موزه سكه

گفتگو با دكتر محمدرضا كارگر در برنامه سرزمین من

1403/04/04
|
09:54

كارگر در این برنامه در ابتدا در مورد سكه صحبت كرد و گفت : روزگاری سكه صرفا جهت مبادله بود. اما امروزه و در دل تاریخ نماد رفت و آمد پادشاه ها شده است. برای مثال اگر در كشور عراق سكه ایرانی پیدا كنیم نشان دهنده تبادل ایران و تمدن بین النهرین در گذشته است. كارگر در ادامه افزود :

ساخت نخستین سكه ها به هفت سده پیش از میلاد باز می گردد. لیدی ها، اقوامی ثروتمند در آسیا بودند كه توانستند برای بار نخست به ضرب سكه بپردازند. جنس این سكه ها الكتروم، تركیبی طبیعی از 75 درصد طلا و 25 درصد نقره بود كه در مكان هایی به نام ضرابخانه تولید و پول رسمی آن قوم محسوب می شد.

هرودت تاریخ نگار بزرگ یونانی می نویسد:«به طوری كه مشهور است، لیدی ها نخستین مردمی هستند كه سكه ی نقره و طلا ضرب زده اند.»

یونان و رم نیز از جمله كشورهایی بودند كه به تقلید از لیدی ها برای ساخت سكه اقدام كردند و پس از آن كشورهای بسیاری همچون ایران از این صنعت بهره بردند. ساسانیان نیز در زمان اردشیر اول، ساخت سكه را آغاز كردند، به دلیل روش خاص ضرب سكه در دوره ی ساسانی، سكه های آنان به عنوان نادرترین و بهترین مجموعه ی سكه های ساخته شده در طول تاریخ محسوب می شود.

سكه ها در عصر صفوی نیز از جنس طلا، نقره و مس ساخته می‌شدند و «عباسی» نام داشتند. نخست سكه های این دوره از جنس نقره بودند و هر 50‌ عباسی را یك تومان می‌گفتند كه ارزش آن 10 ‌هزار دینار بود. به مرور با پیشرفت این صنعت، ساخت سكه های طلا نیز رواج یافت. این سكه ها تنها در جشن نوروز و یا زمان به سلطنت رسیدن یك پادشاه ضرب می شدند كه به آن اشرفی می گفتند. استفاده از این سكه ها به دلیل بهای بالای آن در میان مردم رواج نداشت.

كارگر در پایان در مورد موزه سكه تهران صحبت كرد و گفت : به طور كلی موزه سكه محل گردآوری و رده بندی سكه های ضرب شده مربوط به ادوار متعدد تاریخی است. یكی از جذاب ترین موزه های تهران، موزه سكه نام دارد. موزه سكه ی تهران در بانك سپه تعبیه شده است.



بانك سپه تهران، نخستین بانك ایرانی به شمار می آید كه توسط بانك های خارجی در سال 1304 هجری شمسی در دوره ی پهلوی ساخته شده است.

در سال 1342 خورشیدی، مدیر عامل بانك سپه به نام "تیمسار فرج الله آق اولی" در بانك شاهنشاهی دستور ساخت موزه سكه را صادر كرد. آثار گران بهای این موزه، توسط باستان شناس و سكه شناسی ایرانی به نام بانو شیرین ملك زاده بیانی جمع آوری شد و در دسته بندی های منظم، قرار گرفت. بدین جهت از بانو ملك زاده به عنوان مؤسس موزه سكه یاد می شود.



شیرین ملك زاده، به مدت ده سال در راستای جمع آوری سكه های مختلف از مجموعه داران و سكه داران فعالیت كرد. سپس به چیدمان و رده بندی سكه ها و قرار دادن هر یك در دوره های مشخص پرداخت.

دسترسی سریع