گفتگو با دكتر حسن فاضلی در برنامه هفت اقلیم
فاضلی در این برنامه در مورد ثبت غارهای كمربند و هوتو و قدمت آن ها صحبت كرد و گفت :
یكی از غارهایی كه میتوان شواهد حضور انسان در این بازۀ زمانی را موردمطالعه قرارداد، غار كمربند است كه در سالهای 1949و 1951م. توسط «كوون» كاوش گردید. اگرچه این كاوشها، چشمانداز جدیدی از ادوار فرهنگی انسان غارنشین را برما روشن ساخت؛ فاضلی در ادامه افزود :
غارهای هوتو و كمربند یكی از شگفتیهای تاریخی ایران هستند كه داستانهای جذابی از گذشتههای دور را به همراه دارند. این غارهای باستانی در شهرستان بهشهر قرار دارند و بستر مناسبی برای كاوش در تاریخ و فرهنگ ایران را فراهم میآورند. غارهای هوتو و كمربند در سال 1387 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شدند كه اهمیت و ارزشهای فرهنگی و طبیعی آنها را نشان میدهد. غارهای هوتو و كمربند به عنوان یكی از سكونتگاههای اولیه انسان در ایران شناخته میشوند و قدمتی طولانی و پرفراز و نشیب دارند. كاوشهای باستانشناسی در این غارها از سالهای 1328 تا 1330 هجری شمسی آغاز شد. پروفسور كارلتون، استاد باستانشناسی دانشگاه فیلادلفیا، این كاوشها را برعهده داشت. اشیاء متنوعی مانند ابزارهای سنگی، بقایای استخوانی انسان و حیوان و بقایای مواد غذایی در این غارها كشف شده است. بر اساس تخمینهای صورت گرفته، قدمت اشیاء كشف شده در غار هوتو به حدود 9000 سال قبل از میلاد مسیح میرسد كه سكونت انسانهای اولیه در این منطقه را نشان میدهد.
در حال حاضر، اشیاء كشف شده از این غارها، در موزه روستای شهیدآباد نگهداری میشوند. فاضلی همچنین افزود : داستانهای جالبی در مورد نامگذاری غار هوتو وجود دارد. برخی بر این باور هستند كه نام هوتو به دلیل معنی آن یعنی «آهن تخت» انتخاب شده است. در واقع، سنگهایی در غار وجود دارند كه شبیه به آهن تخت هستند. به همین دلیل، نام هوتو به معنی آهن تخت را برای این غار انتخاب كردهاند.
دومین داستان، روایتی جذاب و جالبتر است كه به ارتباط صداها در غار اشاره دارد. بر اساس این نظریه، در صورتی كه واژه «هو» را درون غار بگویید، صدایی شبیه به تو منعكس میشود و به گوشتان میرسد.