دوستی و خوشبختی چه رابطه ای با یكدیگر دارند ؟

در ادامه ی سلسله نشستهای برنامه ی كیمیا در باب مفهوم خوشبختی و معنای زندگی یاسر هدایتی كارشناس مجری برنامه ی با دكتر امیر عباس علی زمانی استاد دین و فلسفه ی دانشگاه تهران درباره رابطه ی میان دوستی و خوشبختی گفتگو كرد .
یاسر هدایتی در آغاز برنامه پس از قرائت غزلی از حافظ گفت : بحث امروز درباره ی نسبت دوستی و خوشبختی است . اینكه آیا ما با دوستان خود احساس خوشبختی میكنیم یا خوشبختی یك مفهوم كاملا انفرادی است ؟ و اصولا دوستان چه تاثیری در خوشبختی ما دارند ؟!
آیا بدون دوستان هم می توان خوشبختی را تجربه كرد ؟ آیا دوستی امری لذت بخش است ؟
یاسر هدایتی در ادامه گفت : چند سالی است كه بحث دوستی به طور ویژه مورد توجه فیلسوفان قرار گرفته است و در دهه های اخیر مفهوم دوستی با رویكردهای جدید بسیار مورد توجه فیلسوفان قرار گرفته است .
دكتر علی زمانی در ادامه ی بحث اظهار داشت : من این سوال را مطرح می كنم كه آیا خوشبختی خصوصی داریم یا خیر ؟ اگر بگوییم منهای دیگری میتوانیم به خوشبختی برسیم به این معناست كه خوشبختی خصوصی داریم . خوشبختی خصوصی یعنی در درون خودمان به خوشبختی برسیم . آیا واقعا چنین است ؟ چه رابطه ای میان دوستی و خوشبختی هست ؟ آیا واقعا دوست می تواند به احساس خوشبختی ما كمك كند ؟ و دوستی جزء مولفه های خوشبختی هست یا خیر ؟
این استاد دین و فلسفه ی دانشگاه تهران در پاسخ به این پرسش ها گفت :در ابتدا باید از مفهوم دوستی بگوییم . برخی فیلسوفان مسلمان چون شیخ اشراق معتقدند محبت وقتی عمیق و شدید باشد به عشق می رسد . همان گونه كه در قرآن هم تعبیری وجود دارد كه آنانی كه ایمان دارند نه تنها خدا را دوست دارند بلكه بسیار خدا را دوست دارند . دكتر علی زمانی با اشاره به برخی ادعیه گفت : در برخی ادعیه درباره ی خداوند می خوانیم یا رفیق من لا رفیق له ، یا حبیب من لا حبیب له ، حبیب ، رفیق ، شفقیق همه از اوصاف دوستی خداوند هستند . دكتر علی زمانی در ادامه اظهار داشت : برای اینكه روشن شود دوستی چیست ؟ سه مفهوم دوستی را نقل می كنیم .
یك مفهوم آگاپه (AGAPE ) می باشد . آگاپه را را می توان عشق بخشایشگر معرفی كرد . این عشق خورشید وار و فراگیر است . و ویژگی های معشوق در این عشق هیچ تاثیری ندارد . عشق پروردگار به بندگان را میتوان مصداق این عشق دانست .
شاید این عشق مصداق این بیت باشد : ما نبودیم و تقاضامون نبود / لطف تو ناگفته ی ما می شنود
مولانا در جایی می گوید : لذت هستی نمودی نیست را / عاشق خود كرده بودی نیست را این عشق در معشوق ارزش می آفریند .
نوع دیگری از این دوستی هست كه به آن دلبستگی یا عشق می گویند كه در آن ویژگی های معشوق مهم است . این دوستی به دو شاخه تبدیل می شود . اگر عشقی باشد كه به زیبایی تعلق گیرد اروس می شود اروس میلی است كه در پاسخ به زیبایی پدید می آید و مشروط به زیبایی است .
نوع سوم دوستی رابطه ی دو سویه ایی است كه بین دو نفر برقرار می شود . اروس عشق و دوستی یك جانبه است اما در دوستی فیلیا ، رابطه و تعلق بین دو نفر است و به دلیل ویژگی هایی كه در این دو نفر است این دوستی شكل گرفته . این ویژگی ها غیر از زیبایی است و در حقیقت به كمالات طرفین باز می گردد .