دربرنامه هفت اورنگ كه به معرفی ثبت ملی و جهانی میراث ناملموس ایران زمین اختصاص دارد امروز به ثبت ملی نام شاعر ایرانی مختومقلی فراغی شاعر و عارف نامی و بلند آوازه تركمن اشاره می شود.
مختومقلی فراغی شاعر و عارف نامی و بلند آوازه تركمن كه به فردوسی این قوم نیز مشهور است با خلق شعرهای بی‌بدیل خویش با مضامین اجتماعی، سیاسی، دینی و عرفانی، كمك شایانی به احیای زبان و ادبیات تركمن‌ها نمود و گنجینه‌ای پایان‌ناپذیر از فرهنگ غنی این قوم به یادگار گذاشت.
مختومقلی فراغی از شاعران بزرگ تركمن كه پدرش دولت محمد آزادی نیز از شاعران و علمای این قوم بود، در سال هزار و 112 هجری خورشیدی در روستای حاجی قوشان از توابع بخش مركزی گنبدكاووس دیده به جهان گشود.

وی از كودكی به علم و دانش علاقه وافری داشت و خواندن، نوشتن، فراگیری علوم عقلی و نقلی را در محضر پدرش دولت محمد آزادی آموخت سپس در مكتب نیاز صالح كه از پیران و عارفان زمان بود به كسب فضایل عرفانی و معنوی پرداخت تا آنجایی كه از دقایق علوم و معرفت بهره كافی یافت و جوانه شعر و ادب در بوستان خاطرش سر بر كشید.

مختومقلی سپس برای‌ ادامه تحصیل عازم سیر و سفر به بخارا، افغانستان، هندوستان، كابل، ازبكستان، تركمنستان، آذربایجان، شیروان، خیوه و تبریز شد و سرانجام با ره توشه‌یی از علم و دانایی به منطقه اترك به میان ایل و تبار خود بازگشت.

از سروده‌های مختومقلی حدود 10 هزار بیت به دست ما رسیده كه نمونه كاملی از لهجه خالص تركمنی است و در واقع‌ كاری كه مختومقلی در زبان تركمنی انجام داد، شباهت به كار دانته در زبان ایتالیایی و فردوسی در زبان فارسی دارد.

مختومقلی در زمینه‌های گوناگون سخن منظوم طبع آزموده و گلزاری معنوی از خود به یادگار نهاده كه حاوی مسمطات، قصاید و غزلیاتی شورانگیز است، این شاعر و عارف نامی تركمن با شناخت اوضاع زمانی خود و الهام از فرهنگ و مدنیتی كه به آن تعلق داشت با زبان زیبای شعر مسائل، مشكلات و موضوعات‌ اجتماعی زمان خویش را بیان می‌كرد و همین اشعار مردمی عامل ماندگاری و جاودانگی‌اش در اذهان عمومی بوده است.

این شاعر و عارف نامی تركمن پس از 57 سال تلاش در مسیر شعر و ادب، در سال هزار و 169 هجری خورشیدی در كنار چشمه عباساری در دامنه رشته كوه سونگی داغی بین ایران و تركمنستان دیده از جهان فرو بست و به دیار حق شتافت.

پیكر این شاعر برای دفن به روستای آق توقای در 40 كیلومتری غرب مراوه‌تپه در منتهی الیه شرق استان گلستان منتقل و در جوار آرامگاه پدرش دولت محمد آزادی به خاك سپرده شد.
برنامه هفت اورنگ را به همت گروه ادب و هنر به تهیه كنندگی حسین رحمانی، اجرای كارشناسی، نویسندگی و پژوهش ، ‌مشاور محتوایی سید حامد موسوی، ساعت 10:30 برروی موج اف ام ردیف 106مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید .