انتشارات ماهور «تعلیمات موسیقی: دستور تار» كلنل علینقی وزیری را منتشر كرد. این كتاب نخستین منبع تئوری موسیقی نوین ایرانی است كه ابتدا سال 1301 در برلین منتشر شد.
موسسه فرهنگی - هنری ماهور كتاب «تعلیمات موسیقی: دستور تار» كلنل علینقی وزیری را به بهای 90 هزار تومان منتشر كرد. این كتاب نخستین بار به سال 1301 هجری در برلین منتشر شد و نخستین منبع مكتوب در ردیف موسیقی ایرانی است.
وزیری این كتاب را پس از آنكه مدتی با میرزا عبدالله و آقا حسینقلی، از بزرگان موسیقی ردیف ایران، وقت صرف كرده بود به نگارش در آورد. این كتاب در سفر اروپای كلنل وزیری منتشر شد. این استاد برجسته موسیقی ایران پس از بازگشت به كشور نیز كتاب را گسترش داد و با عناوین مختلف بازنشر كرد.
«دستور تار» را نخستین كتاب تئوری موسیقی نوین ایرانی دانسته‌اند. وزیری در این كتاب، اعتدال مساوی را برای موسیقی ایرانی معرفی كرد و شیوه‌ای برای نت‌نویسی موسیقی ایرانی ابداع كرد كه شامل دو علامت عرضی جدید بود (سری و كرن). او در این كتاب ساختار سازهای تار و سه‌تار و موقعیت نت‌هایشان را شرح داد و برخی از قطعات موسیقی ساخته خودش را نیز در این كتاب به چاپ رساند.
در حد فاصل سال 1290 كه وزیری از ارتش كناره‌گیری كرد تا سال 1297 كه به اروپا رفت، یكی از مهم‌ترین فعالیت‌های او نگارش چند كتاب موسیقی بود. او یك شیوهٔ نت‌نویسی برای موسیقی سنتی ایرانی ابداع كرد و قصد كرد كه با استفاده از آن ردیف موسیقی ایرانی را مكتوب‌سازی كند. ابتدا به سراغ آقاحسینقلی رفت اما به توصیهٔ او نزد برادرش میرزاعبدالله رفت و ظرف مدت یك سال و نیم تمام ردیف میرزاعبدالله را به نت در آورد. سپس به نزد آقاحسینقلی بازگشت تا ردیف او را هم به نت در آورد اما به خاطر خلق و خوی خاص او (كه با بی‌حوصلگی همراه بود) پس از نت‌نویسیِ سه دستگاه از ردیف او (شورِ وسط دسته، ماهور و همایون) از این كار دست كشید. با توجه به اینكه وزیری در سال 1292 به روسیه سفر كرد، گمان می‌رود كه او تنها دو سال (1290 تا 1292) روی نت‌نویسی ردیف‌ها كار كرده باشد.
امروزه ممكن است این كتاب برای آموزش تارنوازی چندان كارآمد به‌نظر نیاید، اما به‌جهت اهمیت نقش تاریخی آن و مطالعه سیر تحول آموزش موسیقی ایرانی در سده گذشته و نیز آگاهی از برخی نظریات علینقی وزیری، به‌ویژه درباره‌ی موسیقی ایرانی، می‌تواند مورد استفاده‌ی محققان قرار گیرد.
منبع: مهر
