سرو سایه فكن

دكتر فرزاد قائمی: شاهنامه را باید به دو شیوه "منظوم" و "غیرمنظوم" خواند

1403/02/27
|
16:47

.

دكتر فرزاد قائمی، استاد ادبیات و شاهنامه پژوه، درگفتگو با برنامه "سرو سایه فكن" رادیو فرهنگ درباره چگونگی بهره گیری از شاهنامه در دنیای امروز، گفت: امروزه شاهنامه را باید به دو شیوه "منظوم" و "غیرمنظوم و بازآفرینی و اقتباس" خواند.
وی تاكیدكرد: شاهنامه اثری شاعرانه است، و زبان حماسی آن، زبان شعر است، و طبیعتاً چهارچوب، وزن عروضی، هیمنه و هیبت كلام، تنها درصورت شاعرانه شاهنامه است كه متجلی می‌شود، اما نكته آنجاست كه همواره عموم مردم سواد خواندن شاهنامه را نداشتند و اگر هم داشتند، آنقدر دانش ادبی نداشتند كه بتوانند بیواسطه با متن مواجه شوند، از این رو باید خواندن شاهنامه را به هر دو صورت "منظوم" و "غیرمنظوم" مورد توجه داشت.
دكتر قائمی تاكیدكرد: در طول تاریخ "شاهنامه" بین عالم و عامی به دو صورت زیسته است؛
_ نخست در بین خواص؛ كه بصورت متن و شعر شاهنامه خوانده می‌شده،
_ و دوم در بین عموم مردم؛ كه شاهنامه با سنت كهن و باستانی نقل تداوم پیدا می‌كرده‌است، و اگرچه در بین "نقل و نقالی" هم ابیات خوانده می‌شده، اما، اتفاقاً بخش عمده ابیاتی كه در نقالی از زبان فردوسی نقل می‌شده، ابیات فردوسی نبوده و حتی اگر هم بوده، از صورت واقعی ابیات فردوسی فاصله گرفته است. لذا امروزه باید شاهنامه را هم به "نظم" خواند و هم صورت "غیرمنظوم" شاهنامه و بازآفرینی و اقتباس شاهنامه را خواند؛ یعنی هر دو شیوه باید وجود داشته باشد، اما هر كدام در جایگاه خودش.
دكتر قائمی تاكیدكرد: شاهنامه اثری شاعرانه است، و زبان حماسی آن، زبان شعر است، و طبیعتاً چهارچوب، وزن عروضی، هیمنه و هیبت كلام، تنها درصورت شاعرانه شاهنامه است كه متجلی می‌شود، اما نكته آنجاست كه همواره عموم مردم سواد خواندن شاهنامه را نداشتند و اگر هم داشتند، آنقدر دانش ادبی نداشتند، كه بتوانند بیواسطه با متن مواجه شوند، از اینرو باید خواندن شاهنامه را به هر دو صورت "منظوم" و "غیرمنظوم" مورد توجه داشت.

دسترسی سریع