دكتر محمدرضا كارگر مدیر كل موزه ها گفت:امروزه یكی از مسائل بسیار مهم برای توسعه ی پایدار ، آگاهی است و این آگاهی را از طرق مختلف میتوان به دست آورد كه یكی از آنها بازدید از موزه هاست .
توسعه فرهنگی و رابطه آن با موزه ها از جمله مسائلی است كه موردنظر برنامه ریزان توسعه قرار گرفته،تا آنجا كه بسیاری از كشورها نقش موزه ها را به عنوان محركی در فرآیند توسعه فرهنگی پذیرفته اند . اگر فرهنگ را دستاورد انسان در گذر زمان و میراث هر جامعه بدانیم،توسعه فرهنگی را می توان درك ریشه ها،كشف هویت و دریافت استمرار تاریخی تعریف كرد.توسعه فرهنگی، جامعه امروز را با میراث گذشته پیوند می دهد و این پیوند و وحدت باعث اتكای به نفس و قدرت و عشق و احترام نسبت به زبان و هنر و سایر عناصر فرهنگی جامعه می شود و حركت به سوی آینده را قدرتمندتر و پربارتر می كند.
با دكتر محمدرضا كارگر مدیر كل موزه ها و اموال منقول تاریخی كشور درباره ی اهمیت توجه به موزه ها گفتگو كردیم .
**آقای كارگر در جامعه ی امروز و با گسترش فضاهای مجازی ،رفتن به موزه ها مخصوصا برای خانواده ها همراه با فرزندانشان بسیار حائز اهمیت است زیرا با بازدید از موزه ها گویی به زمان سفر میكنیم و از زندگی گذشتگان خود با خبر میشویم . درباره ی اهمیت بازدید از موزه ها و نقش موزه ها در توسعه ی پایدار توضیح دهید .
امروزه ی یكی از مسائل بسیار مهم برای توسعه ی پایدار ، آگاهی است و این آگاهی را از طرق مختلف میتوان به دست آورد كه یكی از آنها بازدید از موزه هاست . ما برای رسیدن به توسعه ی پایدار باید جامعه ای آگاه داشته باشیم جامعه ای كه گذشته ی خود را بشناسد و موقعیت امروز خود را به خوبی درك كند و برای آینده برنامه ریزی كند . جامعه از خانواده ها شكل میگیرد و یك خانواده ی موفق در مسیر توسعه ی پایدار بر جامعه ی كلان خود تاثیر گذار خواهد بود ، لذا بسیاری از خانواده ها متاسفانه به این مسئله توجه جدی ندارند كه آگاهی از پیشینه ی تاریخی یك ملت و هم چنین آگاهی از موضوعات مختلف جامعه ی امروز تا چه حد میتواند موجب همبستگی و امنیت ملی شود . اما بحث دیگری كه در اینجا مطرح میشود ، اوقات فراغت و پركردن آن است . بسیاری از خانواده ها گاهی از پركردن اوقات فراغت فرزندان خود رضایت ندارندو از برنامه هایی كه برای پر كردن اوقات فراغت استفاده میكنند راضی نیستند من باید بگویم كه موزه ها شاید تنها مراكز فرهنگی هستند كه در مسیر آموزش سبز هیچ انحرافی ایجاد نمیكنند شاید بگویید مكانهای دیگر هم میتوانند اینچنین باشند ، اما من به شما میگویم موزه ها با امكاناتی كه دارند قطعا در بحث پركردن اوقات فراغت تمام اعضاء خانواده را راضی میكنند . وجه قالب موزه ها نسبت به سایر مراكز فرهنگی امروز در این است كه تمام اعضاء یك خانواده در جامعه میتوانند به میزان نیاز خود و به میزان سوالات خود از موزه ها بهره برداری كنند . موزه ها مكانهایی هستند كه امر آموزش را با التذاذ ارائه میكنندو این بسیار مساله ی مهمی است . ما امروز می بینیم در بسیاری از فضاهای آموزشی ما لذت همراه آموزش نیست و بیشتر به نوعی تكلیف محسوب میشود اما موزه ها ضمن اینكه التذاذ دارند میتوانند در برگیرنده ی امر آموزش هم باشند . موزه ها با دارا بودن امكانات خدماتی مثل كتابخانه ها ، فضاهای نمایش فیلم ، رستورانها و فضاهای تفریحی شرایطی را ایجاد میكنند كه تمام افراد خانواده با سلیقه های متفاوت با مراجعه و بازدید از موزه ها بهره لازم را ببرند و مخصوصا فرزندان خانواده در شرایطی قرار گیرند كه بسیاری از افق های آینده برای آنها ترسیم شود و ما اگر بتوانیم فرزندان خود را با موزه ها آشنا كنیم در آینده میتوانیم فرزندانی موفق را به جامعه تحویل دهیم .
** آقای دكتر كارگر شما از اوقات فراغت سخن گفتید و از فرهنگسازی بفرمایید چگونه میتوان این فرهنگ را در جامعه نهادینه كرد ؟ و با چه راهكاری میتوان موزه ها را به گذرگاه روزمره ی در زندگی مردم تبدیل كرد ؟
باید بگویم برای فرهنگ سازی سه مطلب در اینجا مطرح است . بخشی از این فرهنگسازی به عهده ی خود موزه هاست . یعنی موزه ها باید همواره برنامه های نو و همكام با نیاز جامعه داشته باشند یعنی باید همواره جامعه را رصد كنند و فضای جامعه را بشناسند و به سوالهای مردم و جامعه پاسخ دهند .مثلا اگر یك موزه ی تاریخ تمدن مثل موزه ی ملی در ایران داریم باید ببینیم مردم از این موزه چه انتظاری دارند ؟ مهم ترین الش مردم درباره ی تاریخشان چیست و چه میخواهند بدانند ؟ و امروز به دانستن چه چیزهایی نیاز دارند ؟ و موزه ای مثل موزه ی ملی ایران باید بتواند به این پرسش ها پاسخ دهد .
برخی معتقدند فضاهای موزه های ما خسته كننده هستند و موزه ها و مسئولین موزه ها باید با نورپردازی های مناسب فضایی جذاب را برای مخاطبان و بازدید كنندگان ایجاد كنند .
بخش دیگری از این فرهنگسازی به عهده ی خانواده هاست . پدر و مادرها و فرزندان بزرگتر باید برنامه ریزی كنند ، موزه ها را رصد و شناسایی كنند و برنامه ی بازدید از موزه ها را در اوقات فراغت خانواده قرار دهند .
