درباره مهدی خالدی استاد عالی مقام ویولن
یكی از قطعه‌های ماندگار موسیقی ایرانی، تصنیفی است با عنوان «آمد نوبهار». بسیاری از شنوندگان و مخاطبانِ موسیقی ایرانی این اثر را با صدای روان‌شاد نادر گلچین و همراهی گروه همخوان بارها از رادیو شنیده‌اند؛ تصنیفی كه در مایۀ بیات اصفهان نوای مژدۀ بهار را سرمی‌دهد:
آمد نوبهار، طی شد هجر یار
مطرب نی بزن، ساقی می بیار
مطرب نی بزن، ساقی می بیار
بازآ ای رمیده بختِ من
بوسی دِه دل مرا مشكن...
آهنگساز این تصنیف، یكی از مردان نام‌آور و یكی از هنرمندان بی‌مانند موسیقی ایرانی، روان‌شاد استاد مهدی خالدی (1298 تا 1369 خورشیدی) است؛ نوازندۀ چیره‌دست ویلون و آهنگسازی خلّاق كه آثاری ماندگار چه به‌صورت تكنوازی و هم‌نوازی، چه به‌شكل آهنگسازی از خویش برجای نهاده است. نهم آذرماه یادآورِ آن روزِ خزان‌زده است كه استاد مهدی خالدی رخت سفر از این دنیای فانی بربست و راهی جاویدان سرای آخرت شد.
وقتی به تاریخ موسیقی ایرانی در روزگار معاصر می‌نگریم، به یك نامِ بلند و پرآوازه برمی‌خوریم كه افزون بر ساختِ قطعه‌های ماندگار و نیز تلاش برای غنی‌تر كردن گنجینۀ ایرانی با افزودن گوشه‌های غریب و مهجورمانده به ردیف موسیقی دستگاهی، با پرورش شاگردانی هنرمند و درجه یك، حقی بزرگ بر گردن موسیقی ایرانی دارد؛ این هنرمند نامی و استاد بی‌بدیل، شخصی نیست جز مرحوم استاد ابوالحسن خان صبا (1281 تا 1336 خورشیدی).
استاد صبا شاگردان بسیاری را به موسیقی ایرانی تقدیم كرده است؛ شاگردانی كه هر یك در آهنگسازی یا نوازندگی به استادانی صاحب‌سبك و بلندمرتبه بدل شدند و جزو افتخارات فرهنگ و موسیقی این سرزمین به شمار می‌آیند. استادان روان‌شاد علی تجویدی (آهنگساز و نوازندۀ ویلون)، فرامرز پایور (آهنگساز و نوازندۀ سنتور)، پرویز یاحقی (نوازندۀ ویلون و آهنگساز)، حبیب‌الله بدیعی (نوازندۀ ویلون و آهنگساز)، حسن كسایی (نوازندۀ نی)، جواد لشكری (آهنگساز و نوازندۀ ویولن)، اسدالله ملك (نوازندۀ ویلون و آهنگساز)، همایون خرّم (آهنگساز و نوازندۀ ویلون)، داریوش صفوت (نوازندۀ سه‌تار و مدّرس موسیقی) و لطف‌الله مفخم پایان (نوازندۀ ویلون و سنتور) شماری از شاگردان استاد صبا هستند كه هر یك در طرزِ هنری خویش، اعتباری ویژه داشته‌اند. اما به جز این بزرگان، مرحوم استاد مهدی خالدی هم یكی از شاگردانِ نامدار استاد صبا بوده است؛ شاگردی استاد كه وقتی تقی روحانی در یك گفت‌وگوی رادیویی از استاد صبا می‌خواهد كه برترین شاگرد خویش را نام ببرد، استاد صبا جواب می‌دهد كه «... من شاگردان زیادی داشته‌ام، ولی این جامعه است كه قضاوت خواهد كرد، كدام یك از آنها برتر از دیگران است، مع‌ذالك «مهدی» چیز دیگری بود!»
برگرفته از مقاله «مهدی خالدی، نغمه‌پرداز رؤیاها»؛ فریدون ناصری؛ مجلۀ كِلك؛ مهر 1371، شمارۀ 31؛ ص 234 و 235.
