گفتگو با دكتر طهرابند تاریخ پژوه در برنامه سرزمین من
دكتر طهرابند در این برنامه گفت :
با توجه به گستردگی حكومت هخامنشیان، آیین های نوروز تا هند و چین هم در بر می گرفت.
او در ادامه گفت :
یكی از همسایگان شمالی كشورمان، تركمنستان است؛ سرزمینی كه در سال 1991 میلادی استقلال یافت و از آن پس مراسم كهن و آدابورسوم قدیمی در این كشور احیا شدند كه عید نوروز یكی از آن‌ها بود و در جهت احیای فرهنگ رو به افول مردمان تركمن انجام شد. جشن نوروز در تركمنستان به (Nowruz Bayram) معروف است و برای زنده نگاه داشتن رسوم كهن دوبار جشن سال نودر این كشور برپا می‌شود، یكی در ابتدای سال نو میلادی و دیگری هنگام نوروز.
نوروز در تركمنستان به نوعی جشن كشاورزان كه مسئولیت تامین خوراك مردم را بر عهده دارند، است. آن‌ها نوروز را جشن می‌گیرند تا به پاس برداشت محصول و نعمت‌های الهی شكر خداوند را به جای آورند.
تركیه از محبوب‌ترین كشورهای توریستی است كه ساكنان آن نوروز را به عنوان جشنی باستانی گرامی می‌دارند و به عنوان شادباشی برای شروع فصل بهار جشن می‌گیرند. نوروز در تركیه تعطیل رسمی است و مراسمی كه در تركیه به هنگام نوروز برپا می‌شود شباهت زیادی به آداب ایرانی دارد.
آدابورسوم عید نوروز در تركیه:
مهم‌ترین ویژگی شاخصی كه در هنگام عید نوروز در تركیه دیده می‌شود سرو نوشیدنی مخلوطی از 40 نوع ماده است.
سبز كردن گیاهان و به خصوص سبزه در تركیه نیز رواج دارد و مردمان این دیار سعی می‌كنند نوروز را در دامان طبیعت جشن بگیرند.
پوشیدن لباس‌های نو، رنگی و محلی نیز از دیگر اموری است كه ترك‌های تركیه آن را انجام می‌دهند و این‌كار به شهرها رنگ‌وبویی نوروزی می‌بخشد.
طهرابند در ادامه به بزرگداشت این آیین ها در كردستان اشاره كرد و گفت :
مردمان كردستان عراق، منطقه‌ای شمالی در كشور عراق كه به مرور زمان به ناحیه‌ای خودمختار تبدیل شد، همه ساله نوروز را جشن می‌گیرند. این مردمان از نظر فرهنگی و آدابورسوم تشابهات زیادی با كردهای ساكن در ایران دارند و نوروز هم در میان اقوام كرد از دیرباز رواج داشته است اما متاسفانه به دلیل ناامنی‌های سیاسی در سال‌های اخیر برپایی رسومات جشن نوروز در میان آن‌ها كم‌رنگ شده است.
آدابورسوم عید نوروز در كردستان عراق:
مردمان كردستان چند هفته‌ای پیش از فرارسیدن نوروز به سبز كردن سبزه میپردازند و سبز كردن كنجد در میان آن‌ها رواج دارد.
تمیز كردن خانه و محیط اطراف و دیدوبازدید هم در میان برخی از آن‌ها دیده می‌شود.
در كردستان عراق هفت‌سین دیده نمی‌شود و تنها سبزه و گاهی سمنو را خواهید یافت.
در ایام نوروز كردهای عراق لباس‌های رنگارنگ می‌پوشند و باهم به شادی و خنده میپردازند.
در میان كردها نوروز تلفیق انسان و طبیعت و زنده شدن طبیعت است و آن‌ها سعی می‌كنند به محیط زیست اهمیت بیشتری بدهند.
كردها جشن نوروز را با جشن آزادی و استقلالشان جشن می‌گیرند؛ می‌توانید در نوروز شعارها و پرچم‌های كشورشان را هم بشنوید و به تماشا بنشینید.
رقص نقش مهمی در میان كردهای عراق دارد آن‌ها با پوشیدن لباس محلی كردی ساعات زیادی از روز را با هم می‌رقصند و آواز شادی سر می‌دهند.
كردها سعی می‌كنند با لباس‌های رنگی و محلی به دامان طبیعت بروند و در كنار هم روزی پر از شادی بسازند.
طهرابند در پایان به ایین هفت چین در افغانستان اشاره كرد و گفت :
مردمان افغانستان، با آن‌كه سال‌های متمادی درگیر جنگ و ناآرامی بوده‌اند اما هنوز هم به فرهنگ‌وآداب خود پایبندند و مراسم‌هایی مثل نوروز را با همه توان جشن می‌گیرند. مراسم‌هایی كه پیش از نوروز در افغانستان برپا می‌شوند، معمولا از چهارشنبه‌سوری یا همان آخرین چهارشنبه سال آغاز می‌شوند.
آدابورسوم عید نوروز در افغانستان:
مراسم گل‌سرخ: كوهستان و تپه‌های زیادی در مزار شریف، یكی از ولایت‌های افغانستان، وجود دارد كه روی آن‌ها گل‌ها و گیاهان خاصی از جمله لاله وحشی و گل سرخ می‌روید، با دیدن این گل‌ها مردم از افغانستان به سوی مزار شریف می‌روند تا روئیدن گل‌ها را روی تپه جشن بگیرند. آن‌ها لباس‌های خاصی به تن می‌كنند و به جشن و شادی میپردازند.
مراسم دهقان: كشاورزان در نوروز محصولاتشان را در معرض دید عموم قرار داده و به فروش می‌رسانند، در سال‌های اخیر مسئولین رده بالای افغانستان هم از محصولات كشاورزان دیدن می‌كنند، این رسم بیشتر در شهرهای بزرگ به‌خصوص كابل رونق دارد.
هفت میوه: افغان‌ها در نوروز خوراكی‌هایی مثل سبزی‌پلو، كلوچه و هفت‌میوه (نوعی آجیل) مصرف می‌كنند.
سمنو: در نوروز آن‌ها طی مراسم خاصی از صبح تا عصر به پختن سمنو میپردازند و بر سر سفره‌هایشان سمنو می‌گذارند.
سرگرمی: بزكشی یكی از مسابقات معروف و باستانی افغان‌ها است آن‌ها در ایام نوروز هم این مسابقه را برپا می‌كنند و از آن لذت می‌برند.
