ابراهیم،هنگامی كه در منا در قربانگه یار قربانی خود را حاضر كرد و سراپا تسلیم محض و مالامال از عشق و تعبد شد، دل از غیر دوست برداشت و محو جمال و دیدار یار شد.
عید قربان، روز اثبات عشق و تسلیم است ؛ روزی كه انسان در برابر معشوق، خود و همه چیز را فدا می كند و تعبد و پرستش خدا را آن گونه كه شایسته است به معرض دید همگان می گذارد. در این روز به گونه ای شایسته عمل می كنیم تا ابراهیم و اسماعیل وار از آزمایش و امتحان به در آییم. آن گونه تسلیم امر حق می گردیم و تمام وجود و هستی خویش را تقدیم حق تعالی می نماییم كه پاداش نیكوی وعده داده شده را از خداوند سبحان دریافت كنیم. در این روز با شكوه، خاطره عشق و ایثار حضرت ابراهیم علیه السلام و اسماعیل علیه السلام و هاجر علیهاالسلام را تجدید می نماییم و نشان می دهیم كه عشق و ایمان ما ،در چه مرتبه ای و آرزوی وصل در چه حدی است و تا چه اندازه به تعبد و تسلیم رسیده ایم.
ابراهیم علیه السلام هنگامی كه از آزمایش های پی در پی سربلند بیرون آمد و به خوبی آنها را به پایان رساند، به مقام امامت رسید. هنگامی كه در منا در قربانگه یار قربانی خود را حاضر كرد و سراپا تسلیم محض و مالامال از عشق و تعبد شد، دل از غیر دوست برداشت و محو جمال و دیدار یارشد. آن گاه كه با عشق و ایثار ذبیح خود، اسماعیل را فدا می كرد، از سوی معبود ندا آمد كه: «هان ای ابراهیم! به خوبی امتحان دادی و اكنون فدیه ای كه برایت فرستاده ایم قربانی كن كه بیش از این از تو نمی خواستیم».
عید قربان، عید پاك سازی دل است. حاجیان در این روز با سر بریدن قربانی، تمام هواهای نفسانی را سر می برند و از هر آنچه غیر خداست جدا می شوند و چشم امید از غیر او بر می دارند.
روز عید قربان، روز جشن شرف انسان هاست؛ یعنی روزی كه انسان به شرف عالی ترین درك خود می رسد و در پرتو نور معرفت و شناسایی مبدأ اعلی، عملاً دنیا را فدای خدا كرده، «متاع قلیل» را با «نعیم مقیم» معاوضه می كند. روزی است كه انسان با پیروی از ابراهیم علیه السلام و اسماعیل علیه السلام ، به جهانیان اعلام می دارد او حیوانی دوپا نیست كه تنها همّ و غمّش خور و خواب و خشم و شهوت باشد، بلكه موجودی بسیار عالی و دارای استعدادی شگفت است و می تواند در دامن تربیت وحی و نبوت پیغمبران و مردان آسمانی، به جایی برسد كه دل به خدای سبحان داده و در راه او از جان خود و عزیزترین كسانش نیز بگذرد. در روز عید قربان به منظور ارائه این استعداد شگرف روحی، شایسته است انسان جشن شرف بگیرد و ارزش بسیار عالی انسانیت را به جهانیان بنمایاند.
در روز عید قربان، روز عشق و ایثار، نغمه توحید سر می دهیم و همگان، همه وجود خود را در كف نهاده، با دل و زبان، یكدل و یكپارچه زمزمه می كنیم و با ابراز عشق و ایمان به معبود عالمیان و اظهار تسلیم و اطاعت در پیشگاه او، غیر او و جز او را در مقابلش هیچ و پوچ می شماریم و با این اعتقاد و ایمان به آن همه نعمت های بی پایان الهی، شكر و سپاس می گوییم و بدین وسیله بینش صحیح خود را عرضه می داریم.
