سعید اسلام زاده: «چ»فیلمی درباره یك مسئله ایدئولوژیك اما بدون نگاه ایدئولوژیك است.
سعید اسلام زاده، كارشناس و منتقد سینما، در برنامه «سینما فرهنگ» به بررسی فیلم «چ» ساخته «ابراهیم حاتمی كیا» پرداخت و گفت: فیلم سینمایی «چ» فیلمی درباره یك مسئله ایدئولوژیك، اما بدون نگاه ایدئولوژیك است.
وی با اشاره به سكانس گفتگو و بحث دكتر عنایتی و چمران در فیلم گفت: در این سكانس و فیلم شاهد گفتگوی دو ایدئولوژی كاملاً متفاوت هستیم جایی كه چمران به عنایتی می‌گوید «ما آمده ایم برای مردم مذاكره كنیم، نیامده‌ایم برای بحث های فلسفی خودمان مذاكره كنیم».
وی همچنین با تاكید بر اینكه حضور قهرمانان نیاز سینما و جامعه است گفت: متاسفانه سینمای ما در خصوص قهرمانان و فرماندهان جنگ خیلی كم كار كرده است هر سینمایی در هر كشوری و در هر برهه ای نیاز به قهرمان دارد و ما امروز در پی كم كاری سینمای كشورمان در این زمینه این قهرمانان را از هالیوود برای نمایش می دهیم و یا خودشان آنها را می بینند و متاسفانه تعداد فیلم هایی كه این قهرمانان جنگ را بدون پرده های ایدئولوژیك نشان دهد،بسیار اندك است و نكته مهم فیلم چه همین است كه درباره یك مسئله ایدئولوژیك است اما بدون نگاه ایدئولوژیك.
وی همچنین با اشاره به جنبه شخصیت پردازی فیلم «چ»گفت: حاتمی كیا در «چ» چند وجه از شخصیت شهید چمران را در 48 ساعت از زندگی رو به تصویر می كشد و در حالی كه همچون سایر آثارش نگاهی عرفانی و تا حدی هم معنوی به جنگ دارد، چمرانی را معرفی میكند كه صرفاً نمی‌خواهد بجنگد و نمی‌خواهد بكشد، بلكه برای صلح آمده است و می‌خواهد نجات بدهد و با نمایش نماهایی از چمران در حال دعا و نیایش در فیلم میكوشد كه چمران غیر جنگجو، عارف مسلك با نگاه ویژه به جنگ، نشان دهد كه صرفاً برای مردم آمده است.
وی همچنین گفتگوی چمران با دكتر عنایتی در دیدار اول را از بخش های مهم فیلم دانست و گفت: این بخش می گوید گرچه این دو زمانی باهم، هم عقیده بودند و علیه ظلم می جنگیدند اما مسیر شان عوض شده است و با بحث «حركت امام موسی صدر در لبنان» زاویه ای كه این دو را از هم جدا میكند بارزتر نشان داده میشود.
وی همچنین با اشاره به سكانس پخش پیام امام خمینی(ره) در تاریخ 27 مرداد در فیلم گفت: اندیشه‌ای كه حاتمی كیا قصد بیان آن را دارد همان تقابل نقطه خیر و شر است و تقابل اندیشه ها و شخصیت‌ها و ...كه آدم ها را در معرض انتخاب های سخت قرار می‌دهد.
وی افزود: ساخت فیلم در مورد واقعه پاوه و وقایعی از این دست در آغاز انقلاب اسلامی، كار سختی است؛ چرا كه بسیاری افراد در آن برهه تاریخی، هنوز تكلیفشان را با خودشان مشخص نكرده‌اند و روایت فیلم های مربوط به قهرمانان این دوران تحت تاثیر نگاه حاكم بر آن زمان است.
وی افزود: حاتمی كیا با «چ» روایت رسمی را بیان می كند كه نمی تواند خارج از آن این موضوع را بیان كند و در نهایت چمرانی كه در این فیلم می بینیم چمرانی است به روایت حاتمی كیا آن هم در 48 ساعت از زندگی او كه پیشینه و پسینه های بسیار پر فراز و نشیبی دارد كه تنها یك بخش كوتاهی از زندگی او به تصویر كشیده شده است.
وی همچنین استفاده از تكنیكهای جلوه های ویژه تصویری و جلوه های میدانی در فیلم «چ» را موفق ارزیابی كرد و گفت: «هادی اسلامی» فضاسازی‌ها خصوصاً خلق پاوه 40 سال قبل و سكانس هلیكوپتر را به خوبی شكل داده است.
وی افزود: به نظر می آید كه حاتمی كیا بعد از به رنگ ارغوان از نظر فرم از الگوهای هالیوودی استفاده كرده است و فیلم هایش مخاطب پسند تر شده است و می كوشد به یك زبان عمومی سینما برای بیان حرف های خودش برسد كه از نظر فرمی بسیار اهمیت دارد و این تغییر فرم باعث میشود مخاطب تصویر زیباتری ببیند و باعث می شود فیلم جذاب تر و پیام فیلم در ذهن مخاطب، ماندگار تر شود.
