احیای هنر كهن سوخت‌معرق در اصفهان

در برنامه سرزمین من رادیو فرهنگ، رعنا كلباسی هنرمند اصفهانی و فعال در حوزه سوخت‌معرق، درباره پیشینه و جایگاه این هنر كهن توضیحاتی ارائه داد.

1404/06/25
|
10:58

كلباسی در معرفی این رشته گفت: «ریشه سوخت‌معرق به دوران كتابت برمی‌گردد، زمانی كه جلد كتاب‌ها از چرم ساخته می‌شد و به تدریج با هنرهایی چون سوخت فلزی و معرق روی پوست‌های بسیار نازك تزئین می‌شد. اوج این هنر در دوره تیموریان بود و نمونه‌های فاخر آن، همچون جلد شاهنامه بایسنقری، از میراث‌های ماندگار به شمار می‌روند.»

وی افزود: «با صنعتی شدن كتاب‌سازی، این هنر به تدریج به فراموشی سپرده شد، اما در دوران پهلوی استاد میرزا آقای امامی در اصفهان به احیای آن پرداخت و شاگردان بسیاری تربیت كرد. پدربزرگ من نیز از شاگردان آن استاد بود و همین آشنایی خانوادگی سبب شد من برای ادامه این مسیر و زنده نگه داشتن این هنر تلاش كنم.»

كلباسی درباره روند فعالیت‌های خود گفت: «در كنار یادگیری سوخت‌معرق، نگارگری روی چرم را هم آموختم و امروز با تلفیق این دو هنر، آثار متنوعی در قالب صنایع دستی ارائه می‌دهم. مراحل تولید این آثار بسیار دشوار و پرجزئیات است؛ از ساخت مقوای دست‌ساز و دباغی و رنگرزی چرم گرفته تا طراحی، خطاطی، نگارگری، تذهیب، گل و مرغ و حتی طلاكاری. هر اثر حاصل كنار هم آمدن بیش از دوازده رشته هنری است.»

او در پایان تأكید كرد: «یكی از دلایل كم‌رنگ شدن این هنر، سختی و پیچیدگی آن است. امروزه كاربردش بیشتر در قالب تابلوهای تزئینی باقی مانده، چراكه كتاب‌ها به شكل صنعتی تولید می‌شوند. با این حال تلاش من و هم‌نسلانم این است كه این میراث ارزشمند ایرانی را زنده نگه داریم.»

دسترسی سریع