دكتر خدابخشی رئیس فراكسیون توسعه متوازن كشور در برنامه این هفته توسعه متوازن با موضوع توسعه شهرك های كشاورزی كشاورزی را از بخش های مهم اقتصاد ایران و مورد توجه به برنامه‌های توسعه‌ای دانست و گفت در ماده 194 برنامه پنج توسعه موضوع ایجاد شركت شهرك های كشاورزی مورد توجه قرار گرفته و در 10 سال فعالیت این شركت حدود 295 شهرك در كشور ایجاد شده است كه بیشترین تعداد شهرك های كشاورزی در استان های خراسان جنوبی همدان و فارس و كمترین تعداد در استان‌های تهران مركزی و البرز ایجاد شده است كه 85 درصد اینها گلخانه‌ای هستند دكتر خدابخشی همچنین با تاكید بر تشویق در سرمایه‌گذاری در حوزه كشاورزی گفت ایجاد زیرساخت و تسریع در صدور مجوزها و كمك به روان سازی امور برای تشویق سرمایه گذار خوب است اما مشاوره و راهنمایی در این حوزه مغفول مانده است.
وی تاكید كرد: باید همچون خدمات و راهنمایی هایی كه در حوزه صنعت و شهرك‌های صنعتی داده میشود در شركت شهركهای كشاورزی هم به واحدهایی كه مستقر می‌شوند راهنمایی و مشاوره و جهت بدهند.
وی همچنین عدم توسعه زنجیره ارزش عدم تمركز بر تولید زراعی و باغی در زمین های درجه یك عدم وجود نظارت كافی در فعالیت های در حال اجرا در شهرك های كشاورزی و نبود هدف گذاری مناسب عدم به كارگیری دانش آموختگان بخش كشاورزی و تاكید و هدف گذاری الگوی كشت بهینه در شهرك‌ها را از مشكلات بخش كشاورزی برشمرد و بر رفع آنها تاكید كرد.
رئیس فراكسیون توسعه متوازن مجلس همچنین با اشاره به وابستگی برخی محصولات استراتژیك به خارج از كشور گفت: ماهانه بیش از یك میلیارد دلار یعنی 30 هزار میلیارد تومان یارانه ارزی برای تامین نهاده‌های كشاورزی و دامی پرداخت می‌شود كه عمده اینها مربوط به نهاده های كشاورزی است و محصولات استراتژیك است و باید اولویت كار شركت شهركهای كشاورزی تولید محصولاتی باشد كه در آن زمینه وابستگی داریم.
وی در پایان توسعه زنجیره ارزش در شركت شهركهای كشاورزی ایجاد امكانات اساسی چون سردخانه و انبارداری حمل و نقل و بازاریابی
ایجاد صنایع تبدیلی و تكمیلی هدفگذاری برای كاهش وابستگی به خارج از كشور
تلاش برای افزایش عملكرد در هكتار و كاهش شكاف عملكرد محصول با میانگین جهانی
محدود كردن شركت به فعالیت در فضای بسته
توسعه شركت با نگاه متوازن
و شفافیت در صورتهای مالی شركت شهركهای كشاورزی و اصلاح ساختار بودجه را از ضرورت‌های بخش كشاورزی در ارتباط با شركت شهرك های كشاورزی برشمرد.
محمدرضا دشتی اردكانی، نماینده اردكان، هم در این برنامه با اشاره به منابع محدود آب در استان یزد و به ویژه اردكان گفت: متاسفانه علی رغم كمبود منابع آبی در این استان هنوز روی شهرك های گلخانه ای كار نشده است.
وی همچنین استان یزد را سومین صادركننده پسته كشور دانست و گفت: متاسفانه به خاطر محدودیت های آبهای زیرزمینی و محدودیت‌هایی كه در برق قائل شده‌اند درختان پسته ما در حال خشك شدن است و توسعه شركتهای شهركهای گلخانه ای در این استان از ضرورت هاست.
وی همچنین شهرك های گلخانه ای را راهكار مناسب برای مدیریت ارتقاء صنعت كشاورزی دانست و گفت: از این طریق می توانیم منابع انسانی آب و خاك را مدیریت كنیم و با توجه به هزینه كم این بخش حداكثر سودآوری را داشته باشیم.
وی با اشاره به ارزش افزوده بالای محصولات گلخانه‌ای گفت: برای مدیریت كشاورزی ما ناگزیر هستیم كه به این سمت حركت كنیم.
دكتر مهرداد گودرزوند چگینی، نماینده رودبار، هم در این برنامه با انتقاد از روند كند و طولانی گذر از مسیر توسعه گفت: متاسفانه كارها در بحث كشاورزی به ویژه یكپارچه سازی مزارع و كشاورزی با روند رو به رشد خوبی پیش نمی رود.
وی همچنین واگرا بودن بخش های كشاورزی را از آسیب های جدی این حوزه عنوان كرد و گفت: واگرا بودن بخش‌های مختلف كشاورزی از كشت تا تولید و بازاریابی باعث شده است كه بتوانیم كه نتوانیم به سمت كشاورزی مدرن برویم به گونه‌ای كه قیمت تمام شده محصولات هم به نفع تولید كننده باشد و هم محصولات قابلیت رقابت داشته باشند از این رو لازم است جهادكشاورزی بازنگری جدی در بخش های استراتژیك داشته باشد.
وی همچنین با انتقاد از حمایت ضعیف از كشاورزان گفت: در بخش زیتون بسیاری از زیتون كاران ما كار را رها كردند و وزارت جهاد كشاورزی نتوانسته كمك حال آنها باشد.
وی افزود: در بخش آب، آموزش، تولید و فروش خوب كار نشده است و فعالیت ها واگرا بوده است و اگر روند به همین سرعت و منوال باشد تا 10 سال آینده روستاهای ما خالی از سكنه خواهند شد.
وی با انتقاد از كشاورزی سنتی گفت: در كشاورزی سنتی كه بخش عظیمی را هم به خود اختصاص داده است ما نتوانستیم برنامه مدون و زمانمند داشته باشیم از این رو در بخش زیتون 50 درصد باغات ما سنتی است و این هزینه برداشت كاشت و به عمل آوری محصول ما را از حالت به صرفه خارج می كند.
دكتر علیرضا بزرگی، مدیرعامل شركت شهرك های كشاورزی، هم در این برنامه كشاورزی را موضوع جدی حوزه اقتصاد و گره خورده با معیشت و اشتغال 18درصد مردم دانست و گفت: تامین امنیت غذایی وظیفه اصلی وزارت كشاورزی است و توسعه بخش كشاورزی كه توسعه روستاها و روستاها را هم در پی دارد از ضرورت های جامعه ماست.
وی همچنین چالش سرمایه‌گذاری را از مشكلات اصلی حوزه كشاورزی دانست و گفت: علی‌رغم تمام توفیقات بخش كشاورزی هنوز تراز تجاری در این بخش منفی است.
وی تسهیل و تسریع در سرمایه‌گذاری را هدف و ماموریت اصلی شركت شهرك های كشاورزی عنوان كرد و گفت: برای توسعه سرمایه‌گذاری در بخش كشاورزی تعامل و همكاری خوب با قانون گذار و كمیسیون برنامه و بودجه ضروری است.
وی با اشاره به سابقه كوتاه ده ساله شركت و تاسیس حدود 295 شهر گفت: ایجاد زیرساخت‌ها تسهیلات و هم‌افزایی بین دستگاه‌های اجرایی از ضرورت‌های این بخش است.
وی همچنین مسئله آب را از ابر چالش‌های كشور دانست و گفت: بردن كشاورزی از محیطهای باز به محیط های بسته و كنترل شده از راهكارهای ما برای بهره‌وری از آب است كه تا 10 برابر آب كمتری را مصرف می‌كند در حالی كه آبیاری های نوین و تحت فشار حداكثر تا 40 درصد صرفه جویی آب را در پی دارد.
وی همچنین افزود: حدود 600 هكتار اراضی ما در حوزه سبزی و صیفی در فضاهای باز است كه بیشترین مصرف آب را هم دارند كه می‌توانیم در 50 هكتار در فضای بسته و با آب كمتر و محصول سالم تر تولید كنیم.
وی همچنین توسعه گلخانه‌ای در شهرك ها را نیازمند زیرساخت دانست و گفت: شركت شهرك های كشاورزی باید برای تسهیل سرمایه گذاری در كنار تامین زمین، زیرساخت و نیازمندی‌های اساسی چون آب، برق، گاز و تسهیلاتی چون صدور مجوز یك مرحله‌ای را فراهم كند.
وی همچنین ارزان سازی و شكل گیری زنجیره ارزش را هم از دیگر وظایف شركت شهرك ها برشمرد.
وی همچنین توجه به اقتصاد دریا را از راهكارهای بهره‌وری آب عنوان كرد و گفت: ما در حوزه تامین غذا باید بخشی از فعالیت مان را به حوزه محصولات دریایی ببریم و به جای كشاورزی و مصرف آب بخشی از فضای تولید و اشتغال مان را در اقتصاد دریا برنامه‌ریزی كنیم یعنی توسعه شهركهای شیلاتی و محصولات شیلاتی و آبزی داشته باشیم.
وی تاكید كرد: برای توسعه سرمایه‌گذاری باید قیمت تمام شده محصولات را پایین بیاوریم و ارزش افزوده را بالا ببریم و این میسر نمی شود. مگر اینكه زنجیره ارزش را تكمیل كنیم.
وی همچنین نگاه جزیره ای به بخش كشاورزی را از موانع دستیابی این بخش به جایگاه شایسته اش دانست و گفت: هدفگذاری ها و قانونگذار با توجه به آمایش سرزمین ما را به سمت تكمیل زنجیره ها هدایت كرده است و در موضوع تكمیل زنجیره بحث بازار مطرح است كه خیلی از تولیدات ما در حوزه گلخانه‌ای ارزآوری خوبی دارند و باید افرادی كه در حوزه بازار تجربه و تخصص دارند وارد عمل شوند و برای صادرات به ما یاری برسانند.
وی همچنین كشاورزی دانش بنیان را رمز موفقیت كشورهای پیشرو در بخش كشاورزی عنوان كرد و گفت: ما دیگر كشاورزی سنتی و معیشتی نمی‌خواهیم و بخش كشاورزی باید به سمت دانش بنیان شدن برود و شركت‌ شهركها باید نماد كشاورزی دانش بنیان شود.
وی همچنین فعالیت شركت شهرك ها را موجب فراهم سازی 200 هزار شغل جدید در كشور دانست و گفت: كل فارغ التحصیلان ما در حوزه كشاورزی 100 هزار نفرند كه شركت شهركها در واقع بستری برای ایجاد اشتغال ارزان تر، سریع تر و پایدارتر است كه می توان بودجه اشتغال در بخش كشاورزی را به این شركت اختصاص داد.
وی همچنین شركت شهرك ها را بستر مناسب برای حركت به سمت اصلاح الگوی كشت دانست و گفت: شركت شهرك ها باید نماد بهره وری باشد و با برنامه ریزی و هدف گذاری مناسب بتوانیم هم تولید برای داخل داشته باشیم و هم ارزآوری برای كشور داشته باشیم.
وی در پایان گفت: حوزه كشاورزی و شركت شهركها می‌تواند نماد اقتصاد ایران و نماد امنیت غذایی باشد و در این حوزه تعامل و هماهنگی تمام دستگاه‌های اجرایی كشور و مجلس ضروری است كه خوشبختانه این روند به ویژه با فراكسیون توسعه متوازن آغاز شده است و امید است به زودی بحث معیشت، اشتغال و سرمایه‌گذاری را به سرمنزل مقصود برسانیم.