حمیرا فرانی در مستندفرهنگ امروز از صدای زنده یاد «ناصر تقوایی» در روایت داستان زندگی خودش استفاده كرده كه ، از فراز و فرودهای زندگی شخصی و حرفه‌ای‌این هنرمند تازه درگذشته و چگونگی ورودش به دنیای سینما سخن می‌گوید.

ناصر تقوایی، فیلم‌ساز، عكاس و نویسنده و از مهم‌ترین چهره‌های مؤلف و تأثیرگذار در تاریخ سینمای ایران ، متولد 22 تیر 1320 در آبادان، از چهره‌های مؤلف و جریان‌ساز در تاریخ سینمای ایران بود كه 22 مهرماه 1404 در 84 سالگی درگذشت. او فعالیت خود را با ساخت مستندهایی همچون «تاكسی‌متر»، «مشهد قالی»، «باد جن» و «اربعین» آغاز كرد و از همان آغاز، دغدغه‌ی تصویر واقعیت و انسان معاصر را در آثارش نهادینه ساخت.
تقوایی با سریال ماندگار «دایی‌جان ناپلئون» (1355)، بر اساس اثر ایرج پزشكزاد، به شهرتی بی‌سابقه در میان مردم دست یافت؛ اثری كه هنوز پس از گذشت چند دهه در ذهن جمعی جامعه ایرانی زنده است و به‌عنوان یكی از قله‌های اقتباس ادبی در تلویزیون ایران شناخته می‌شود.
او نخستین فیلم بلند خود را با عنوان «آرامش در حضور دیگران» (1347) بر پایه نوشته‌ی غلامحسین ساعدی ساخت كه شیر نقره‌ای جشنواره ونیز را برایش به ارمغان آورد. سپس با فیلم‌های «صادق كرده» (1351) و «نفرین» (1352) مسیر فیلم‌سازی مؤلف، با نگاهی انتقادی و تجربه‌گرایانه را تثبیت كرد.
شاهكار او «ناخدا خورشید» (1365) با اقتباس آزاد از «داشتن و نداشتن» ارنست همینگوی، تحسین منتقدان داخلی و خارجی را برانگیخت و جایزه‌ی پلنگ برنزی جشنواره لوكارنو را برای سینمای ایران به ارمغان آورد. فیلم‌های «ای ایران» (1368) و «كاغذ بی‌خط» (1380) نیز ادامه‌ی نگاه اجتماعی و انسانی او به‌حساب می‌آیند كه دغدغه‌ی هویت و روابط انسانی در آن‌ها پررنگ است.
از دیگر فعالیت‌های شاخص او، نگارش فیلمنامه‌ی «كوچك جنگلی» بود كه تولیدش نیمه‌تمام ماند اما متن سه‌جلدی آن بعدها منتشر شد و اهمیت پژوهشی یافت.
ناصر تقوایی با ذهنی دقیق و روایتی شاعرانه از واقعیت، در سینمای ایران به‌عنوان یكی از مهم‌ترین فیلم‌سازان مؤلف شناخته می‌شود.

برنامه رادیویی «مستند فرهنگ»امروز با نگاهی روایی به زندگی و آثار ناصر تقوایی، كارگردان فقید سینمای ایران، از رادیو فرهنگ پخش می‌شود. در این مستند، حمیرا فراتی تهیه كننده و راوی برنامه با بهره‌گیری از صدای خودِ تقوایی، از مسیر پر فراز و فرود زندگی شخصی و هنری او سخن می‌گوید و به زندگی و میراث هنری ناصر تقوایی، فیلم‌ساز، عكاس و نویسنده‌ی برجسته‌ی سینمای ایران پرداخته با بهره‌گیری از آرشیو صوتی صدای تقوایی، با شیوه‌ای داستانی و خودگویانه، روایت مسیر زندگی و هنری او را از زبان خودش بازآفرینی كرده است. این مستند، نگاهی انسانی و درونی به چگونگی شكل‌گیری اندیشه‌های سینمایی خالق «ناخدا خورشید» دارد و به فراز و فرودهای زیست شخصی و حرفه‌ای او می‌پردازد.
« مستند فرهنگ» را ساعت14:30 از گروه تولید و تامین رادیو فرهنگ روی موج اف ام ردیف 106 مگاهرتز بشنوید.