زبان فارسی كالا نیست كه باب روز یا به گمان برخی « فرهگستان های تك نفره » باید روزآمد شود و واژه های مرده و پوسیده فارسی را به نام نوآوری به كار گیریم كه هیچ كس از آن سر در نیاورد ، حتی گاهی خود گوینده !
نویسنده: باقر خلیلی
زبان فارسی فقط در كتاب‌ها نیست كه كاربرد دارد ، ویراستاران كشور ما خودشان نمی‌دانند چه توانمندی‌هایی دارند . آنان می‌توانند اولین منتقد و معرفی‌كننده یك كتاب ، ترویج‌كننده آن و برگزاركننده حلقه‌های كتاب خوانی باشند و علاوه بر این جلو آمدن جنس نامرغوب به عرصه فرهنگ را بگیرند .
در عرصه‌های جدید ، تولید محتوا نقش مهمی دارد اما ویراستاران در آن هیچ جایگاهی ندارند و فعالان در حوزۀ كسب و كار ناآگاهانه كار می‌كنند ، مثلاً در بیشتر پایگاه های فروش اینترنتی می نویسند : « سبد خرید » در حالی كه دیگر كسی سبد به دست نمی‌گیرد و در فضای مجازی هم چنین چیزی وجود ندارد و همین گونه نوشتن ها سبب میشود كه زبان ایستا شود .
« انجمن ویرایش و درست‌نویسی » یك « ان جی او » ی فرا استانی است كه با مجوز وزارت كشور در عرصۀ زبان فارسی فعالیت می‌كند و اهداف مختلفی دارد و مهم ترین راهبردش در شناسایی و پیگیری حوزه هایی از زبان فارسی است كه به آن بی‌اعتنایی شده یا اگر اعتنایی هم شده ، در قالب مجموعه‌های دولتی بوده و درست كار نكرده است.
روی هم رفته برنامۀ انجمن شناسایی ، طبقه‌بندی و معرفی ویراستاران ، آموزش‌های منسجم و كارهای ترویجی است .
« نشست زبان‌كاران » بحث درباره حضور زبان فارسی در كسب و كار است و این كه چگونه میشود از زبان پول درآورد و كسب و كار راه اندازی كرد و تا كنون در دنیا چه كسانی در این زمینه تلاش كرده اند و چگونه از سرمایه هویتشان درآمد كسب می‌كنند اما متأسفانه در ایران زبان فقط روی آموزش و پژوهش متمركز شده كه كفایت نمی‌كند چون زبان راهبرد ، سیاست گذاری ، نظارت پیگیر ، تبلیغ و بازاریابی جهانی می‌خواهد.
بررسی دربرخی مدرسه ها نشان می‌دهد كه 95 درصد دانش‌آموزان از كلاس‌های زبان و ادبیات فارسی تنفر دارند كه باید به متولیان زبان و آموزش و پرورش دست مریزاد گفت
دبیر این انجمن با معرفی بازی « آمیرزا » به نام ابزاری كه به گفته او دارد برای زبان فارسی فعالیت ریشه‌ای می كند ، می گوید: این بازی پیش از این سرگرمی بوده اما ما آن را شناسایی و معرفی كردیم .
بازی « آمیرزا » كه 12 میلیون نصب فعال دارد ، هر بار چهار حرف برای واژه سازی می دهد و این واژه ساختن باعث یادآوری یا ثبت واژگان فارسی در ذهن مردم میشود .
شمار واژه‌های پایه و كاربردی ما هر روز در حال كاهش است و با آن كه شمار واژه‌های پایه باید سه هزار واژه باشد ، امروزه نزدیك هزار واژه است .
البته فرهنگستان زبان و ادب فارسی دارد در زمینه واژه سازی كار می‌كند اما مردم هم باید دخیل باشند و خودشان واژه‌سازی كنند . اگر بخواهیم بسنجیم كه اكنون در عرصه عمومی بازی « آمیرزا » دارد به زبان فارسی خدمت می‌كند یا فرهنگستان یا صدا وسیما ؟ باید گفت كه « آمیرزا » . چون كاری ریشه‌ای است و با دخالت مردم انجام می گیرد .
وی وضعیت زبان فارسی را در مرز هشدار می‌داند و می‌گوید : در ایران بسیاری از گویش‌ها و لهجه‌ها نابود شده است .
در اروپا گروهی از زبان شناسان ایرانی انجمن زبان‌های ایرانی در حال انقراض را تشكیل داده اند اما در ایران هیچ كس حواسش به زبان فارسی نیست .
در این باره باز هم خواهیم گفت . والسلام
