برنامه "هفت اورنگ" چهارشنبه 20 مرداد با موضوع ثبت ملی “مهارت دوخت پوشاك سنتی قوم قزلباش” از رادیو فرهنگ پخش می شود.
دربرنامه هفت اورنگ كه به معرفی ثبت ملی و جهانی میراث ناملموس ایران زمین اختصاص دارد امروز در گفت و گو با« مریم منصوری» كارشناس ثبت میراث ناملموس استان گلستان، مساله ثبت ملی“مهارت دوخت پوشاك سنتی قوم قزلباش” بررسی می شود.
مهارت دوخت پوشاك سنتی قوم قزلباش در تیرماه 1398 به شماره 1850 در فهرست میراث ناملموس كشور قرار گرفت و به ثبت رسید.
مردان قزلباش لباسی از ابریشم دستبافت به رنگ قرمز به تن میكنند ازجمله پیراهن قرمز (كُینَك) یا پیراهن كرمرنگ ابریشمی (آق تافتان)، سربندی ریشهدار (آله كالاخه)، شال كمر (بَل قورشاق) كه ادامه شال از پشت كمر آویخته میشود و شلواری (تامان) با پارچه ابریشمی به نام «آلاق بالاق» با نقوشی از راهراه سیاهوسفید یا با پارچه پشمی دستباف (چوخا)، جلیقه یا كت پشمی، پا پیچی (دولاق) از جنس پشم با عرض كم و به طول یك متر و نیم كه به دور ساق پا میپیچند و پاپوشی كه به نام «چاروق» به پا میكنند.
تفاوتهایی در لباس زنان قزلباش ساكن در شهرستان رامیان و مینودشت استان گلستان وجود دارد. ازجمله اینكه در لباس زنان رامیان از نوارهای رنگین دستباف به نام «جَهَك» برای تزیین استفاده میشود كه این نوار مانند پارچه ابریشمی در كارگاهی به نام «چالا» بافته میشود؛ اما در پیراهن زنان مینودشت بهمنظور تزیین، بخشهایی از لباس سوزندوزی میشود و یا اینكه زنان رامیان آلِه كالاخه را بهعنوان سربند و بهصورت نیم تاجی به روی پیشانی عروس به نشان از تأهل میبندند. اما زنان مینودشت از پیشانیبندی به نام «آلِن دِق» كه روی آن سوزندوزی شده، استفاده میكنند. دختران قزلباش تا قبل از ازدواج كلاهی به نام كُلته به سر میگذارند كه قسمت جلویی آن سكه دوزی و با جهك نواردوزی و به همراه روسری ابریشمی قرمزرنگ پوشیده میشود. زمانی كه میخواهند ازدواج كنند، كلته را برمیدارند و آله كالاخه روی سر میگذارند.
برنامه هفت اورنگ را به همت گروه ادب و هنر به تهیه كنندگی حسین رحمانی، اجرای كارشناسی، نویسندگی و پژوهش، مشاور محتوایی سید حامد موسوی، ساعت 21:00 روی موج اف ام ردیف 106مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید .