در دین مبین اسلام و فرهنگ كشورمان خانواده یكی از مهمترین اركان جامعه محسوب میشود.
پایبندی به خانواده و جلوگیری از بیبندوباری و همچنین ارتقاء جایگاه و تحكیم بنیان خانواده، از جمله مسائلی است كه به آن سفارش فراوان شده است.
علت انتخاب این روز شأن نزول آیه «هل اتی» در سوره الانسان كه راجع به خانواده و استحكام پایههای آن است، عنوان شده است. سوره هل اتی در روز 25 ذیحجه در شان اهل بیت پیامبر (ص) نازل شد كه پس از سه روز روزه و انفاق افطار خود، از طرف خداوند اطعام شدند.
رادیو فرهنگ نیز در این راستا علاوه بر ویژه برنامه های گوناگون به طور ثابت در جدول پخش برنامه ها عناوینی با موضوع خانواده دارد كه بر اساس ماموریت های شبكه به مباحث ازدواج و فرزندآوری می پردازد كه می توان ازجمله آنها به « سه جیم»، « قلمرو فرهنگ» با موضوع طرح جوانی جمعیت، « قند و فرزند» ،« آشتی كنان» و « سفره عقد» اشاره كرد.
علیرضا حبیبی مدیر رادیو فرهنگ درباره برنامه های خانواده محمر اینرادیو گفت : اهمیت خانواده در تمامی مراحل زندگی، موضوعی است كه نمیتوان آن را نادیده گرفت. خانواده به همان میزان كه در ثبات شخصیت و حل موفقیتآمیز مشكلات به فرد كمك میكند، میتواند باعث بروز مشكلات بیشتری نیز برای فرد باشد رادیو فرهنگ نیز با توجه به ماموریت هایی كه برای این شبكه تعریف شده در برنامه های مختلف به فرهنگسازی برای داشتن خانواده سالم و تحكیم بنیان خانواده می پردازد .
وی ادامه می دهد : فرزندآوری و چرایی توجه به طرح جوانی جمعیت، ازدواج آسان و ویژگی های انتخاب همسر و چگونگی داشتن زندگی شاد و موفق همچنین پیشگیری از جدایی و حل اختلافات منجر به طلاق از جمله محورهای محتوایی برنامه هایی است كه در رادیو فرهنگ به موضوع خانواده اختصاص دارد.
حبیبی با اشاره به اینكه فرهنگ مقوله گسترده ای را در بر میگرد كه شاخصه های مختلفی از جمله مصرف فرهنگی را در پی دارد، بیان كرد : همانگونه كه مقام معظم رهبری تاكید داشتند كه فرهنگ یعنی باورها و ایمان و عادات مردم، آن چیزهایی كه مردم در زندگی روزمره با آن سر و كار دائمی دارند و الهامبخش مردم در حركات و اعمال آنها است؛ در حوزهی اجتماعی، قانونگرایی ــ كه مردم به قانون احترام بگذارند ــ یك فرهنگ است؛ تعاون اجتماعی یك فرهنگ است؛ تشكیل خانواده و ازدواج یك فرهنگ است؛ تعداد فرزندان یك فرهنگ است؛ كه بر همین پایه برنامه های « صبح به وقت فرهنگ » برای پیگیری دغدغه های اجتماعی مردم و « سفره عقد» به منظور ترویج ازدواج آسان و « قند و فرزند» به عنوان اولین و تنها مسابقه تبیینی رسانه ملی در راستای افزایش جمعیت وبرنامه سین جیم برای تربیت فرزندان طراحی شده است .
توصیه های رهبری برای ازدواج در سفره عقد
سفره عقد یكی از برنامه های رادیو فرهنگ است كه به مساله ازدواج می پردازد سمیه نجفی تهیه كننده این مستند گزارشی درباره این برنامه واهمیت آن می گوید:اگر لازم باشد انسان برای رسیدن به كمال، از یك نردبان بالا برود، قطعا اولین پله این نردبان، «تشكیل خانواده» است. به جاست همه ما با این اقدام كه رضای خدا را در پی دارد، گامی بلند به سوی كمال برداریم پس در مستند سفره عقد به آغاز این پیوند مبارك می پردازیم
وی ادامه می دهد :واقعیت این است كه در محیط خانواده ای كه با عشق و محبت و براساس معیارهای اسلامی تشكیل شده است، آرامش و آسایش جسم و جان انسان تأمین می شود ونقش رسانه در این میان بیان ویژگی های یك زندگی مطلوب است كه در زلال صفا و صمیمیت آن، زنگارهای پریشانی و خستگی از آیینه روح و جسم انسان زدوده می شود و تخیلات و وساوس شیطانی محو شده و به جای آن، استعدادها و نیروهای خلاق به شكوفه می نشیند.
نجفی ادامه می دهد:سفره عقد برنامه ای بر اساس كتاب«مطلع عشق» كه گزیدهای از رهنمودهای رهبر انقلاب اسلامی به زوجهای جوان است پیش می رود و توصیه هایی برای ازدواج به شنوندگان دارد.
وی توضیح داد: موضوعات مطرح شده در برنامه تنها مورد استفادهی تازهعروس و دامادها نیست بلكه همهی خانوادههای ایرانی و حتی نوجوانانی كه در آینده میخواهند تشكیل خانواده دهند، میتوانند از آن بهره ببرند.
فرزندآوری و نكات تربیتی محور موضوعی قند و فرزند
رویا ولی زاده تهیه كننده قند و فرزند هم درباره این مسابقه رادیویی می گوید :«قند و فرزند» نخستین مسابقه در رسانه ملی با محوریت فرزندآوری، ویژه زوج های جوان است كه به صورت رقابت بین زوجین روی آنتن می رود و شامل بخش های شناخت همسران نسبت به یكدیگر، نامگذاری و تربیت فرزند است.
وی توضیح میدهد:در بخش تربیت فرزند یكی از زوجین نقش فرزند را بازی می كند، طرف مقابل نقش پدر یا مادر را دارد و باید مسائل تربیتی را به فرزند خود تفهیم كند. در این مسابقه دو گروه خانواده به مدت 30 دقیقه رقابت می كنند. مسابقه با پرسش هایی در بخش های همسرشناسی و فرزندپروری طراحی شده و در فضایی گرم و صمیمی دو گروه را به رقابت می خواند. طی رقابت گروه های شركت كننده، خانواده های جوان به اهمیت داشتن فرزندان بیشتر و پرهیز از تك فرزندی توجه داده می شوند. این تهیه كننده درباره نحوه شركت در این مسابقه اعلام كرد :علاقه مندان می توانند از طریق سامانه پیامكی شبكه فرهنگ كه به هنگام پخش برنامه عنوان می شود، با ارسال عبارت قند و فرزند به سامانه پیامكی رادیو فرهنگ یا از طریق فضای مجازی در این برنامه ثبت نام كنند.
آشتی كنان به دنبال حل اختلاف زوجین
آشتی كنان برنامه ای قدیمی از رادیو فرهنگ است كه به دنبال ارائه راهكار برای حفظ زندگی مشترك و تقویت بنیان خانواده است.
جبرائیلی پور تهیه كننده این برنامه یكی از مهمترین معضلات و مشكلات جامعه امروزی را طلاق زوجهایی می داند كه اغلب یك عمر زندگی مشترك را فدای دلایل و بهانههای كماهمیت میكنند ودرایت باره می گوید : علت طلاق ها بیشتر بهانههایی است كه اگر زوجین بهدقت به آن فكر كنند متوجه میشوند ارزش چنین تصمیم مهمی را ندارد برای همین این برنامه با همراهی كارشناسی لیلا صالح آبادی(مشاور خانواده )،حجتالاسلام غلامرضا نحوی ( قاضی دادگاه خانواده)، فرانك بابایی( مشاور دادگاه ) با هدف آشتی دادن خانواده هایی كه باهم اختلاف دارند با حضور در دادسراهای كشور بعد از صحبت وگفت و گو با افرادی كه با هم اختلاف دارند زمینه آشتی دادنشان را فراهم می كند.
وی ادامه می دهد : همچنین بعضی از خانوادهها كه بعد از حضور در این برنامه از جدایی منصرف شدهاند، به برنامه دعوت میشوند تا اثرات تصمیمی كه گرفته اند را با شنوندگان در میان بگذارند.
سه جیم با موضوع جمعیت جهانی روی آنتن رادیو فرهنگ
همچنین برنامه »سه جیم» نیز با موضوع جمعیت و پیشرفت در علوم جمعیت به اهمیت رشد جمعیت برای مقابله با ستیز جهانی علیه افزایش جمعیت می پردازد.
بررسیهای مستند و دقیق نشان میدهد جمهوری اسلامی و ملت ایران، در حوزههای گوناگون و به اشكال مختلف، درگیر جنگ با نظام سلطه جهانی است. بعضی از این جنگها ماهیتی شناخته شده دارند و برای همگان قابل فهم است؛ لكن بعضی از آنها آنچنان پیچیدگی دارد و ناشناخته است كه بعضاً خود و حتی مسئولان ناخواسته عامل پیادهسازی و به نتیجه رساندن آن جنگ به نفع دشمن میشویم یكی از این درگیری ها بحث جنگ جهانی جمعیت است كه دشمن گاه مسلحانه و گاهی غیرمسلحانه در این زمینه ورود می كند
از منظر مقام معظم رهبری كه مبتنی بر كار كارشناسی دقیق و حكیمانه است؛ همه باید در این عرصه فعال شده و با فرهنگسازی درست، به جنگ فرهنگ غلط «فرزند كمتر ـ زندگی بهتر» بروند و رادیو فرهنگ نیز با توجه به رسالت فرهنگی خود در برنامه «سه جیم» به این موضوع می پردازد.
گفتنی است
برنامه « صبح به وقت فرهنگ» از ساعت 6:00 صبح امروز به شأن نزول آیه ی هل اتی در رابطه با اهل بیت علیهم السلام می پردازد و سوال برنامه این است كه بزرگان خانواده ، پایه های اساسی استحكام و دوام زندگی هستند ، در پر رنگ كردن نقش آنها چه باید كرد؟ ومحورهای موضوعی برنامه اهمیت خانواده به عنوان یك اجتماع كوچك ولی تاثیرگذار،بازنشستگی و شرایط و حواشی آن،سالمندی و فرهنگ شناخت شرایط سالمندان و شیوه های صحیح برخورد با آن است.
در برنامه هفت كوچه امروز دوشنبه سوم مرداد ساعت9:00 نیز به مناسبت روز خانواده و تكریم بازنشستگان موضوع بازنشستگی در فرهنگ مردم بررسی می شود.
همچنین بوطیقا نیز به نقد بررسی فیلم« درخت گردو» كه مضمونی خانوادگی از ماجرای شیمیایی شدن سردشت دارد اختصاص یافته است.