برنامه "هفت اورنگ" چهارشنبه 17شهریور در ادامه معرفی و بررسی میراث ناملموس در استان همدان با موضوع ثبت ملی “مراسم شكرگزاری سر زده روستای هیزج قهاوند” از رادیو فرهنگ پخش می شود.
دربرنامه هفت اورنگ كه به معرفی ثبت ملی و جهانی میراث ناملموس ایران زمین اختصاص دارد، امروز ثبت ملی “مراسم شكرگزاری سرزده روستای هیزج قهاوند” استان همدان ساعت 21:00 بررسی می شود.
در این برنامه “مراسم شكرگزاری سر زده روستای هیزج قهاوند” استان همدان كه ثبت ملی شده معرفی می شود و با فریبا نعمتی دانشجوی دكتری مردم شناسی و كارشناس میراث فرهنگی در رابطه با چرایی ثبت ملی “مراسم شكرگزاری سر زده روستای هیزج قهاوند” گفت وگو می شود.
از دیرباز شكرگزاری نعمات الهی از كارهایی بوده كه در ادیان و سنن مختلف و در آبادی ها به وفور مشاهده شده و اكنون نیز ادامه دارد .
روستای هیزج همدان در منطقه قهاوند واقع شده و از روستاهای مهم همدان بهحساب می آید. طبق مطالعههای كه باستان شناسان بر روی تپه تاریخی روستای هیزج كه منطقه مسكونی قدیمی روستای هیزج هم بوده، قدمت این روستا به سدههای هشت و نه هجری شمسی و یا حتی قبلتر از آن میرسد. كاوشها روی تپه تاریخی نشانگاه، كه بین روستای هیزج و رزج واقع شده، نشان میدهد كه زمان اشكانیان هم این روستا محل زندگی بوده است
طبق رسم دیرینه اهالی روستای هیزج كه بیش از 100 سال قدمت دارد، همزمان با شروع شیردهی گوسفندها، یك روز همه اهالی كنار سرچشمه روستا رفته و شیربرنج میپزند. اهالی با این كار، برای تداوم بارندگی و زیاد شدن شیر دامهایشان دعا میكنند.
به منظور حفظ این آداب كهن، مراسم شكرگزاری در كنار چشمه آب هیزج قهاوند از میراث ناملموس استان همدان با تلاش اداره كل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی همدان، در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
فریبا نعمتی از كارشناسان جامعه شناسی اداره كل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی همدان در رادیو فرهنگ توضیح می دهد كه «در روستای هیزج قهاوند چشمهای وجود دارد كه باعث آبادانی و رشد این روستا شده و مردم این روستا هر ساله در اردیبهشتماه جشن شكرگزاری را كنار چشمهای معروف به سرزه را در این روستا برگزار میكنند.در این روز مردم با پختن آش نذری و شیربرنج به درگاه خداوند متعال شكرگزاری میكنند و بعد از پخت غذا مقداری از آن را به عنوان نذر به درون چشمه میریزند.»
او با بیان اینكه این آئین شكرگزاری باعث افزایش وفاق و همدلی میان اهالی روستا شده است، اضافه میكند: «آثار ملموس و ناملموس هر كدام در هویت و فرهنگ یك شهر و یا روستا اثرگذار است و ضرورت حفظ و ماندگاری این آثار، ثبت ملی آنها است كه به مرور در حال انجام است.»
سنتهای شفاهی، هنرهای اجرایی و نمایشی، فعالیتهای جمعی، آئینها و جشنها، خوراك و پوشاك جزئی از میراث فرهنگی ناملموس است و است كه نسل به نسل منتقل شده و ثبت این میراث ارزشمند از اهمیت بالایی برخوردار است.»
گفتنی است ،در اجرای ماده 1 از قانون تشكیل سازمان میراثفرهنگی و گردشگری مصوب سال 1382 و مواد 11 و 12 از قانون الحاق جمهوری اسلامی ایران به كنوانسیون بینالمللی حفظ میراثفرهنگی ناملموس مصوب سال 1384 و مواد 2 و 3 آییننامه اجرایی قانون مذكور مصوب 1387هیئت وزیران و با رعایت مقررات آییننامه اجرایی مذكور، میراثفرهنگی ناملموس با عنوان "مراسم شكرگزاری سرزه روستای هیزج قهاوند" به شماره 1877در فهرست آثار میراث فرهنگی ناملموس كشور به ثبت رسیده است.
برنامه هفت اورنگ را به همت گروه ادب و هنر به تهیه كنندگی حسین رحمانی، اجرای كارشناسی، نویسندگی و پژوهش ، مشاور محتوایی سید حامد موسوی، ساعت 21:00 برروی موج اف ام ردیف 106مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید .