برنامه سینما فرهنگ در ایام جشنواره هر روز به صورت زنده از كاخ جشنواره آخرین اخبار را پوشش داد.
آیین اختتامیه شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» جمعه 25 آذرماه با حضور محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی، محمد حمیدی‌مقدم مدیرعامل مركز گسترش، سینمای مستند، تجربی و پویانمایی و جمعی از مدیران سینمایی و مستندسازان و اصحاب رسانه در تالار وحدت برگزار شد.
اجرای این مراسم برعهده پدرام كریمی بود و او با اشاره به حضار در ابتدای این مراسم گفت: عیار و اعتبار این جشنواره با حضور شما مستندسازان شكل گرفته است.
سپس كلیپی آرشیوی با صدای حجت اشرف‌زاده از عشق به ایران پخش شد كه مورد تشویق حضار قرار گرفت. با معرفی هیات انتخاب بخش مسابقه بین الملل، اختتامیه رسما آغاز شد. شیرین نادری، لیلا حسینی و محمد طیب به عنوان گروه مشاوران انتخاب مسابقه بین‌الملل بودند.
گلبارا تالاموشووا ، مصطفی اونلو، عطیه زارع به عنوان داوران بخش بین‌الملل معرفی شدند.
جایزه بهترین فیلم كوتاه بخش بین‌الملل به صورت مشترك به «یك قایق روی دریا» به كارگردانی آرمان قلی‌پور دشتكی و «كشیم عاشق» به كارگردانی امیر آقاعبداللهی رسید.
بهترین مستند نیمه‌بلند به «نردبان ایوان» نیكلای بم از روسیه رسید.
این مستندساز در ویدیویی كه ارسال كرده بود، گفت: بسیار از این جایزه ارزشمند ممنونم. بیش از هر چیز خوشحالم كه چنین افراد با استعدادی را ملاقات كردم و دوست دارم از عوامل جشنواره تشكر كنم. زمانی كه برنامه‌های جشنواره را دیدم به مخاطبان ایرانی غبطه خوردم كه از امكان بهره‌مندی از چنینی رویدادی بهره‌مندند.
در بخش دیگر این برنامه جایزه ویژه هیات داوران به «مدار چهل و پنج درجه» ساخته لارنس ابوحمدان از كشور اردن رسید.
سپس هیات داوران بخش بین‌الملل معرفی شدند كه محسن برمهانی، سوپریوسن و لئونید ساوین از اعضای هیات داوران این بخش هستند.
جایزه بهترین فیلم مستند بخش بین‌الملل به مستند «سه و نهزارم» به كارگردانی بهروز نورانی‌پور از كشور ایران رسید.
جایزه ویژه هیات داوران در بخش مستبقه بین‌الملل به مستند «زندگی فولادی» ساخته مانوئل پاور از كشور پرو رسید.
این مستندساز در ویدیویی كه ارسال كرده بود، بیان كرد: از جشنواره «سینماحقیقت» برای انتخاب فیلمم و هیات داوران بخش بین‌الملل برای انتخاب فیلمم سپاس‌گزار هستم.
ساوین از اعضای هیات داوران گفت: از برگزاركنندگان و مدیران جشنواره بسیار سپاس‌گزارم. به عنوان یكی از اعضای هیات داوران باید بگویم نیاز به تجربه و ارتباط بیشتر حس می‌شود. این جشنواره رویدادی خوب بود و با آثار خوب و برنامه‌های خوبی روبهرو بودیم. این خیلی موضوع مهمی برای ما است. چون ایرانی‌ها و روس‌ها هدف حملات غرب هستند و خوب است كه كنار هم باشیم و به عنوان نكته آخر این كه جشنواره پلتفرم خوبی برای توسعه فعالیت‌های فرهنگی است.
در ادامه اختتامیه محسن یزدی مدیر شبكه مستند برای اهدای جایزه ویژه این شبكه به یكی از مستندهای سینماحقیقت روی صحنه آمد.
یزدی گفت: شبكه مستند، به یكی از آثار حاضر در جشنواره حقیقت جایزه‌ای را اهدا می‌كند و امسال این جایزه به فیلم خوب «پس از مرگم» به كارگردانی عبدالرضا نعمت‌الهی اهدا شد.
سپس نوبت به اهدای «جایزه شهید آوینی» رسید. بعد از پخش كلیپی مخصوص این بخش، هیات مشاوران انتخاب این بخش معرفی شدند. داوود مرادیان، یاسر فریاد‌رس و حسین خورشیدی هیات مشاوران و حبیب‌والی‌نژاد، اصغر بختیاری و شفیع‌آقامحمدیان اعضای هیات داوران بودند.
محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی نیز برای اهدای جایزه این بخش به روی صحنه آمد.
تندیس برنزی جایزه بهترین مستند كوتاه در بخش جایزه شهید آوینی به صورت به مستند «عملیات دماوند» به كارگردانی احسان مشكور و «در پس جنگ» به كارگردانی محمدحسین محمودیان اهدا شد.
تندیس نقره‌ای جایزه شهید آوینی به صورت مشترك به مستند «پاییز پنجاه سالگی» به كارگردانی محسن اسلام‌زاده و مستند «قرار روز شانزدهم» به كارگردانی محمد احسان اصغرزاده اهدا شد.
محسن اسلام‌زاده پس از دریافت جایزه خود با یادی از شهدا گفت: روزهای سخت و سال سختی است و همه ما نگران فرزندان خود هستیم. در خبرها دیدم سخنگوی دولت گفتن كه مستندسازها می‌توانند چراغ راه دولت باشند ولی مستندسازان جدی گرفته نمی‌شوند. مستندهایی در حال ساخته شدن درباره وقایع اخیر است و خودم نیز در حال ساخت اثری در این باره هستم.
او ادامه داد: بودجه مركز گسترش كم است و بسیاری از دلخوری‌ها به همین دلیل است. بسیاری از مستندسازان اكنون در اسنپ مشغول به كار هستند. امیدوارم این موضوع جدی گرفته شود و برای آنها كارهای لازم صورت گیرد.
در ادامه نیز تندیس طلایی جایزه شهید آوینی نیز به مستند «سه نهزارم» به كارگردانی بهروز نورانی‌پور اهدا شد.
سپس محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی درباره مسائل مختلف این روزهای سینمای ایران صحبت كرد و گفت: خوشحالم كه امشب در آیین اختتامیه این جشنواره حضور دارم. امسال جشنواره نسبت به سال‌های قبل باشكوه‌تر برگزار شد و حضور پرشور هنرمندان تهرانی و شهرستانی گواه این مدعا بود. ازآقای محمد حمیدی مقدم دبیر جشنواره و آقای محمد مهدی اسماعیلی وزیر ارشاد كه برای اولین بار پای درد و دل مستندسازان نشستند تشكر می‌كنم. وزیر ارشاد معمولا در طول هفته با هنرمندان حوزه‌های مختلف دیدار كرده و مشكلات این عرصه را بررسی می‌كنند. ارتباط خوب وزیر با هنرمندان باعث شده بسیاری از ضعف‌ها از جانب او به ما منتقل شود.
او ادامه داد: دغدغه‌هایی در این دوره مطرح شد مثل درخواست هنرمندان مبنی بر این كه آثارشان محدود به جشنواره نشود و شرایطی برای دیده شدن آثار فراهم شود. من پیشنهاد راه‌اندازی جشنواره منطقه‌ای سینماحقیقت را می‌دهم تا اجازه رقابت آثار در جشنواره منطقه‌ای را بدهیم. نمایش مستندها در سینما و پلتفرم‌ها موضوع مهمی است و باید آن را جدی بگیریم.
رییس سازمان سینمایی افزود: درباره بحث اتفاقات و حوادث اخیر باید بگویم در مرحله و برهه سختی در كشور هستیم و باید عملكردی هوشمندانه‌تر داشته باشیم. گاهی می‌شنویم كه میگویند حال سینما خوب نیست و اقتصاد آن دچار مشكلات است. من ریشه این معضلات را از طرف خودمان و اعضای داخلی سینما می‌بینیم. پارسال جنبش می تو به راه افتاد و به همه سینمای ایران اتهام وارد كرد اما كسی با آن برخورد نكرد. خانه‌سینما باید با كسانی كه این مسائل را در اذهان عمومی متبادر می‌كنند، برخورد می كرد، اما آنها كاری نكردند و گفتند فشار افكار عمومی زیاد است.
وی ادامه داد: در بیانیه تفگت را زمین بگذار، 170 هنرمند پای این بیانیه را امضا كردند كه اصلا سیاسی بود و ربطی به فرهنگ نداشت.. ما سینماگران قرار نیست حزب سیاسی بوده و تحت تاثیر احزاب قرار بگیریم. هنرمند فراتر از حزب سیاسی است و ارتباط هنرمند با وطن خودش اتفاقات بهتری را رقم می‌زند.
خزاعی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: هنرمندانی هستند كه تحت تاثیر فضای موجود ابراز همدردی می‌كنند. هنرمندانی هم هستند كه میگویند ما تحت فشار افكار عمومی هستیم و باید صحبت كنیم. تعداد اندكی نیز در دسته سوم هستند كه رسما به مبارزه با نظام به پا خواسته‌اند و ما با این دسته سر و كار داریم. نمی‌شود در خیابان سینما یك‌طرفه رفت. نمی‌شود با اظهار نظرهای تند اصل نظام را زیر سوال برد و دستگاه قضایی چیزی نگوید. بعد هم كه احضار می‌شوند همه پشت آنها را می‌گیرند.
وی افزود: در بعضی بیانیه‌ها خط قرمزها زیرپا گذاشته می‌شود. ما نمی‌توانیم درباره توهین به رهبر و پیر و مرشدمان سكوت كنیم. اینجا جمهوری اسلامی ایران است و نباید تحت تاثیر رسانه‌های شیشه‌ای اطرافمان و جریان‌های معاندین و منافقان باشیم. این كشور تقدیم كسی نخواهد شد و مطمئن باشید روز به پیشرفت می‌كند. سال بعد سال بیكاری سینما خواهد بود. من خبر دارم كسانی كه بیانیه می‌نویسند وضعیت اقتصادی خوبی دارند ولی آن عده ای كه معیشت‌شان زیرپا گذاشته می‌شود. شما سینماگران باید بابت بیكاری سینماگران استانی پاسخگو باشید.
او ادامه داد: من دو ماه سكوت كردم و احساس درد می‌كردم. دیشب قلبم لرزید و به درد آمد كه امروز در اختتامیه جشنواره به خانواده شهدا و رزمندگان چه بگویم. اكثر هنرمندان این‌گونه نیستند اما بعضی از هنرمندان سینما را با جریانات سیاسی اشتباه گرفته‌اند.
رئیس سازمان سینمایی در پایان گفت: تا روزی كه من رئیس سازمان سینمایی باشم، قطعا فیلمی بدون حجاب روی پرده نخواهد رفت. اینجا سینمای جمهوری اسلامی ایران است و برای این جمهوری خون‌ها ریخته شده است.
جایزه بهترین نویسنده گفتار متن یا گوینده به مستند «پاییز پنجاه سالگی» به نویسندگی محمد نصرت خوارزمی اهدا شد.
محمد نصرت خوارزمی در سخنانی گفت: این جایزه برایم ارزشمند است چون اولا هیچوقت آن را نگرفته بودم و جایش خالی بود. دوما جایزه را برای فیلمی گرفتم كه درباره شهید مدافع حرم است.
او ادامه داد: قلب رئوف شهید محمد جمالی باعث شد كه این گفتار متن را بنویسم. آقای جمالی یك فرد كه باید اعدام می‌شد را می‌بخشد. اكنون آقای جمالی در قید حیات نیست اما آن فرد زنده است. از مسئولان كشور خواهش می‌كنم كه این وضعیت‌های اخیر را خاتمه دهند و حداقل آن را به تعویق بیندازند. اكنون همه در جهان منتظر فینال جام‌جهانی هستند اما ما حتی نمی‌توانیم تیم ملی خود را تشویق كنیم و از برد آن خوشحال باشیم. زیرا به اندازه‌ای از یكدیگر فاصله گرفتیم كه چنین شرایطی حادث شده است.
این سینماگر در ادامه بیان كرد: به قول محسن اسلام‌زاده، دوربین ما اسلحه ماست و باید حرف خود را با فیلم‌مان بزنیم. بزرگی می‌گوید كه من حاضرم جانم را بدهم تا كسی كه مخالف من است هم بتواند حرفش را بزند. ما باید به فكر مام وطن باشیم كه اكنون از دوپارگی پیش آمده ناراحت است. ما باید بتوانیم باهم حرف بزنیم. من و محسن اسلام‌زاده در چند كار با هم انجام دادیم و اكنون دوست هستیم ولی می‌توانستیم دشمن هم باشیم. این رویه را خیلی از دوستان دیگر هم می‌توانند پی بگیرند و با هم گفتگو كنند. ناراحتم كه بسیاری حضور نیافتند و اینجا شبیه جشنواره عمار شده است.
در بخش دیگر این اختتامیه نیز جایزه بهترین موسیقی متن اهدا شد كه ضمن تقدیر از صبا ندایی برای مستند «كشیم عاشق» به مستند «كوهستان بی‌صدا» با آهنگسازی احسان عبدی‌پور اهدا شد.
جایزه بهترین صداگذاری به مستند «خونه مامان شكوه» با صداگذاری محمدحسین ابراهیمی اهدا شد.
محمدحسین ابراهیمی گفت: متاسفم كه تدوین و كارگردانی این كار دیده نشد و حتی نامزد هم نشدند. از اعتماد تهیه‌كننده این مستند بسیار ممنونم.
در ادامه نیز جایزه بهترین پژوهش به مستند «پیله ابریشم» به امید رحمانی نسب اهدا شد.
جایزه بهترین تصویربرداری نیز ضمن تقدیر از تصویربرداران مستند «اسپانك» به مستند «دنیای وحشی زاگرس» به تصویربرداری فرشاد افشین‌پور اهدا شد.
فرشاد افشین‌پور بعد از دریافت جایزه بیان كرد: كار حیات وحش یك كار جمعی است و عوامل زیادی را می‌طلبد. به همین دلیل اگر اجازه دهید دوست دارم تمام عوامل فیلم روی سن بیایند.
به این ترتیب عوامل مستند «دنیای وحشی زاگرس» روی صحنه آمدند.
عباسیان تهیه‌كننده این مستند گفت: «دنیای وحشی زاگرس» 5 سال طول كشیده و كار بسیار ارزشمندی است. چه خوب كه آقای افشین‌پور از عوامل برای روی صحنه آمدن دعوت كردند زیرا به این صورت به نحوی حق مطلب ادا شد.
داوود نماینده گوینده این مستند با خواندن شعری بیان كرد: صف داوران را كه می‌بینم، اكثرا كسانی هستند كه سالیانی طولانی را در عرصه تصویر سپری كردند، از همه آنها تشكر می‌كنم. افشین‌پور برای این مستند خیلی اذیت شد و سال‌ها تلاش كرد تا زاگرس وحشی را بسازد.
افشین‌پور با بیان خاطره‌ای از زمان تولید مستند در ادامه صحبت‌هایش گفت: این فیلم خیلی می‌توانست بهتر باشد اگر شرایط تولید بهتر بود.
در ادامه این مراسم نیز جایزه بهترین تدوین مستند ضمن تقدیر از تدوینگر مستند «اسپانك» به مستند «كشیم عاشق» با تدوین آرش زاهدی اهدا شد.
امیر آقاعبداللهی كارگردان این مستند به نمایندگی از تدوینگر این مستند جایزه را دریافت و از زحمات او تشكر كرد.
بهترین كارگردانی فیلم مستند كوتاه جایزه بعدی بود كه به امیر آقاعبدالهی برای مستند «كشیم عاشق» اهدا شد.
جایزه بهترین كارگردانی فیلم مستند نیمه بلند نیز به محمدرضا خوش فرمان برای مستند «اسپانك» اهدا شد.
جایزه ویژه هیات داوران در بخش مستندهای نیمه بلند مسابقه ملی نیز به مهدی شامحمدی و مهدی بخشی مقدم برای مستند «خونه مامان شكوه» اهدا شد.
مهدی شامحمدی پس از دریافت تندیس این بخش گفت: مهدی بخشی مقدم همه نمایش‌های فیلم را حضور داشت اما برای كار دیگری به تالش رفت و من هم بعد از مراسم به او ملحق می‌شوم. حرف برای گفتن زیاد است ولی ترجیح می‌دهم چیزی نگویم.
لوح تقدیر سرباز وطن «یادبود شهید حاج قاسم سلیمانی» توسط محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی، محمد حمیدی مقدم دبیر جشنواره «سینماحقیقت» و مجید زین‌العابدین به مستند «بنده نیكوكار» به كارگردانی ایكناسیو زوالوس اهدا شد.
محمد حمیدی مقدم درباره مستندساز آرژانتینی گفت: ایشان شخصیتی است كه سال‌ها در راهپیمایی اربعین شركت می‌كرده است. وقتی او داستان سفرهای خود را برای برادرش تعریف می‌كند. این موضوع مورد توجه برادرش قرار می‌گیرد و راغب می‌شود كه برای ساخت مستندی در این باره به ایران بیاید.
او ادامه داد: به این ترتیب برادر با گرفتن فاند از موسساتی، برای ساخت مستندی درباره راهپیمایی اربعین به ایران می‌آید و خودش نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
دبیر جشنواره سینماحقیقت درباره چگونگی انتخاب این اثر نیز گفت: مستند «بنده نیكوكار» در بخش بین‌الملل ما حضور داشت و مربوط به بخش ملی نیست. در واقع برای این جایزه ما بخش‌های مختلف جشنواره را رصد كرده‌ایم.
فیلمساز آرژانتینی در ادامه بیان كرد: من فقط تهیه‌كننده مستند هستم و كارگردان آن برادرم است. شخصا عاشق این كشور هستم و وقتی مشكلات را می‌بینم دلم می‌گیرد. امیدوارم خیلی زود آرامش فراگیر شود و همه در كنار هم باشند.
او ادامه داد: راهپیمایی اربعین موضوع مستند ماست. فكر می‌كنم این موضوع برای حضرت عصر ما بااهمیت است. همه جریان اربعین را نگاه می‌كنند. در واقع این مراسم نمادی از وحدت بشریت است. در غرب كسی با این جریان آشنا نیست. در صورتی كه اینجا صدها مستند ساخته می‌شود ولی در كشورهای غربی آنها را مخفی می‌كنند تا دیده نشود. جریان اربعین باید ادامه‌دار باشد و قطعا با دلسوزی كه در شما وجود دارد، این اتفاق می‌افتد.
تندیس دیگر این بخش به محسن اسلام‌زاده برای مستند «پاییز پنجاه سالگی» اهدا شد.
اسلام‌زاده نیز پس از دریافت تندیس این بخش گفت: به قدری در جشنواره عمار، فیلم دیدم كه گاهی اوقات برخی دوستان به شوخی میگویند یك بخش اسلام‌زاده را به جشنواره عمار اضافه كنیم. نمی‌دانم چرا نسبت به جشنواره عمار نگاه تحقیرآمیز داریم؟ این درست نیست.
او ادامه داد: همیشه در سینماحقیقت هم ما را به دلیل اینكه فیلم درباره دفاع مقدس و ... بود، به بخش آوینی شوت می‌كردند و امسال نیز همین كار را كردند. علاوه بر این هر فیلمی كه در جشنواره سینماحقیقت حضور پیدا كند، ممكن نیست به جشنواره عمار راه پیدا كند.
این مستندساز در ادامه بیان كرد: اكنون در حال ساخت مستندی درباره وقایع سیستان و بلوچستان هستم و تندترین انتقادات را مطرح كردم اما نیروی انتظامی چقدر آنجا بدبختی كشیدند. ما مرتب از مسئولان انتقاد داریم ولی من افغانستان و... دیدم. یك روز تهران هم دیدم كه نزدیك بود فاجعه‌ای برای دخترم غزاله رخ دهد. باید بدانیم كه اگر این مملكت ناامن بشود، یك نفر ما سالم و خوشحال نخواهد بود.
محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای سخنان خود در آیین اختتامیه گفت: خوشحالم در ایام متعلق به سینماحقیقت كه فضای فرهنگی و هنری ما را عطرآگین كرده است، حاضر می‌شوم.
جشنواره امسال ازنظر كمی 16 درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته و به لحاظ كیفی نیز رشد محسوسی داشته است و شعار ما بحث «عدالت فرهنگی» بوده كه از 16 استان آثار برگزیده در جشنواره داریم.
وی ادامه داد: در گفتگوی صمیمانه با مستندسازان استانی دغدغه‌هایشان را شنیدم و از نگاه دولت و وزارت فرهنگ و ارشادی اسلامی نسبت به آینده سینمای مستند صحبت كردیم. سینمای مستند و درخت تناوری كه امروز شاهد ثمر نشستن آن هستیم دستاورد انقلاب اسلامی است و با رشد فزاینده‌ای به كارش ادامه می‌دهد، به‌گونه‌ای كه در اقصی نقاط كشور مستندسازان كار می‌كنند.
اسماعیلی ادامه داد: در همه بخش‌های كشور، حوزه فرهنگ و هنر با استقبال گرم مردم و هنرمندان روبهرو است. در نگاه اصلی برای اداره این حوزه شعار محوری ما «دامن زدن به تولید در عرصه فرهنگ و هنر» است. الزامات آن باید فراهم شود كه یكی از آن پایتخت‌زدایی كار تولید است. باید برای بخش‌های مختلف نیروی مولد در تمامی ایران تولید شود. برای شهرستان‌های محروم، قرارگاه محرومیت‌زدایی از حوزه فرهنگ‌زدایی احداث كردیم. در مرحله اول38000 و در مرحله دوم 60000 نفر اشتغال فرهنگی پیدا كرده و آموزش دیده‌اند تا حوزه فرهنگ و هنر دارای رشد فرهنگی در تمامی كشور باشد. برای این راه در حال تامین زیرساخت‌ها هستیم و بهترین مجموعه‌های فرهنگی در بسیاری از شهرهای ایران احداث شده و یا در آستانه احداث هستند.
او گفت: تربیت نیرو اتفاق می‌افتد و من به اهالی سینما و تولیدی هنر در حوزه مستند و آثار دیگر نمایشی می‌گویم، دولت، عزم راسخی برای حمایت از هنرمندان و رفع مسائل و مشكلاتی كه بعضا دهه‌ها پیش بوده دارد. باید كنار هم بایستیم و فضا را برای این مهم فراهم كنیم. نباید جامعه ما دچار شكاف شود. امروز جامعه ایرانی به سطح بالایی از رشد و بالندگی رسیده است. دشمن و بدخواهان ایران می‌خواهند جلوی این رشد و پیشرفت را بگیرند ولی با فتنه‌انگیزی و ایجاد فشار می‌خواهد جلوی حقیقت را بگیرند. این جریان تروریستی رسانه‌ای را دیگر همه می‌دانند وابسته به كدام فضای ضد فرهنگ و ضد دموكراسی است و به كشورهایی وابسته است كه بویی از دموكراسی نبرده‌اند و دستشان در همه توطئه‌ها آشكار و هوایدا است. مگر كودتای 38 مرداد با همراهی رسانه ملی انگلیسی نبود؟ پس این رسانه دلسوز ایران نیست. كسانی كه روزنامه‌نگار را با نحو شنیعی از بین بردند امروز مدعی حقوق بشر هستند. امروز جامعه ایرانی در معرض تهدید است اما نمادهایی چون ایران بزرگ و ایران فرهنگی دارد و شخصیت‌های بزرگ فرهنگی را در دل خود پرورانده است كه از وحدت ملی این سرزمین دفاع كرده و اجازه ندادند نام ایران از بین برود. از فردوسی گرفته تا هنرمندان معاصر و رهبری ما كه از وحدت سرزمینی و سربلندی ایران دفاع كرده است. رهبری، نماد ملی ما است. ایشان جوانی خود را در زندان و تبعید برای مردم ایران و سلامتش را برای پاسداشت ایران هدیه كرده و وجودش برای اعتلای ایران است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان گفت: ما موظف هستیم كه از نمادهای بزرگ ایران و هنرمندانمان تجلیل و تكریم كنیم. سینماگران ما باید در عرصه مستند فعالیت كنند. حوزه مستند، از ابزارهای تبیین واقعیت در جامعه است و با شفافیت و گویایی واقعیت و پیشرفت‌های ایران باید به نمایش گذاشته شوند. من در این دوره از جشنواره چند مستند را دیدم و باید بگویم كه اثر «دنیای وحشی زاگرس» ساخته فرشاد افشین‌پور جای تجلیل داشت و این فیلم با عوامل درجه یك ایرانی ساخته شده است. همه حوزه‌های مختلف در فرهنگ و تاریخ و جغرافیای ما باید در حوزه مستند نمایش پیدا كند. ما به صورت خاص از حوزه سینمای مستند حمایت می‌كنیم. می‌خواهم از محمد حمیدی مقدم درخواست كنم كه به صورت خاص برای بیان واقعیت‌های گویای ایران جشنواره‌های محلی را رقم بزنند و از مسئولان متعهد این حوزه باید حمایت كرد.
او در پایان گفت: بهترین بستر برای بیان دیدگاه‌های متفاوت، حوزه فرهنگ و هنر است. ما هیچ محدودیتی برای كار هنرمندانه هرچند با سلیقه متفاوت نداریم و همه آزادند با حفظ قوانین جمهوری اسلامی در این حوزه كار كنند. آزادی بیان و آزادی اندیشه مصداق اصلی‌اش در حوزه فرهنگ و هنر است و ما خود را موظف به حراست از این آزادی می‌كنیم.
در ادامه اهدای جوایز بخش مسابقه ملی جایزه بهترین كارگردانی فیلم مستند بلند به مسعود زارعیان برای مستند «غیر مسكونی» اهدا شد.
مسعود زارعیان كارگردان مستند «غیر مسكونی» پس از دریافت تندیس این بخش گفت: از آقای حمیدی مقدم و دست‌اندركاران جشنواره تشكر می‌كنم. جشنواره متنوعی را شاهد بودیم. ای كاش همه بودند. چون به هر حال وقتی عده‌ای حضور پیدا نكنند، عده دیگری بیشتر دیده می‌شوند.
او ادامه داد: از اهالی منطقه محروم مشهد كه مستند را در آنجا ساختم و افرادی كه در این مستند به من كمك كردند، تشكر می‌كنم. رفقا من 15 سال است كه فیلم می‌سازم و از سال 92 در این جشنواره شركت كرده‌ام. ای كاش همكاران من در صنف عزیزمان می‌فهمیدند كه من سال گذشته به خاطر امرار معاش در خانه مردم كارگری كردم.
این مستندساز در ادامه بیان كرد: یكی از عوامل مستند آخری كه ساختم، در آستانه جدایی از همسرش قرار دارد و ای كاش صنف عزیزمان از حال او خبر داشت. اینجا هستم به خاطر او كه یكی از همین مردم است. اینجا هستم برای سینما و سینمای مستند كه تا این اندازه نحیف شده است.
زارعیان ادامه داد: باید بگویم كسی كه بدون حضورش كار دنیا لنگ است، فرشته نیست، نامش زن است. این فیلم را تقدیم می‌كنم به فاطمه جانم همسرم و می‌گویم تو نیمی از من نیستی، بلكه تمام منی.
در ادامه محمد خزاعی یك سفر كربلا از طرف سازمان سینمایی و وزارت ارشاد به این مستندساز و خانواده او هدیه داد.
جایزه بهترین فیلم مستند و نشان فیروزه شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» به مستند «عزیز» به كارگردانی مهدیه سادات محور جعفری اهدا شد.
این كارگردان گفت: من خود را صاحب این جایزه نمی‌دانم و تنها واسطه‌ای هستم تا این جایزه را به عزیز برسانم. امیدوارم بتوانم گوشه‌ای از مشكلات عزیز را حل كنم. زنان سرزمین من بسیار صبور هستم. می‌خواهم از مسئولان درخواست كنم كه جشنواره‌ای برای زنان رقم بزند. جای خالی بسیاری از دوستان در این جشنواره حس می‌شود. جشنواره فیلم مستند، جشنواره ما است و نباید آن را تنها گذاشت. باید از جشنواره‌ها حمایت كرد. امیدوارم مسئولان ما هم مشكلات را حل كنند. امیدوارم كاری صورت بگیرد تا زنان كشور ما دیده شوند.
در ادامه نیز جایزه ویژه محمد حمیدی مقدم دبیر شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» به محسن آقایی برای مستند «پیله ابریشم» اهدا شد.
محسن آقایی پس از دریافت تندیس این بخش گفت: گفتند اینجا شبیه جشنواره عمار شده است، چون تعدادی قهر كردند و نیامدند. انتظار از مستندسازان این است كه در بحران‌ها و بیایند و حرف بزنند. به سند فیلم‌هایی كه ساخته می‌شود، فضا برای ساخت مستندهای مختلف وجود دارد. ترك كردن حركت درستی نیست، بیاییم با هم ایران را بسازیم.
دومین جایزه ویژه دبیر جشنواره به كتایون جهانگیری برای مستند «ماراتن به سوی خط باریك قرمز» اهدا شد.
سومین جایزه ویژه محمد حمیدی مقدم دبیر جشنواره «سینماحقیقت» به محمد احسانی برای مستند «آب ما را خواهد برد» اهدا شد.
احسانی در این برنامه گفت: ای كاش آقای وزیر و معاون سینمایی تا پایان جلسه می‌ماندند و صحبت بقیه مستندسازان را هم می‌شنیدند.
او ادامه داد: سینمای مستند، سینمایی مهجور است و در همین سینما فیلم‌های محیط زیستی مهجورترین هستند. باتوجه به كارهایی كه در این حوزه انجام دادم باید بگویم كه به واقع كار بسیار سختی است.
چهارمین جایزه ویژه دبیر جشنواره «سینماحقیقت» هادی شریعتی برای مستند «آت اوغلان» اهدا شد.
هادی شریعتی در این برنامه گفت: از آقای حمیدی مقدم تشكر می‌كنم، چون در سال سختی جشنواره را برگزار كردند. متاسفانه خیلی‌ها در جشنواره حضور نداشتند.
او ادامه داد: دوست دارم جایزه را به همسرم تقدیم كنم. متاسفانه صدای مستندسازهای خانم نیز خوب شنیده نشده است. این سرزمین زنان نجیب و شریفی است و امیدوارم صدای آنها شنیده شود. امیدوارم تا فرصت هست مشكلات را از طریق گفتگو حل كنیم. من هم به عنوان یك هم‌صنفی خواستار آزادی مژگان اینانلو هستم و امیدوارم تا فرصت هست او را آزاد كنند.
حمیدی مقدم در پایان گفت: بخش استعدادهای جوان ما جایزه‌ای برای زیر 25 ساله‌ها بود. ما برای دهه هشتادی‌ها فیلمی با عنوان «زومرهای ایرانی» ساختیم اما جدا از آن از دهه هشتادی‌ها فیلم «لانه پرستوها» را داشتیم. این اثر دغدغه دو دختر متولد 85 در مدرسه تیزهوشان برای مهاجرت دوستانشان بود.
او ادامه داد: قرار است بخشی به جشنواره اضافه شود تا حمایتی از این قبیل از آثار صورت بگیرد. نرگس شكیبافر و نرگس فروزان از ایده بعدی آنها در هر وضعیت و سنی مركز گسترش سینمای مستند و تجربی حمایت خواهد كرد. ضمن این كه مستند «بلوار اتحاد» كم بودجه ولی مطالبه‌گر بود. این فیلم تنها با 30 میلیون تومان ساخته شده و ما از فیلم بعدی ایشان حمایت می‌كنیم. از احسان مشكور نیز حمایت كرده و پذیرای طرح بعدی او خواهد شد.
دبیر جشنواره در پایان گفت: دوست دارم در پایان بگویم مراقبت از كلام را یاد بگیریم. این نقطه عطف جشنواره حقیقت امسال بود. این مسیر با ارتباط بیشتر با مخاطبان و مردم است. هر جشنواره‌ای پویا و محل تولد اندیشه است. به یاد داشته باشیم كه همدلی راه‌حل فردای ما است.
ازجمله حاضران این اختتامیه می‌توان به سیدمهدی جوادی مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، هاشم میرزاخانی مدیرعامل موسسه سینماشهر، یزدان عشیری مدیر روابط عمومی سازمان سینمایی، محمد طیب سرپرست گروه سینمایی هنر و تجربه، سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد، محسن یزدی، سیدصادق موسوی، حسین طلابیگی و جمعی دیگر از مدیران و فیلمسازان اشاره كرد.
