فرهنگ اهدای خون

فعالیت‌های سازمان انتقال خون در ایران در 1320 خورشیدی به صورت غیراصولی و غیر متمركز فعالیت خود را آغاز كرد، این روند ادامه داشت تا اینكه در 1331 خورشیدی 2 مركز بانك خون توسط محمد علی شمس و مركز انتقال خون به وسیله احمد آژیر، تاسیس و شروع به كار كرد. تاسیس این 2 مركز موجب شكل‌گیری، انسجام و رشد این فعالیت‌ها در ایران شد اما همچنان مطابق استانداردهای جهانی نبود تا اینكه در 9 مرداد 1353 خورشیدی، این استانداردها با تاسیس سازمان انتقال خون ایران تحقق یافت. بدین ترتیب تاسیس سازمان انتقال خون در ایران به همت فریدون علا وارد مرحله جدیدی شد. تاسیس سازمان انتقال خون ایران با هدف سامان بخشیدن به وضع آشفته خون رسانی و به منظور ترویج فرهنگ اهدا، تهیه و تأمین خون و فرآورده های سالم و مطمئن و رایگان برای رفع نیاز بیماران نیازمند به خصوص مبتلایان به تالاسمی، هموفیلی و لوسمی به وجود آمد. از آن تاریخ به بعد، سالروز تأسیس این سازمان در نهم مرداد به عنوان روز اهدای خون نام گذاری شده است.

جمع آوری خون از داوطلبانِ اهدای خون و آماده سازی آن برای نجات بیماران و مصدومان، ایجاد پایگاه در بیمارستان ها و واحدهای سیار و ثابت جهت تهیه خون، ثبت اطلاعات لازم به منظور دعوت برای اهدای خون به هنگام ضرورت و توزیع خون و فرآورده های آن به مراكز درمانی و بیمارستان ها و ….. از جمله اقدامات سازمان انتقال خون ایران به شمار می رود. لازم به ذكر است كه در خرداد 1363 خورشیدی اساسنامه سازمان انتقال خون ایران تصویب شد و سازمان انتقال خون به عنوان تنها متولی تامین خون و فرآورده‌های خونی ایران رسمیت یافت.

اهدا خون و سلامتی فرد اهدا كننده

یكی از مهم ترین فواید اهدای خون این است كه فرد اهداكننده می تواند بیماری های نهفته در خون خود را كشف كند. همچنین از طریق آن ضربان قلب، فشار خون، دمای بدن و كم خونی و نوع گروه خونی تشخیص داده می‌شود. هر فرد سالم می تواند در هر سال تا چهار بار با فاصله هشت هفته (دو ماه) خون اهدا كند. طبق گفته كارشناسان، هر فرد بالغ (بین 17 تا 65 سال) با وزن متوسط پنجاه كیلوگرم، حدود پنج و نیم تا 6 لیتر خون دارد و با اهدای 250 سی سی تا 450 سی سی از خون خود، نه تنها سلامتی خود را به مخاطره نمی اندازد، بلكه ضمن كمك به سلامتی خود، نجات بخش زندگی دیگری نیز خواهد شد. اما مهم ترین و اصلی‌ترین فایده اهدای خون، نجات زندگی همنوع خود است.

دستاوردهای سازمان انتقال خون

سازمان انتقال خون ایران با تكاپوی بی وقفه علمی و فرهنگی توانسته است تا خون فروشی را كه از پیش از تاسیس این سازمان رواج داشت به اهدای خون جایگزین و سپس به اهدای خون 100 درصد داوطلبانه و بدون چشمداشت و با اهداف انسان‌دوستانه و ایثارگرانه بدل كند. این سازمان در طول چهار دهه پس از انقلاب اسلامی ایران گام های توسعه، بالندگی و رشد را طی كرده است و هر تهدیدی را به فرصتی برای توسعه بدل كرده است. به طوری كه در این سال ها توانسته است تا جایگاه خود را در میان كشورهای منطقه و دنیا و نزد سازمان جهانی بهداشت ارتقا بخشد. راه اندازی مراكز جامع اهدای خون برای به دست آوردن خون و فرآورده های آن مانند پلاكت و پلاسما به طور مستقیم از اهداكنندگان و تكریم مناسب و در شان اهداكنندگان خون در تمامی استان های كشور از دستاوردهای مهم این سازمان محسوب می شود. همچنین استفاده از روش های غربالگری دقیق و پیشرفته جهت شناسایی عوامل عفونی مثل هپاتیت B و هپاتیت C و اچ آی وی و استفاده از خون اشعه دیده و گلبول قرمز شسته شده و كاربرد كیسه های كم لكوسیت برای بیماران خاص كه توان بهره گیری از خون كامل را ندارند از دیگر دستاوردهای سازمان انتقال خون ایران به شمار می رود.