در تازه‌ترین شماره از مجله ادبی ققنوس، دكتر اسماعیل امینی، شاعر، نویسنده و پژوهشگر برجسته، مهمان برنامه بود تا در گفتگویی صمیمی به بازخوانی مفهوم «وطن» در شعر فارسی بپردازد؛ مفهومی كه در بستر تحولات تاریخی، فرهنگی و زبانی ایران همواره رنگ و معنای متفاوتی به خود گرفته است.
این گفتگو در حاشیه دومین نشست از سلسله نشست‌های «مروری بر مفهوم وطن در ادبیات فارسی» برگزار شد كه با همكاری خانه كتاب و ادبیات ایران و حضور چهره‌هایی چون ابراهیم اسماعیلی اراضی در حال برگزاری است. دكتر امینی با اشاره به تفاوت معنایی واژگانی مانند «وطن» و «ملت» در گذشته، از تطور تاریخی این مفاهیم پس از مشروطه سخن گفت؛ زمانی كه هویت ملی، مرزهای جغرافیایی و زبان مشترك بیش از پیش در ادبیات برجسته شدند.
وی با ذكر نمونه‌هایی از اشعار عرفانی، ملی و ترانه‌های محلی، از وجوه گوناگون وطن‌دوستی سخن گفت و تأكید كرد كه وطن در شعر فارسی تنها یك مفهوم جغرافیایی نبوده، بلكه فرهنگی، زبانی، تاریخی و آیینی است. از نگاه امینی، هویت ایرانی مجموعه‌ای از زبان، آیین، ادبیات، آداب‌ورسوم و حتی معماری است كه هم در میراث مكتوب و هم در حافظه جمعی ایرانیان ثبت شده است.
در پایان، دكتر امینی ضمن نقد دیدگاه‌های افراطی درباره هویت، بر لزوم نگاهی متوازن و جامع به «ایران» تأكید كرد؛ نگاهی كه تنوع فرهنگی، زبانی و تاریخی این سرزمین را نه تهدید، بلكه گنجینه‌ای ارزشمند بداند.
