به یاد هوشنگ ظریف كه هفدهم اسفند سالروز درگذشت اوست...
هوشنگ ظریف، نوازندۀ توانای «تار» و یكی از برجسته‌ترین هنرآموختگان هنرستان موسیقی ملی در دورۀ ریاست استاد روح‌اللّه خالقی، گذشته از اعتباری كه در تك‌نوازی و نیز در هم‌نوازی با گروه‌های معتبر موسیقی دارد، آموزگاری درجه‌اول و تأثیرگذار بوده است…
موسیقی همواره یكی از تاثیرگذارترین هنرها در زندگی بشر بوده كه از اهمیت و نفوذی روزافزون برخوردار است. امروزه انواع مختلف موسیقی به آسانی در دسترس همگان قرار دارد كه رویداد بزرگی در طول تاریخ حیات بشریت به شمار می‌رود. عمر موسیقی را به عنوان بخشی از تمدن و فرهنگ بشری بیش از 30 هزار سال تخمین می زنند. در میان موسیقی‌دانانی كه در این عرصه نقش آفرینی كرده‌اند می‌توان به هوشنگ ظریف اشاره كرد. او نوازنده و مدرس ساز تار و ردیف‌دان دنیای موسیقی بود كه فعالیت های زیادی در راستای شناساندن موسیقی ایرانی به اقصی نقاط جهان داشت و در داخل كشور نیز از هر فرصتی برای آموزش و رشد هنرجویان استفاده می كرد.
زندگینامه استاد هوشنگ ظریف
هوشنگ ظریف در 1317 خورشیدی در تهران چشم به جهان گشود. او پس از گذراندن دوران ابتدایی وارد هنرستان موسیقی شد. استفاده از محضر اساتیدی همچون روح الله خالقی، جواد معروفی، حسین تهرانی و موسی معروفی، سبب شد تا مسیر آینده هوشنگ برای همیشه روشن شود. این هنرمند پس از اتمام تحصیلات عالیه خود عازم هنركده موسیقی شد و در 1337 خورشیدی به استخدام وزارت فرهنگ و هنر درآمد و فعالیت خود را به عنوان نوازنده و تكنواز در گروه‌های مختلفی مانند اركستر موسیقی ملی، اركستر صبا و... شروع كرد. او در دوره عالی هنركده موسیقی از محضر استاد علی اكبر خان شهنازی جهت فراگیری ردیف بهره مند شد. هوشنگ ظریف از 1342 خورشیدی به مدت 17 سال به تدریس تار در هنرستان موسیقی پرداخت. ظریف در منصب تكنواز، در گروه‌های معتبری همچون اركستر صبا و اركستر موسیقی ملی بارها پا به صحنه اجرا نهاد و از خود آثار ماندگاری را برجای گذاشت.
نقش پررنگ ظریف در اعتلای موسیقی اصیل ایرانی
هوشنگ ظریف نقشی پررنگ و جایگاهی رفیع در ماندگاری و اعتلای موسیقی اصیل ایرانی دارد. او تبحر ویژه ای درموسیقی داشت و به یادگیری تخصصی ساز مورد علاقه‌اش یعنی تار پرداخت. تنبك هم یكی از سازهای اصلی ظریف بود كه مهارت زیادی در نواختن آن داشت. سه تار نیز از جمله علایق او به شمار می رفت، به طوری كه در 20 سالگی یكی از بهترین نوازندگان در سطح كشور شناخته شد. راه‌اندازی آموزشگاه موسیقی به وسیله ظریف از جمله كارهایی بود كه به سرانجام رساند. تدریس در هنرستان موسیقی در 1342 خورشیدی منجر شد تا شاگردان بسیاری را در این راه رشد و پرورش دهد. حسین علیزاده، ارشد طهماسبی، محمد شجاعی و داریوش طلایی از جمله شاگردان و چهره های نام آشنای عرصه موسیقی هستند. هوشنگ ظریف در خاطره‌ای در دفاع از شاگردانش گفته است: «من هیچوقت مانع هرگونه خلاقیت هنرجوها نشده‌ام. هر كس طرز تفكر و نگاه خودش را دارد و باید داشته باشد. هر وقت مورد مثبتی در مورد شاگرد می‌دیدم سعی كردم ساده از كنارش رد نشوم. مثلا وقتی دیدم شاگردم مرحون شهریار فریوسفی كه متاسفانه خیلی زود فوت شد، كتاب اول هنرستان را در عرض سه ماه زد به آقای دهلوی گفتم این بچه را تشویق كنید و حمایت بشود. خودم هم خیلی حواسم به او بود. بعدها هم كه نوازنده بسیار خوبی شد و هر نتی را می‌دید آنی می‌زد و چقدر خوب می‌زد.»
فعالیت ظریف در زمینه موسیقی
هوشنگ ظریف به عنوان تكنواز، سال‌های متمادی در اركسترهای متعددی در برنامه‌های سازمان رادیو و تلویزیون ملی كه وابسته به وزارت فرهنگ و هنر بود، به همكاری پرداخت. همچنین با گروه استاد فرامرز پایور سفرهای زیادی را به گوشه و كنار اروپا و آسیا داشت و با اجراهای حرفه‌ای خود نقش مثبتی در شناساندن موسیقی ایرانی ایفا كرده‌است. ظریف در حدود 20 سال هم در داخل كشور و كشورهای دیگر دنیا به نوازندگی تار پرداخته كه بیشتر آن اجراها با همراهی اركسترهای وابسته به وزارت فرهنگ و هنر وقت بوده است. او در سال‌های فعالیتش در زمینه موسیقی با همراهی اركسترهای موسیقی سنتی، در شهرهای مختلف ایران و كشورهایی چون آمریكا، شوروی، كانادا، ژاپن، فرانسه، انگلیس، آلمان غربی، ایتالیا، مصر، تونس، مراكش، الجزایر، هندوستان، پاكستان، تركیه و تمام كشورهای اروپای شرقی به اجرای برنامه پرداخت. ظریف در 1973 میلادی و در راستای اجرای آموزشی، چندین اجرا را در دانشگاه‌های آمریكا داشته است. همچنین در فستیوال‌های زیادی همچون فستیوال موسیقی شانكار لعل در هند و یا فستیوال موسیقی فرانسه در 1975 میلادی شركت داشت. او فعالیت‌های خود را به طور حرفه ای ادامه داد و اوج آن كنسرت‌هایی بود كه در شهر وین اتریش، مهد موسیقی و فرهنگ اروپا، برگزار كرد و باعث اشاعه سریعتر موسیقی ایرانی شد. همانطور كه پیش‌تر نیز اشاره شد، گرچه ساز تخصصی او تار بود اما سه تار و تنبك را هم خوب می‌شناخت و در هر2 درجه استادی را دارا بود.
سرانجام هوشنگ ظریف
هوشنگ ظریف نوازنده تار، ردیف‌دان و مدرس موسیقی پس از سال‌ها فعالیت در این عرصه سرانجام در 17 اسفند 1398 خورشیدی چشم از جهان فروبست.
