پدر سنتور ایران

پرویز مشكاتیان كه به پدر سنتور ایران نیز مشهور است از برجسته‌ترین آهنگسازان و پژوهشگران موسیقی در ایران به شمار می‌آید كه جزو نسل طلایی موسیقی پس از انقلاب محسوب می‌شود.

1401/06/30
|
11:49

پرویز مشكاتیان متولد 24 اردیبهشت 1334 در نیشابور است. آموزش موسیقی و نواختن سنتور را از كودكی نزد پدرش، حسن مشكاتیان آغاز كرد. او سپس به تهران رفت و در كنار آموختن آكادمیك موسیقی در دانشكده هنرهای زیبا، ردیف میرزا عبدالله را نزد نورعلی برومند و داریوش صفوت فرا گرفت و در كنار آن ریزه كاری های نوازندگی (به ویژه سه تار)، گوشه های مهجور و ناشناخته و ضربی های موسیقی ایرانی را از افرادی دیگری چون سعید هرمزی، یوسف فروتن و عبدالله دوامی می آموخت.

مشكاتیان به جز فراگیری سینه به سینه موسیقی سنتی ایرانی، یادگیری هارمونی، آهنگسازی و اركستراسیون و آشنایی با موسیقی علمی را از طریق موسیقدانانی چون مهدی بركشلی و محمد تقی مسعودیه ادامه داد.

مشكاتیان در 1354 خورشیدی در آزمون باربد به اتفاق پشنگ كامكار رتبه نخست نوازندگی سنتور را به دست می آورد و در همان سال به اتفاق داریوش طلایی (نوازنده تار) مقام ممتاز را كسب می كند.

او در اوایل سال های 1350 خورشیدی به عنوان مدرس موسیقی فعالیتش را در مركز حفظ و اشاعه موسیقی كه زیر نظر داریوش صفوت اداره می شد، آغاز كرد.
مشكاتیان و نسل طلایی موسیقی ایران

نسلی از برجسته ترین آهنگسازان، خوانندگان و نوازندگان موسیقی در آن سال ها در مركز حفظ و اشاعه موسیقی مشغول به فعالیت بودند؛ افرادی چون محمدرضا شجریان، پریسا، محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، داریوش طلایی، داود گنجه ای، نورالدین رضوی سروستانی و جلال ذوالفنون كه هركدام بعدها به وزنه های موسیقی ایران تبدیل شدند.

اما بسیاری از این افراد پس از اختلافی كه با مركز پیدا كردند از آنجا بیرون آمدند. پرویز مشكاتیان و حسین علیزاده گروه عارف و محمدرضا لطفی و پشنگ كامكار گروه شیدا را پایه گذاشته اند. 2 گروهی كه بعد با هم ادغام شدند و بیشترین سهم را در ارتقای موسیقی سنتی در سال های پایانی رژیم پهلوی و پس از انقلاب داشتند.

مشكاتیان در این سال ها در حالی كه بیست و چند سال بیشتر نداشت، تصنیف هایی را سرود كه به اعتقاد برخی كارشناسان، از بهترین های موسیقی سنتی ایرانی در نیم سده گذشته محسوب می شوند.

مشكاتیان در 1356 خورشیدی همراه با دیگر نوازندگان و خوانندگان جوان آن زمان مانند لطفی، علیزاده، پشنگ و بیژن كامكار، شجریان و شهرام ناظری زیر نظر هوشنگ ابتهاج كانون فرهنگی هنری چاووش را پایه گذاشت. كانون چاووش از آن سال تا 1362خورشیدی 8 كاست منتشر كرد. محمدرضا شجریان، شهرام ناظری، بیژن كامكار و صدیق تعریف از خوانندگان این مجموعه بودند.

تعدادی از تصنیف های این مجموعه را كه بعدها به "سرودهای میهنی" مشهور شد، مشكاتیان ساخته بود.

تصنیف های "همراه شو عزیز"، "ایران" (ایران خورشیدی تابان دارد) و "ایرانی" (ایرانی بسر كن خواب مستی) از جمله سرودهای میهنی ساخته مشكاتیان است كه شجریان آنها را خوانده است.

دسترسی سریع