حجتالاسلام والمسلمین هادی در رادیو فرهنگ گفت: هرچه تجربه ما بیشتر شود، تابآوری ما نیز تقویت خواهد شد و در مواجهه با مشكلات آینده، عملكرد مؤثرتر و قویتری خواهیم داشت.
حجتالاسلام والمسلمین مهدی هادی، كارشناس روانشناسی مركز مشاوره مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در برنامه «سرزمین من» رادیو فرهنگ به اهمیت ثبت و مرور تجربهها پس از بحران و نقش آن در افزایش تابآوری خانوادهها پرداخت.
وی در پاسخ به این پرسش كه چگونه میتوان پس از یك بحران، تجربهها را به درس و آگاهی تبدیل كرد و نه به زخم و اضطراب؟ و اساساً چرا ثبت تجربهها میتواند تابآوری خانوادهها را افزایش دهد؟ بیان كرد: زمانی كه با یك بحران مواجه میشویم، اولین اتفاقی كه رخ میدهد، شبیه وقوع یك زلزله است؛ یعنی همانطور كه زلزله خانه را بر هم میریزد، بحران نیز حافظه، اطلاعات و داشتههای ذهنی ما را دچار آشفتگی میكند. بهویژه در شرایطی كه با یك فقدان مواجه شده باشیم از دست دادن عزیز، از دست دادن موقعیت، ثروت یا سرمایه تركیبی از درد و آشفتگی روانی شكل میگیرد.
حجتالاسلام والمسلمین هادی افزود: دو عامل آشفتگی ذهنی و غم ناشی از فقدان میتوانند در ما ضعف و زخم روانی ایجاد كنند؛ اما زمانی كه شروع به نوشتن، گفتگو كردن و روایت این تجربهها میكنیم، عملاً با آنها مواجهه پیدا میكنیم. با مواجهه، ترس ما فرو میریزد و میتوانیم از زوایای مختلف به حادثه نگاه كنیم. در این مرحله، ذهن ما بهتدریج جای مناسب هر رویداد را پیدا و رابطه آن با دیگر اطلاعات ذهنی را تنظیم میكند.
وی ادامه داد: وقتی تجربه را مرور میكنیم، ممكن است به نكتههایی برسیم مانند اینكه اگر فلان كار را انجام میدادم، این اتفاق نمیافتاد یا فلان فرد اقدام مثبتی انجام داد و نتیجه بهتری گرفت. این فرایند سبب میشود خلاقیت ذهنی فعال شود، مدیریت روانی ما تقویت گردد و به انسانی تبدیل شویم كه یك تجربه جدید و ارزشمند به اندوختههایش افزوده شده است؛ یعنی یك قدم جلوتر آمدهایم.
این كارشناس روانشناسی تصریح كرد: باید از ترسها، فقدانها و دردهای خود نترسیم؛ درباره آنها حرف بزنیم، آنها را ببینیم، بسنجیم و در ذهنمان مرور كنیم. اجازه دهیم تصویر لحظه بحران وارد ذهن شود و آن را بررسی كنیم؛ در این صورت، تجربهمان عمیقتر شده و در برخوردهای بعدی، قدرت و توان بیشتری خواهیم داشت و تابآورتر خواهیم شد.
كارشناس روانشناسی مركز مشاوره مؤسسه امام خمینی(ره) خاطرنشان كرد: تابآوری یعنی قدرت مقابله با اتفاقات و بازیابی مجدد خود. هرچه تجربه ما بیشتر شود، تابآوری ما نیز تقویت خواهد شد و در مواجهه با مشكلات آینده، عملكرد مؤثرتر و قویتری خواهیم داشت.
وی در پایان گفت: درد و سختیها تنها رنجآور نیستند، بلكه اگر درست با آنها مواجه شویم، میتوانند به درس و تجربه تبدیل شوند. نوشتن خاطرات، گفتگو و روایت تجربیات به اعضای خانواده كمك میكند ذهنشان آرام شود، یكدیگر را بهتر درك كنند و تابآوری جمعیشان افزایش یابد. پس از هر سختی، بهجای فرار از خاطرهها، با ثبت و مرور درست آنها میتوان قویتر و آگاهتر از بحران عبور كرد.
