، بلكه سایر قوا میسازند و گاه حتی عقل را هم درخدمت خود میگیرند؛ مثل كسانی كه هنگام خشم نمیتوانند از عقل بهره گیرند. و گروه دوم كسانی هستند كه "عقل" را حاكم شخصیت خود كرده اند، و اگر عقل حاكم بر شخصیت انسان شود، شخصیت او را نظم میدهد، اما نكته قابل توجه آنست كه؛ خود این اندیشه هم باید دارای نظم باشد تا بتواند به شخصیت، رفتار، جامعه و تمدن ما نظام بدهد؛ یعنی "عقلی" میتواند به جامعه و شخصیت و رفتار انسان نظم دهد كه خود دارای نظم و ساختار و سازمان وجودی باشد، لذا نظام اندیشه و فكر دو حیث دارد:
1_ صوری؛ كه منطق عهده دارش است ولی منطق به تنهایی كافی نیست، بلكه
2_ محتوای استدلال و نظام فكری نیاز است(كه مجموعه مفاهیم كلیدی و گزاره های بنیادی است) كه بكمك آنها بتوان به زندگی، نظم بخشید.