روزنامه خاطرات دیپلمات بریتانیایی از ایران ناصری منتشر شد

سفرنامه «ادوارد بكهاوس ایستویك»، شرق‌شناس و كارمند اداره مستعمرات هند با ترجمه شهلا طهماسبی منتشر شد. این سفرنامه تصویر روشنی از تهران قدیم و موقعیت وزارت مختار و دولت ایران ارائه می‌دهد.

سفرنامه «ادوارد بكهاوس ایستویك»، در سال 1864 میلادی در لندن به چاپ رسید. ایستویك در دوره‌ای مأمور ایران شد كه روابط سیاسی ایران و انگلستان از زمان حمله ایران به هرات نیمه‌معلق و بی‌ثبات بود و وزرای مختار و كاردارهای انگلستان در ایران پی‌درپی تغییر می‌كردند. ایستویك مانند بیشتر مأموران سیاسی انگلیسی در ایران، نویسنده و پژوهشگری متبحر بود. شهرت او به‌واسطه ترجمه «گلستان» سعدی، «انوار سهیلی» نوشته حسین واعظ كاشفی و زرتشت‌نامه، با عنوان «زندگی و سجایای زرتشت» به زبان انگلیسی است. او در چند مؤسسه علمی و پژوهشی از جمله انجمن پادشاهی آسیایی بریتانیای كبیر، انجمن آسیایی پاریس، انجمن شرقی آلمان و انجمن لغت‌شناسی لندن عضویت داشت.

این سفرنامه، تهران قدیم و موقعیت وزارت مختار و دولت ایران را به‌روشنی تصویر كرده است، هرچند درباره اقامتگاه‌های بین‌راهی شهرهای ایران و همچنین اعتقادات و باورهای مردم، اغراق‌آمیز و مغرضانه است. در این كتاب، 6 فصل اول جلد اول «سه سال در ایران»، كه ایستویك به شرح سفر خود از پاریس تا ارمنستان پرداخته، به سبب عدم ارتباط با مأموریت او در ایران ترجمه نشده است.

در بخشی از این سفرنامه درباره ناصرالدین‌شاه می‌خوانیم: «ناصرالدین‌شاه فرمانروای كنونی ایران، سی‌ودو ساله است، پنج فوت و شش اینچ قد دارد، اندامش خوب و ورزیده است، ریش ندارد اما سبیل‌های بلند سیاه دارد، چشم‌هایش میشی است و خوش‌خلق و خوش‌بیان است. به حال ایستاده، وزاری مختار را به حضور پذیرفت. بر گردنش شش رج مروارید و زمرد آویزان بود كه با هر سنگ و دُرّ آن چه‌بسا می‌شد یك اِرل را خرید، یك جقه الماس به كلاه پوست بره‌اش نصب شده بود كه جهیزیه یك امپراتریس را تأمین می‌كرد…در برابر درخشش جواهرات، كت‌های ما كه به اونیفرم پلیس شباهت داشت با آن نوارهای طلایی كاملاً محقر می‌نمود.»

سفرنامه ادوارد بكهاوس ایستویك «سه سال در ایران» در 296 صفحه و با شمارگان یك‌هزار و 100 نسخه از سوی انتشارات ایرانشناسی روانه بازار كتاب ایران شد.
منبع: مهر