نگاهی به رنگ صبر در كتاب فرهنگ

تولد «به رنگ صبر»
نقوی در این برنامه دربارهٔ آغاز نگارش كتاب گفت ماجرا از آن‌جا شروع شد كه من به علت علاقه‌ام به خاندان صدر، در سفری كه به عراق داشتم، به دنبال مزار شهید صدر می‌گشتم و در این باره از مؤسسه پرس و جو كردم. سپس خانم حورا صدر، مدیر مؤسسهٔ امام صدر كه می‌دانستند من دستی در داستان‌نویسی دارم از من پرسیدند اگر ما بخواهیم دربارهٔ یكی از خواهران امام موسی صدر، كتابی تدوین كنیم شما آمادگی دارید؟ وی گفت: این آغاز ماجرا بود و از آن‌جا كه در كتاب «هفت روایت خصوصی» اثر خانم حبیبهٔ جعفریان خوانده بودم كه فاطمه خانم صدر تمایلی به تدوین خاطراتشان ندارند، مطمئن بودم منظور، ایشان نیستند اما قضیه درست وارونه بود. مؤلف كتاب «به رنگ صبر» با اشاره به این‌كه آغاز نگارش این كتاب بر پایهٔ ترجمه‌ای از مصاحبه‌های عربی فاطمه خانم صدر به زبان عربی به نام «وجع الصدر» بود گفت: مصاحبه‌های سری جدید از سال 95 شروع شد اما به علت سفرهای مكرر فاطمه خانم بسیار میان مصاحبه‌ها وقفه می‌افتاد گرچه در همان پذیرایی گرم دیدار نخست، چنان‌كه عادت خاندان صدر است، رابطه به خوبی شكل گرفت.
نقوی با اشاره به این‌كه ابتدا پیشنهاد شد محصول نهایی به صورت داستانی نوشته شود، گفت سپس ترجیح دادیم از قالب تاریخ شفاهی بهره ببریم و شخصیت ایشان را از طریق بازنمایی دقیق لحن و گفتار خود ایشان بازتاب بدهیم نه با توضیحات اضافی و سلیقه‌ای خودمان. وی افزود: خانم صدر تا 18 سالگی در یك خانوادهٔ اصیل ایرانی بزرگ شده بودند و پدرشان در دوره‌ای زعامت حوزهٔ علمیهٔ قم را در كنار دو تن از علمای دیگر بر عهده داشتند و خانم صدر هیچ تصوری از عراق نداشتند و زبان عربی را نیز در همان اندازهٔ رایج در ایران فراگرفته بودند. اما ناگهان ایشان وارد عراق و یك فرهنگ كاملا تازه می‌شوند و چنان در این سرزمین ریشه می‌دوانند كه امروز عراق را خانهٔ خودشان می‌دانند و همیشه منتظرند اوضاع آن‌جا سر و سامان بگیرد. مؤلف و مصاحبه‌گر كتاب «به رنگ صبر» گفت: تلاش كردم این تمایز فرهنگی و این مواجهه با یك فرهنگ تازه در كتاب نمود یابد. سعی كردم از ایشان در مورد محله‌های عراق و ویژگی‌های مردمش، ابعاد خانه‌ها، غذاها و… سؤال و همه را ضبط كنم تا این جنبه‌های فرهنگی به‌خوبی به نمایش در بیاید.
فاطمهٔ نقوی گفت یكی از هدف‌هایی كه می‌توانیم برای مطالعهٔ این كتاب ذكر كنیم، یافتن تصویری از منش و اخلاق و عقاید زنان مسلمان معاصر ایران است و این‌كه تعالیمشان را چگونه و از كجا اخذ می‌كردند.
مؤلف «به رنگ صبر» همچنین گفت: روایت‌هایی كه در این كتاب وجود دارد، همگی بند به بند، با منابع تاریخی خارج از مصاحبه مقایسه شده‌اند تا خدای ناكرده لغزش تاریخی در كتاب وجود نداشته باشد.