گفتگو با معصومه حاجی زاده مسئول برگزاری و سخنران نشست در خصوص نشست علمی گروه فرهنگ نویسی در برنامه ققنوس رادیو فرهنگ
به مناسبت روز بزرگداشت فردوسی و پاسداشت زبان فارسی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی مجموعه‌ای از نشست‌های تخصصی برگزار كرد. یكی از این نشست‌ها با عنوان «انقلاب دیجیتال در فرهنگ‌نویسی» برگزار شد كه در آن، معصومه حاجی‌زاده، پژوهشگر و فرهنگ‌نویس، به بررسی نقش و چالش‌های هوش مصنوعی در حوزه فرهنگ‌نویسی پرداخت.
خانم حاجی‌زاده در گفت‌وگویی با برنامه «ققنوس» رادیو فرهنگ تأكید كرد كه گرچه فناوری‌های نوین، از جمله هوش مصنوعی، می‌توانند به‌عنوان ابزاری در تسهیل روند فرهنگ‌نویسی مؤثر باشند، اما هنوز نمی‌توان به‌طور كامل به آن‌ها تكیه كرد. به گفته وی، نرم‌افزارهایی مانند «فرهنگیار» در حال حاضر نقش مهمی در تنظیم و نگارش تعاریف واژگانی ایفا می‌كنند، اما همچنان حضور ناظر انسانی در تمامی مراحل فرهنگ‌نگاری ضروری است.
او با اشاره به پژوهش خود در استفاده از مدل‌های زبانی مانند ChatGPT در تحلیل واژگان تاریخی زبان فارسی اظهار داشت كه این مدل‌ها در دسته‌بندی و معناشناسی واژه‌ها دچار خطاهای مفهومی و ساختاری می‌شوند. از جمله این چالش‌ها می‌توان به تفكیك بیش‌ازحد معانی، ضعف در درك متون كهن، و ارائه تعاریف نادقیق ولی با اعتمادبه‌نفس بالا اشاره كرد كه ممكن است كاربران را به اشتباه بیندازد.
با وجود این چالش‌ها، حاجی‌زاده معتقد است كه هوش مصنوعی می‌تواند در مراحل ابتدایی مانند دسته‌بندی معنایی و ارائه تعاریف پیشنهادی مفید واقع شود، اما همچنان فرهنگ‌نویسی نیازمند ارزیابی دقیق و تخصص انسانی است.
این نشست بخشی از تلاش‌های فرهنگستان برای بررسی فرصت‌ها و تهدیدهای فناوری در حوزه زبان و فرهنگ فارسی است.
