گفتگو با استاد نصرالله قادری نویسنده ، نمایشنامه نویس ، منتقد تاتر و سینما و سردبیر مجله صحنه حوزه هنری در برنامه ققنوس
نصرالله قادری: «آوینی»، «آوینی» است.
نصرالله قادری، نویسنده نمایشنامه «راه طی شده» در گفتگو با برنامه «ققنوس» گفت: «راه طی شده» درباره زندگی سید اهل قلم «شهید آوینی» است، كه مانند مولایش امام علی(ع)، در زمان حیات خود با چهار گروه قاصدین، مارقین، ناكسین و قاعدین مواجهبود، كه كار را برایش مشكل كردهبودند، آنها حتی بعداز شهادت «شهید آوینی» میكوشند او را به «كامران» محدود و مصادره كنند و گروهی هم میخواهند او را به «مرتضی» محدود و مصادره كنند؛ درحالیكه «آوینی»، «آوینی» است، و نه هیچ یك از این دو تصاویری كه از او ارائه میدهند. و من این را بدلیل تجربه سالها كار دركنار ایشان و پژوهشهایی كه در آثار ایشان داشتهام قاطعانه میگویم كه «شهید آوینی» «آوینی» است.
وی با اشاره به شبه افكنی عدهای درخصوص زندگی و شهادت «شهید آوینی»گفت: «سیدمرتضی» بعداز انقلاب تغییر نكرد و «مرتضی» نشد، او دارای بینشی ژرف است و دینش را نه موروثی بلكه براساس پژوهش عمیق انتخاب كردهاست؛ او صاحب عقیده است و نه ایدئولوژی.
قادری با تاكیدبر نگاه فلسفی و عرفانی «شهید آوینی» به سینما گفت: او از پیش از انقلاب در اثر تحقیق و بررسی با فلسفه آشنایی عمیق داشت و در عرصه هنر نیز مطالعه وسیعی داشت و نوع ژانر خاصی را در سینمای مستند بوجودآورد، كه بعداز شهادتش تازه شناخته شد و نوع این سینما را شناختند. و فهم آنچه را كه مرتضی میگفت؛ آنچه كه ادراك شخصی، تحلیلی، پژوهشی او از نگاهی مطلقاً فلسفی عرفانی به دنیای هنر و دنیای دین، بود.
وی «شهیدآوینی» را مبدع «سینمای دفاع مقدس» معرفی كرد و گفت: قدرت او در این بود كه فن و تكنیك را به عالیترین شكل میشناخت و این شناخت عاریتی نبود، بلكه آنچه را كه گرفتهبود، «بومی» كرده بود، و تنها متكی به فن و تكنیك نبود كه "صنعت" باشد، بلكه كشف و شهود غریبی داشت. او به لحاظ تئوریك «ادبیات دفاع مقدس» را كه مختص ایران است، در كنار «ادبیات مقاومت»، «پایداری» و «جنگ» ادراك كرده بود و آن را تئوریزه كرده بود و درعین حال در عمل با ساختن آثارش ارائه داد.
قادری با اشاره به مقاومتهای بسیاری كه درخصوص تولید و پخش برنامه «روایت فتح» شهید آوینی بود گفت: در دنیا، هیچ نمونهای در سینمای مستند نمیتوان یافت كه اشراقی باشد و در این شكل و شمایلی كه او كار كردهاست و این اندازه در فرم و محتوا همگن و «بومی» باشد؛ درواقع هرجای دنیا اگر آن را ببینند ادراك میكنند كه این فیلم درباره «ایران» است؛ چراكه نوع تعلق خاطری كه «شهید آوینی» به ایران و اسلام داشت خاص و منحصربه فرد بود.