گوهر شاد، میراثی معنوی برای ایران

احمد نژاد در این برنامه در مورد سه تا از بهترین مدرسه های نزدیك مسجد گوهر شاد صحبت كرد و گفت :
مدرسه پریزاد در مجاورت حرم امام رضا (ع) قرار دارد و بنایی متعلق به دوره تیموریان است. بسیاری از ساختمان‌های تاریخی كه در حال حاضر مشاهده می‌كنیم توسط زنان و مردان قدرتمند در جهت امور عام‌المنفعه وقف شده‌اند. مدرسه پریزاد هم یكی از موقوفات بزرگان دوره شاهرخ میرزا تیموری بود. این بنا توسط پریزاد خانم (ندیمه گوهرشاد بیگم) ساخته شده و وقف‌نامه آن در اداره اوقاف استان خراسان موجود است.

احمد نژاد در ادامه افزود :
یكی از مدرسه های بسیار قدیمی و تاریخی شهر مشهد، مدرسه بالاسر می باشد. این مدرسه از نظر موقعیت جغرافیایی در بالای حرم مطهر امام رضا (ع) واقع شده است. این مدرسه از شمال توسط صحن انقلاب، از جنوب توسط مدرسه پریزاد، از شرق توسط بیوتات متبركه رضوی و از غرب توسط بازار رنجیر محصور شده است. بازار زنجبیر یكی از بازهای اصلی و قدیمی مشهد است كه به موازات مدرسه دودر، بالاسر، پریزاد و مسجد گوهرشاد می باشد.

این مدرسه به دلیل این كه در ناحیه بالای سر محل دفن امام رضا (ع) احداث شده به مدرسه بالاسر شهرت یافته است. مدرسه بالا سر یكی از قدیمی ترین مدارس علمیه شهر مشهد می باشد.

تاریخچه احداث و بازسازی مدرسه بالاسر
تاریخ ساخت و بانی احداث این مدرسه مشخص نیست اما برخی از مورخان مانند عبدالمجید مولوی، فریزر و ابن بطوطه معتقدند كه بانی ساخت این بنا شاهرخ، فرزند امیر تیمور است. البته برخی معتقدند كه مدرسه ای كه ابن بطوطه از آن یاد می كند همان مدرسه شاهرخی است.

این بنا پس از چندین بار مرمت و تعمیر، پس از مدتی به علت فرسودگی تخریب شد. اما در سال 1253 هجری قمری، به همت حاج میراز عبدالجواد كه از فقه های حوزه علمیه مشهد بودند، در دو طبقه نوسازی شد و نامش تغییری پیدا نكرد. اسناد و كتیبه هایی كه در این بنا وجود دارد نشان دهنده این موضوع است كه این بنا چندین بار مرمت شده است. به عنوان مثال كتبه ای در ایوان جنوبی مدرسه وجود دارد كه نشان می دهد این بنا یك بار در سال 1091 هجری قمری و در دوران شاه سلیمان صفوی، پس از زلزله ای كه در سال 1084 هجری قمری حادث شد، به همت میرزا محمد ملقب به سعدالدین، وزیر خراسان و هرات و بانی مدرسه پایین پا بازسازی شده است.

حدیثی نیز درست در قسمت پیشانی ایوان جنوبی مدرسه از امام صادق (ع) درج شده است كه نشان می دهد این بنا یك بار دیگر در سال 1271 هجری قمری مرمت شده است. اما آخرین باری كه این مدرسه بازسازی شد به سال 1356 هجری قمری باز می گردد.
او همچنین به مدرسه دو در اشاره كرد و گفت :
مدرسه دو در بنایی تاریخی مربوط به سده 9 هجری قمری است و در مشهد، مجاور بارگاه امام رضا (ع) قرار دارد. این ساختمان جزو مجموعه بارگاه رضوی محسوب می‌شود و مقابل مدرسه پریزاد می‌توان آن را مشاهده كرد. كتیبه سر در نشان می‌دهد كه ساختمان مدرسه در دوران حكومت شاهرخ تیموری و به كوشش غیاث الدین خواجه یوسف بهادر احداث شده است. معماری مدرسه دو در شاهكاری هنری بوده كه تمام ویژگی‌های سبك تیموری در آن به چشم می‌خورند. این بنای باشكوه در تاریخ 29 آذر 1316 با شماره 301 به عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.