در وصف نصراله فلسفی مورخ، مترجم و یكی از بنیان‌گذاران تاریخ‌نگاری علمی

نصرالله فلسفی (1280–1360 خورشیدی) تاریخ‌نگار، نویسنده و مترجم معاصر ایرانی است.

1401/09/08
|
10:09

نصرالله فلسفی فرزند میرزا نصرالله خان سوادكوهی مستوفی (از مستوفیان دربار قاجار) در 9 آذر 1280 در تهران زاده شد. تحصیلات مقدماتی را در مدرسه‌های اقدسیه و آلیانس و دارالفنون فراگرفت و در وزارت پست و تلگراف مشغول به خدمت شد. فلسفی از جوانی به ترجمهٔ آثار ادبی علاقه نشان داد و در ابتدا چند داستان كوتاه از موریس لُبلان را در روزنامهٔ مرد آزاد به صورت پاورقی به چاپ رساند. طولی نكشید كه به لحاظ دقت و رعایت امانت در ترجمه، در شمار بهترین مترجمان زبان فرانسه عصر خود شناخته شد. وی در سال 1307 چند ماهی در وزارت دادگستری به خدمت پرداخت، سپس به وزارت فرهنگ منتقل شد. از سال 1307 در دارالفنون، دانشسرای عالی و مدارس متوسطه تهران به تدریس تاریخ و جغرافیا و علوم ادبی پرداخت و با تأسیس دانشگاه تهران به عنوان استاد به تدریس تاریخ پیش از اسلام در دانشكده ادبیات مشغول گردید.
'نصرالله فلسفی از سال 1335 تا 1340 در سمت رایزن فرهنگی ایران در ایتالیا و اسپانیا مشغول خدمت بود تا سرانجام در سال 1343 به درخواست خودش بازنشسته شد و در اروپا ساكن گشت. وی هم چنین مدتی نیز استاد مدعو در دانشگاه استراسبورگ فرانسه بود.
نصرالله فلسفی علاوه بر نویسندگی و ترجمهٔ كتاب‌های بسیار، مقالات تحقیقی دربارهٔ تاریخ و ادبیات ایران در نشریات به چاپ رساند. مقالات تحقیقی او دربارهٔ تاریخ و ادبیات ایران در نشریه‌هایی چون تعلیم و تربیت، مهر، سخن، شفق سرخ، اتحاد، یغما، وحید، مجلهٔ دانشكده ادبیات و علوم انسانی تبریز، نشریه كتابخانه ملی، تبریز و وحید به چاپ رسیده‌است. فعالیت‌های روزنامه‌نگاری او در طی چهار دهه شامل مدیریت چندین مجله در دوره‌های مختلف بود كه از آن جمله‌است: كفالت مجله پست و تلگراف (فقط سه شماره 1304)، مجله ایران (نشریه كلوپ بین‌المللی ایران برای تمبر و مجموعه‌های دیگر از 1301 تا 1311)، مجله تعلیم و تربیت (وابسته به وزارت معارف، 1313–1314)، مجلهٔ مهر (از 1312 به مدت چهارسال)، مدیریت و سردبیری مجله هفتگی امید (از 1322 به مدت سه سال)، و مجلهٔ ایرانیكا به زبان ایتالیایی (در دورهٔ رایزنی فرهنگی در ایتالیا).
نصرالله فلسفی در دوم خرداد 1360، یك ماه پس از ورود به ایران، زندگی را بدرود گفت و در شهر ری در شاه عبدالعظیم به خاك سپرده شد.

دسترسی سریع