گذری بر معماری ایران باستان

مجیدی در آغاز در مورد ورود معماری یونانی و رمی به ایران كه پیشینه ای سه هزار ساله دارد صحبت كرد و گفت :
تعامل بین هخامنشیان و یونانیان بارز ترین دلیل این تلفیق سبكی است.با پیروزی اسكندر و قدرت گرفتن یونانی ها هنر ایران شكل و شمایل هلنی به خود می گیرد.بدون شك، هیچكس این یاری گرفتن از دیگر اقوام و حكومت ها را بهتر از داریوش كبیر(522 – 486قبل از میلاد) بیان نمی نماید. آنجا كه می گوید: «این كاخ كه در شوش ساختم، از راه دور مصالح و زیور آن آورده شد…مردان سنگ تراشی كه سنگ ها را تراشیدند و نقش انداختند، آن ها یونانیان و ساردیان بودند. مردان زرگری كه طلا كاری می كردند، آن ها مادیان و مصریان بودند. مردانی كه نجاری می كردند، آن ها ساردیان و مصریان بودند. مردانی كه آجر می پختند، آن ها بابلیان بودند. مردانی كه دیوار را اندود می كردند آن ها مادیان و مصریان بودند…» (نقل از سنگ نوشته كاخ شوش).

با عنایت به این گفتار مقتدرترین پادشاه هخامنشی، به وضوح در می یابیم كه سهم زیادی از زیبایی و شكوه كاخ هاو بناهای باقی مانده از آن دوران را باید مدیون صنعتگران و هنرمندان كشورهای دیگر تحت سلطۀ ایران باشیم.
مجیدی در ادامه در مورد تأثیر هنر هیتی ها و سكاها بر هنر ایران صحبت كرد و گفت : بسیاری از نقوشی كه در سردیس ستون ها دیده می شود بر گرفته از هنر این اقوام است كه در دوره ی ساسانی نیز تداوم پیدا كرده است. تا این كه در نهایت در دوران قاجار كم كم معماری خاص ایرانی اسلامی مجددا جان تازه ای می گیرد.