معروف اسـت كـه هر كس در روز سیزدهم نوروز در خانه بماند، نحسی این روز دامن وی را می گیرد و برای همین باید از خانه بیرون برود.
سیزدهمین روز از فروردین ماه كه افراد در كنار عزیزانشان در طبیعت جشن میگیرند، سیزده بدر نامیده میشود. در تقویمهای رسمی ایران، این روز به روز طبیعت شناخته میشود و تعطیل رسمی است.
در این روز مردم به دامان طبیعت میروند، چراكه این باور در میان بسیاری مرسوم است كه در روز سیزده بدر برای راندن نحسی از خانه باید به بیرون رفت و نحسی را در طبیعت به در كرد. از آداب و رسوم این جشن خانوادگی میتوان به گره زدن سبزه برای رسیدن به آرزوها اشاره كرد.
جشن سیزده بدر به دلیل سابقه طولانی كه دارد و تغییراتی كه به مرور زمان در آیینها و مراسم آن ایجاد شده است، نیاز به بررسی دقیق و موشكافانه دارد. باورهای رایج درباره سیزده بدر
در منابع مختلفی گفته شده است كه ایرانیان باستان بر این باور بودهاند كه عدد 13 نحس است. به همین خاطر سیزدهمین روز فروردین را در طبیعت به جشن و شادی میپرداختند تا به این شكل خود را از نحسی دور كنند. ایرانیان معتقد بودهاند كه در این روز نباید در خانه ماند، چراكه ممكن است دیوهایی كه در خانه هستند به صاحبخانه و اعضای خانوادهاش آسیب برسانند و نحوست آن دامنگیر صاحبخانه شود. به همین خاطر همه مردم از شهرها و روستاها خارج میشدند و به صحرا میرفتند تا این روز را در هوای آزاد و در زیر سقف آسمان بگذرانند. البته جالب است بدانید كه هیچ منبع معتبری وجود ندارد كه تائید كند مردمان نسلهای پیشین از نحسی این روز سخن گفته باشند و احتمالاً در یكی دو سده اخیر این تفكر درباره سیزده بدر رایج شده است.
گروهی نیز معتقدند كه سیزده بدر روزی بسیار خجسته و مبارك است و ایرانیان باستان پس از دوازده روز جشن گرفتن و شادی به یاد دوازده ماه سال، روز سیزده فروردین را كه روز فرخندهای است به باغ و صحرا میرفتند و شادی میكردند.
فلسفه جشن سیزده بدر در ایران باستان
سیزده بدر در سنت ایرانیان باستان جشنی به مناسبت پیروزی ایزد باران بر دیو خشكسالی اپوش است. در ایران باستان مردم پس از برگزاری مراسم نوروزی، سیزدهمین روز كه به ایزد باران تعلق دارد و با تیر یا تشتر نامگذاری شده است را به دشت و صحرا میرفتند و به شادی و پایكوبی میپرداختند و آرزوی بارش باران را از خداوند میكردند. دعا و نیایش برای بارش باران در باور پیشینیان پیش از آشو زرتشت برای این بوده است كه ایزد باران در سال جدید بر اپوش پیروز شود.
ایرانیان در جشن سیزده بدر از خانه به دشت و دمن میرفتند تا از پدیدهها و شگفتیهای فصل بهار كه زندگانی آدم به آنها پیوند خورده است، دیدن كرده و آنها را گرامی بدارند.
جالب است بدانید اینكه مردم دوازده روز یك سال را جشن میگیرند و روز سیزده به دشت و صحرا میروند و در طبیعت روز را به شادی میگذرانند، ریشه در باورهای كهن ایرانیان دارد. در اسطورههای ایران باستان، عمر جهان دوازده هزار سال است و پس از آن دوره جهان هستی به پایان رسیده و نبرد با تیرگی و اهریمن نیز به سر میرسد. از آن پس جهان مادی دیگر وجود نداشته و انسان به جایگاه همیشگی خود بازمیگردد. سیزدهمین روز سال جدید را میتوان روز رهایی انسان از جهان مادی و روز بازگشت به جهان مینو دانست. به همین خاطر است كه مردم 12 روز اولیه سال را نمادی از عمر دوازده هزار ساله جهان در نظر میگیرند و روز سیزده فرودین را به نشانه رهایی از جهان مادی، به طبیعت زیبای شهرهای مختلف كشورمان میروند و آن روز را با شادمانی و سرخوشی میگذرانند.