رئیس نمایشگاه كتاب تهران در نشست خبری این رویداد گفت: 2398 ناشر داخلی در نمایشگاه امسال ثبتنام كردهاند كه حضورشان با 300 هزار عنوان كتاب نشانه خوبی است.
نشست خبری سی و دومین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران با حضور محسن جوادی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس نمایشگاه، قادر آشنا مدیرعامل مؤسسه نمایشگاههای فرهنگی و قائم مقام نمایشگاه و ایوب دهقان كار مشاور اجرایی معاونت اجرایی وزارت ارشاد، رئیس شورای نظارت نمایشگاه و سخنگوی این رویداد در سالن زنده یاد آشوری مؤسسه نمایشگاههای فرهنگی برگزار شد.
جوادی در ابتدای این برنامه گفت: كار نمایشگاه كتاب به گونهای استمرار شكوه تاریخی كتاب در ایران است و چیزی بیشتر از فروشگاه كتاب است. این رویداد برای پاسداشت شكوه همیشگی كتاب در ایران برگزار میشود و همكاری نهادها و دستگاههای مختلف را میطلبد چون وزارت ارشاد یك سوی قضیه است و نهادهای دیگر چه دولتی و چه غیردولتی طرف دیگر آن هستند.
وی افزود: بعد از اینكه مصلی امام خمینی به عنوان محل برگزاری این دوره نمایشگاه انتخاب شد، دستگاههای مختلف واقعاً همكاری خوبی با یكدیگر داشتند. غرض اصلی از برگزاری نمایشگاه كتاب این است كه كتاب و كتابخوانی تقویت شود. چه از نظر خرید كتاب و چه تأمین منابع كتابخانه ها از طریق مشاركت در فرایند خریدشان. غرض دیگر تقویت اقتصاد صنعت نشر است. طی اولین روزهای سال جاری شاهد تحریمهای ظالمانه آمریكا بودیم اما با تلاش دولت و برنامههای وزارت ارشاد توانستیم مشكلات را حل كنیم تا به برگزاری دوره سی و دوم نمایشگاه برسیم. مشكلات اقتصادی هم به سمت قدرت خرید مردم و هم قیمت كاغذ و مسائلی از این دست هجوم آورده است اما علی رغم همه نگرانیها تلاش فراوانی شد كه یارانهها اضافه شده و مشاركت و نشانههای خوبی هم از همكاری نهادهای مختلف در این زمینه شاهد بودیم. به این ترتیب ایرانیها علی رغم مشكلات مختلف، هنوز آن حلقه تاریخی به كتاب را حفظ كرده اند.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد ادامه داد: در بحث ارتباطات بین المللی و دیپلماسی فرهنگی، نمایشگاه امسال برنامههای خوبی دارد. مهمان ویژه ما چین است و گستردگی برنامههای این مهمان مقابل تفكر كسانی قرار میگیرد كه فكر میكردند با وجود تحریمها، نمیتوانیم در نمایشگاه امسال دیپلماسی فرهنگی داشته باشیم. همچنین در این دوره تلاش كردیم تصدی گری كمتری روی نمایشگاه داشته باشیم و خود تشكلهای نشر باشند كه مسئولیتها را بر عهده میگیرند. این سیاستی بود كه آقای صالحی وزیر ارشاد روی آن تاكید زیادی داشتند و امیدوارم همین روند را ادامه بدهند.
جوادی گفت: امسال آمار خوبی از مشاركت ناشران داخلی داریم. 2398 ناشر داخلی در نمایشگاه امسال ثبت نام كرده اند كه حضورشان با 300 هزار عنوان كتاب نشانه خوبی است و فضای مناسبی برای انتخاب كتاب در اختیار بازدیدكنندگان میگذارد. از 800 ناشر خارجی هم كه به طور مستقیم یا با نمایندگی شان در نمایشگاه حضور دارند حدود 137 هزار عنوان كتاب به نمایش گذاشته میشود. در این زمینه تاكید داشتیم كتابهای جدید عرضه شود و یارانه حمایتی بیشتر به كتابهای لاتین و عربی دو تا سه سال اخیر اختصاص پیدا كرد و كتابهای قدیمی تر مورد حمایت كمتری قرار گرفتند.
در ادامه این نشست، قادر آشنا گفت: در شروع كار این دوره نمایشگاه جهت گیری هایی با همكاریهای شورای سیاستگذاری ترسیم شد. یكی از این جهت گیری ها تاكید بر همگرایی همدلانه بود كه توانستیم آن را اعمال كنیم و میتوانم ادعا كنم ارتباط تنگاتنگی بین معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، مؤسسه نمایشگاهها و صنف انجام شد و تلاش كردیم نهایت استفاده را از آن ببریم. نكته بعدی صرفه جویی است كه روی آن اهتمام شد و با توجه به شرایطی كه كشور دارد نیاز بزرگی محسوب میشود. به همین دلیل به سمت چابكسازی چارت ساختاری نمایشگاه حركت كردیم. البته به گونهای كه به اصل محتوا آسیبی وارد نشود. سال گذشته 17 میلیارد و 900 میلیون تومان هزینه اجرای نمایشگاه شد كه این رقم امسال با 15 میلیارد تومان انجام شد.
وی افزود: بحث دیگرمان با شورای سیاستگذاری، شفاف سازی همه درآمدها و هزینههای نمایشگاه بود. هرآنچه به عنوان درآمد وصول میكنیم به مزایده گذاشتیم. این مسئله در بحث هزینهها هم در كمیسیون معاملات مطرح شد. بنابراین درآمدها و هزینههای نمایشگاه امسال همگی بر اساس مر قانون تنظیم شده اند. در این دوره همكاری خوب نهادهای شهری از جمله شورای شهر، شهرداری و مصلی تهران را با برگزاركنندگان نمایشگاه داشتیم طوری كه در معاونت اجرایی دوستان دست اندركار گفتند هیچ مانع و مشكلی پیش رویمان نبود.
قائم مقام نمایشگاه كتاب گفت: ما امسال دو اولویت داشتیم. اولویت اول این بود كه تا جایی كه فضای مسقف اجازه میداد بخشهای مختلف را زیر سقف ببریم. چون فصل بارندگی است و ممكن است باد و طوفان به كتابها آسیب بزند. به این ترتیب تنها بخشی كه بیرون میماند بخش ناشران دانشگاهی است كه البته جای بسیار آبرومندی دارد. همینطور بخش ناشران خارجی، بین المللی، كودك و نوجوان و آموزشی حضوری آبرومندانه دارند. ایمن سازی و مسائل ایمنی هم از اولویتهای جدیمان بود كه توانستیم با همكاری نهادهای دست اندركار آن را جلو ببریم. اولویت دوم ما مباحث رفاهی بود كه به دوستانمان در نمایشگاه تاكید كردم اگر سال گذشته سهم امكانات رفاهی 10 درصد بوده، در نمایشگاه امسال آن را به 100 درصد برسانید. همچنان با شهرداری تهران هماهنگ شده تا از میادین بزرگ شهر انتقال آسان مردم به سمت مصلی صورت بگیرد و سالمندان و افرادی كه كهولت سنی دارند در نمایشگاه رفاه و آسایش بیشتری داشته باشند. به هر حال فعالیتهای بخش اجرایی این دوره از نمایشگاه گرچه با تأخیر شروع شده اند اما خوب به سروسامان رسیدهاند.
سخنگوی نمایشگاه كتاب ادامه داد: ثبت نامها هم در زمینه دریافت یارانهها شروع شده و بعضی از آنها حتی تمام شده است. مثلاً دیروز ثبت نام برای دریافت بن دانشجویان و طلاب تمام شد. نسبت به سال گذشته دانشجویان تقریباً به همان میزان ثبت نام كرده اند. مبلغ نیز نسبت به سال گذشته 50 درصد افزایش داشته است. در زمینه اساتید حوزه و دانشگاه هم استقبال غیرمنتظره ای به عمل آمد و اساتید هیئت علمی نسبت به سال گذشته 4 برابر از یارانهها استقبال كردند. ثبت نام مؤسسات هم از جمله مراكز علمی پژوهشی و مراكز دولتی و غیردولتی انجام شده است. در نمایشگاه امسال بخش ویژه ای به حضور استارتآپهای فرهنگی فعالیت میكنند كه این بخش با توجه به تاكید وزیر ارشاد درباره فرهنگ و فناوریهای نوین فعال شده است. به این ترتیب امسال حدود 50 تا 100 استارت آپ فرهنگی را در نمایشگاه خواهیم داشت كه در حال حاضر در حال ثبت نام و جایابی غرفهها هستند و این رقم در حال افزایش است. هدف از فعال كردن این بخش این بود كه حوزه فناوریهای نوین و علمی روز را به خدمت نشر دربیاوریم و كمك به توسعه فرهنگ كتاب و كتابخوانی را روزآمد كنیم.
دهقان كار در پایان سخنانش در بخش اول این نشست گفت: رهبر انقلاب سال گذشته بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را صادر كردند. قطعاً وظیفه ما در درجه اول فرهنگ سازی و تولید محتوا در این زمینه است كه شروع كارمان تدارك برنامههایی برای نمایشگاه كتاب است. برای این برنامهها در حال رایزنی و برنامه ریزی هستیم.
در بخش دوم این نشست، جوادی در پاسخ به سوال یكی از خبرنگاران درباره اینكه یارانه و بن دانشجویی در نمایشگاه تنها برای خرید یك یا دو كتاب دانشگاهی كفاف میدهد، گفت: طی سال گذشته و امسال، مشكلاتی كه برای كاغذ پیش آمد، برای مسائل دیگر كشور هم پیش آمد. وقتی كارگروه كاغذ درست شد، سعی كردیم قیمت را با قیمت ارزی كه در اختیار قرار میگیرد، متعادل و متناسب كنیم. طبیعتاً مقدار تقاضای ناشران نیز گاهی بیشتر بود یا سرعت چاپ و انتشار كتابها نسبت به خرید و در اختیار قرار گذاشتن كاغذها جلو میزد. ما واقعاً سعی مان را كردیم تا قیمت كاغذ را در حوزه نشر با همان مقدار ارزی كه وزارت صنعت در اختیارمان قرار میدهد هماهنگ كنیم اما توجه داشته باشید كه قیمت تمام شده كتاب فقط وابسته به قیمت كاغذ نیست. این را هم در نظر داشته باشید كه یارانههای ارشاد فقط در نمایشگاه كتاب عرضه نمیشود. بلكه نمایشگاههای استانی كتاب و طرحهایی چون بهاره، تابستانه، پاییزه و زمستانه كتاب هم اجرا میشود. در مجموع ما سالیانه 20 میلیارد تومان كتاب خریداری میكنیم.
در بخش دیگری از سوال و جوابهای خبرنگاران، دهقان كار گفت: در زمینه عرضه كتابهای خارجی در نمایشگاه، سال گذشته نوسانات ارز شدت بیشتری داشت كه به پیشنهاد آقای صالحی و با موافقت آقای جهانگیری قرار شد ارز معیار برای فروش كتابها، ارز دولتی باشد و مابه التفاوت را دولت تأمین كند. امسال با علم به این نوسانات ارز و مسئله ارز دولتی و ارز نیمایی، تمهیداتی اندیشیده شده و برای اینكه شتابزدگی سال گذشته را جبران كنیم و غافلگیر نوسانات ارز نشویم بنا را بر این گذاشته ایم كه معیار فروش كتابهای خارجی كه وارد كشور شده و قرار است در نمایشگاه عرضه شوند، ارز نیمایی باشد و مابه التفاوت آن در كارگروه معاونت فرهنگی محاسبه شود و در اختیار ناشران قرار بگیرد.
وی در ادامه سخنانش در این باره گفت: هنوز پرونده برخی از ناشران در نمایشگاه سال گذشته در حال بررسی است و كارگروه، مشغول جمع آوری یك سری اسناد و مدارك از ناشران است كه در حال بررسی هستند. اما بخش اعظم مابه التفاوت ناشران پرداخت شده است؛ میتوانم بگویم 95 درصد.
در این نشست همچنین آشنا در پاسخ به سوالی درباره جایابی ناشران دیجیتال در نمایشگاه امسال گفت: در حال حاضر به دنبال جای مناسب برای این ناشران هستیم.
قائم مقام نمایشگاه در پاسخ به سوال دیگری گفت: در زمینه بحث گمرك از صفر تا صد ماجرا را معاونت فرهنگی وزارت ارشاد با هماهنگی صنف زیر نظر گرفته اند و همه كتابهای خارجی كه باید در نمایشگاه عرضه شوند در گمرك نمایشگاه هستند.
دهقان كار نیز در پاسخ به سوال دیگری درباره ناشران یا فعالان استانهای سیل زده كشور در نمایشگاه گفت: سعی میكنیم ناشران استانی را كه مربوط به استانهای سیل زده هستند، مورد توجه قرار دهیم و نمایشگاههای استانی كتاب در استانشان را گستردهتر ببینیم.
،سی و دومین دوره،نمایشگاه بین المللی كتاب تهران 98 در تاریخ 4 الی 14 اردیبهشت ماه 98 برگزار می شود.