سفری به «زادگاه» كشیش مسیحی كه «فخرالاسلام» شد در رادیوفرهنگ

برنامه « زادگاه» به بهانه معرفی مفاخر فرهنگی كشورمان در سفری رادیویی شنوندگان را با شهرها و ‌روستاهای كشور آشنا می كند.
در برنامه امروز «زادگاه» شنوندگان رادیو فرهنگ در سفر به ارومیه كه زادگاه محمدصادق فخر الاسلام كیششی مسیحی كه به دین مبین اسلام مشرف شد و در حوزه های علمیه نجف، كربلا و سامرا به تحصیل علوم اسلامی پرداخت و در مناظرات علمی با علمای ادیان دیگر حقانیت اسلام را اثبات كرد با گوشه ای از زندگی این فخر اسلام آشنا می شوند.رابّی موشی بن یوحنا بن وراده بن شموئیل بن پاتریس، معروف به میرزا محمد صادق «فخرالاسلام» یا «جدیدالاسلام ارومی» در سال 1260 هجری قمری در یك خانوادۀ مسیحی ساكن كلیسا كندی ارومیه به دنیا آمد پدر و اجداد او، همه از روحانیان و كشیشان بزرگ مسیحی بوده و در شهر ارومیه به تبلیغ و نشر آیین مسیحیت مشغول بوده اند.محمد صادق، از ابتدای كودكی تحت سرپرستی پدر روحانیش به آموختن احكام و عقاید مسیحیت پرداخت و سپس در زادگاهش به عنوان محصل علوم دینی به طور رسمی در جلسات تدریس عالمان مسیحی حاضر شد.وی نزد استادان مرد و زن مسیحی از فرقه های پروتستان و كاتولیك، به تحصیل علوم دینی پرداخت و كتاب های تورات، انجیل و سایر علوم رایج نصرانیت در آن زمان را به خوبی فرا گرفت.محمد صادق، دوازده ساله بود كه با جدیت و اشتیاق كامل این مرحله از دانش اندوزی را به خوبی به پایان ببرد و به درجه «قسیسیّت» نایل آمد.وی این مرحله از روحانیت را كافی ندانسته، زادگاهش را به قصد واتیكان، ترك و بعد از تحمل مشقات فراوان و پشت سرگذاشتن سرزمین های زیاد، به مقصد خود رسید و برای كسب مدارج عالی علوم مسیحیت وارد حوزه علمیه جهانی مسیحیت شد و در آن مكان به فراگیری احكام، معارف و كسب مراحل معنوی پرداخت.اقامت او در واتیكان حدود 6 سال طول كشید و در این مدت علاوه بر تخصص در عقاید و آیین مسیحیت؛ بر اصول و فروع ملل و مذاهب مختلف آن دین و نیز احكام و فروع آن ها احاطه كامل پیدا كرد.محمد صادق از شاگردان ممتاز در دوران تحصیلی خود به شمار می رفت و به همین خاطر بسیار مورد احترام و اكرام استادانش بود.
تحصیلات محمد صادق در آیین مسیحیت تا 18 سالگی طول كشید، تا این كه حادثه ای شگفت منجر شد او سرّی از اسرار بزرگ عالم را كشف كند، حادثه ای كه راه زندگی علمی، دینی و معنوی او را تغییر داد
موشی بن یوحنا، بعد از پی بردن به حقانیت اسلام، نام خود را محمدصادق نهاد و واتیكان را به مقصد ارومیه ترك كرد و شبی به طور مخفیانه به جناب شیخ حسن مجتهد از عالمان مقیم آن شهر دیدار كرد و او را از اسلام آوردن خود آگاه نمود و جناب شیخ حسن مجتهد از این امر خوشحال شد و بنابر درخواست محمد صادق، چكیده ای از عقاید و برنامه های اسلامی را به او تعلیم داد.
محمد صادق، بعد از پذیرش رسمی اسلام، مدتی از ابراز آن در بین هم كیشان قبلی خود، خودداری كرد تا مبادا موجب آزار او شوند و یا به خاطر ضعیف بودن اطلاعات اسلامی اش، در مناظره با آن ها عقیده اش به ارتداد كشیده شود، از این رو برای احاطه بر مبانی و اصول عقاید و معارف اسلامی، به تحصیل نزد استادان مقیم شهر ارومیه از جمله شیخ حسن مجتهد پرداخت و علوم مقدماتی حوزه را در آن شهر در اندك زمانی به پایان برد.سپس در حدود سال (1285 هـ . ق) برای كسب مراحل عالی علوم دینی و كسب كمالات معنوی راهی عتبات عراق شده، و در شهر های نجف، كربلا و سامرا، در محضر استادان و فقیهان بزرگ حاضر شد و فقه و اصول را تا حد اجتهاد فرا گرفت و در دیگر رشته ها نیز همان طور كه از آثار وی بر می آید، به ویژه رشته كلام و تفسیر قرآن، احاطه كافی پیدا كرد و از این رو او را دانشمند متتبع، متكلم فاضل، پژوهشگر آگاه، عالم متبحر و ژرف نگر، شبهه شناس، آگاه بر اصول مناظره و دارای اطلاعات گسترده در ادیان مختلف به ویژه مسیحیت و یهودیت معرفی كرده اند.
از آثار به جامانده از شیخ الاسلام می توان به انیس الاعلام فی نصرة الاسلام با موضوع اثبات حقانیت اسلام و بطلان ادیان مسیحیت و یهودیت، برهان المسلمین با موضوع مناظره با عالمان و روحانیان مسیحی در شهر تهران در 16 ماه مبارك رمضان (1312 هـ . ق)، تعجیز المسیحیی در دو جلد، خلاصه الكلام فی افتخار الاسلام كه به درخواست علما و مردم اصفهان با موضوع امتیازات و برتری های اسلام بر سایر ادیان نوشته شده است، بیان الحق و صدق المطلق به زبان فارسی در ده جلد در اثبات حقانیت قرآن كریم و پیامبر اكرم (ص)، تحفة الاریب فی رد مستند « زادگاه» را شنبه ، یكشنبه و دوشنبه و چهارشنبه به تهیه كنندگی فریده گودرزی ساعت 19:20 روی موج اف ام ردیف 106 مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید.