گفتگو با دكتر معیر كارشناس تاریخ در برنامه كتاب فرهنگ
دكتر معیر در برنامه كتاب فرهنگ در مورد قرارداد 1919 صحبت كردند و گفتند:
كشور استعماری انگلستان، از زمان شاه عباس اول صفوی به منظور برقراری روابط بازرگانی و اختصاص دادن تجارت خارجی منطقه خلیج فارس به خود وارد صحنه‌های اقتصادی و سیاسی ایران گردید. رضاخان میرپنج با كمك انگلیسی‌ها به قدرت رسید و نشان داد كه قدرتمند و قابل اعتماد است و به همین دلیل توانست نظر انگلستان را برای انقراض قاجاریه و انتقال سلطنت به خانواده خود جلب كند.
انگلستان طی سالهای 1320-1300 از وجود حكومت مركزی در ایران حمایت می‌كرد و گهگاه با خنثی كردن عملیات جاسوسی همسایه شمالی بر حكومت سر در لاك خود فرو بردۀ ایران منشا می‌گذارد در حالی كه منافع بریتانیا در ایران غیرقابل انعطاف و چشم‌پوشی بود و این منابع بر هفت اصل استوار بود كه عبارت بود از:
4.1 - اصل اول
نفت ایران باید ارزان بدست آمده و پیوسته در انحصار انگلستان باشد. انگلستان معتقد بود كه نفت ایران با صلاحدید انگلیس و با كمترین حق‌الامتیاز به ایران، باید پیوسته در تملك و انحصار انگلیس باشد.
4.2 - اصل دوم
ایران دژی محكم در مقابل كمونیسم: جلوگیری از صدور انقلاب سرخ كمونیسم از اهمیت ویژه‌ای برای انگلیس برخوردار بود از نظر انگلستان، ایران می‌توانست دژی محكم در مقابل كمونیسم باشد هر كدام از رجال ایرانی كه به شوروی نزدیك می‌شد توسط انگلیسی‌ها نابود می‌گردید از جمله این افراد می‌توان تیمورتاش را نام برد كه به خاطر نزدیكی به شوروی توسط رضاشاه منصوب و به زندان افتاد. سندسازی انگلیسی‌ها كار خود را كرد و وی را در زندان قصر به طرز فجیعی به قتل رسید.
4.3 - اصل سوم
تضعیف نگه‌داشتن دولت ایران: برای ضعیف نگه‌داشتن ایران، انگلیسی‌ها می‌كوشیدند تا با سرگرم كردن ایران در مرزها، تحریك عشایر كُرد و بلوچ و تراشیدن ادعای استقلال یا وحدت طوایف و ایلات، سنگ بر سر راه دولت ایران بیندازند.در سال 1919 م، انگلیس قراردادی را به دولت وثوق‌الدوله تحمیل كرد كه به قرارداد 1919 شهرت یافت. در جنگ جهانی همه‌ی قدرت‌های ذی‌نفوذ در ایران ضعیف شدند؛ روسیه با انقلاب داخلی در اكتبر 1917. پای خود را از ایران بیرون كشید و عثمانی هم به دلیل شكست آلمان و متلاشی‌شدن امپراتوری چند ساله‌ی خلافتی، چند پاره شد. انگلیس در این جنگ خود را فاتح می‌دانست و به تنهایی خود را قدرت بی‌بدیل در ایران احساس می‌كرد. به همین سبب، این قرارداد را بر ایران تحمیل كرد.
