داستان فرهنگ: رمان های دفاع مقدس / « ظهور» « ظهور »

ظهور» جزو داستان‌هایی است كه پای ماوراء و روح را به زندگی روزمره می‌كشاند اینجا روح شهیداست. باورپذیری دراین داستان‌ها بسیارسخت اتفاق می‌افتد ومسئله اینجاست كه در«ظهور» با یك داستان علمی تخیلی مواجه نیستیم و حضور روح شهید جزو اعتقادات ماست.

1397/07/02
|
16:44

درباره نویسنده : علی مؤذنی متولد 1337 و دارای لیسانس ادبیات نمایشی است. آثار او شامل داستان كوتاه، رمان، داستان بلند، نمایشنامه و فیلمنامه می باشد. همچنین در حوزه ساخت فیلم فعالیت دارد. وی از فعالین حوزه ادبیات دفاع مقدس و دارای رویكردی خاص در این زمینه است. از علی مؤذنی تا كنون بیش از پانزده مجموعه‌ داستان و رمان، و بیش از شش مجموعه‌ی فیلم‌نامه و نمایش‌نامه منتشر شده است. اغلب آثار موذنی با اقبال منتقدان و مخاطبان روبرو شده و جوایزی را نیز كسب كرده‌ است. "كشتی به روایت توفان"، "قاصدك"، "كلاهی از گیسوی من"، "بشارت"، "مسیحایی"، "ظهور" رمان برگزیده در سال 78، "ملاقات در شب آفتابی"، برنده جایزه كتاب سال 76، "دلاویزتر از سبز" یكی از برترین داستان‌های شناخته شده در مراسم بیست سال داستان نویسی و "ارتباط ایرانی" رمان تحسین شده از طرف شورای نویسندگان روسیه بوده است.»
«ظهور» جزو داستان‌هایی است كه پای ماوراء و روح را به زندگی روزمره می‌كشاند، اینجا روح شهید است. باورپذیری در این داستان‌ها بسیار سخت اتفاق می‌افتد و مسئله اینجاست كه در «ظهور» با یك داستان علمی تخیلی مواجه نیستیم و حضور روح شهید جزو اعتقادات ماست. برخورد مؤذنی با حضور روح شهید، خیلی واقع‌گرایانه است و برخلاف نمونه‌های مشابه، شعاری نیست. چگونگی پذیرش كریم‌صفایی بر باورپذیری مخاطب هم تأثیرش را می‌گذارد و این نكته بیشتر به باور مؤذنی برمی‌گردد كه در شخصیت داستان‌اش ظهور یافته و بعد به مخاطب خودش منتقل می‌شود. این مسئله برای كسانی كه به شكلی اعتقادی و عاطفی درگیر داستان شده‌اند و معتقد به موضوع هستند، چنان كه دیده‌ایم و شنیده‌ایم، در حد یك واقعیت تاریخی و عینی غیرقابل انكار بوده و شاید هم از آن فراتر رفته است.
موذنی با توجه به تعداد آثاری كه طی چند سال اخیر نوشته و منتشر كرده، به عنوان یك نویسنده حرفه ای، در معنای فنی و فرهنگی كلام، شناخته شده است. مؤذنی را می توان یكی از انگشت شمار كسانی دانست كه در حوزه ادبیات جنگ، چهره شاخص و درخشانی از خود نشان داده اند. كار و دیدگاه او در قلمرو داستان از اصالت و اقتدار و استقلال سخن می گوید. بارزترین مشخصه درونی و بیرونی داستان ها و رمان های مؤذنی ناظر بر هویتی مستقل در عرصه فرهنگ مذهبی است. شاید جوهره مذهبی آثار او را از این دیدگاه بتوان فراتر از انتزاع و حتی تعهدهای صرف اخلاقی برآورد كرد.
گفتنی است كتاب «‌ظهور» زندگی ‌سردار شهید حاج ‌یونس ‌زنگی ‌آبادی‌ فرمانده ‌تیپ ‌امام‌ حسین‌ (ع‌) از لشكر 41 ثارا را به ‌تصویر می‌كشد. نویسنده ‌سعی‌ دارد خواننده‌ را همراه ‌خود به ‌داخل ‌زندگی‌ شهید بكشاند و لحظه‌ به ‌لحظه‌ همراه‌ شهید به‌ بیان ‌خاطرات ‌او بپردازد. نویسنده ‌از جانب ‌شهید مسؤولیت ‌نگارش ‌كتاب ‌را می‌پذیرد و در حالی‌ كه ‌شهید حاج ‌یونس‌ در تمام‌ لحظات‌ همراه‌ نویسنده ‌است‌، به ‌روستای‌ زنگی ‌آباد سفر می‌كند و خودش ‌را در سالها پیش‌هنگام‌ تولد حاج‌ یونس ‌می‌یابد. سیر وقایع‌ همراه‌ با تفسیر و بیان‌ خاطرات‌ گذشته ‌باعث ‌می‌شود كه‌ خواننده‌ احساس ‌كند در صحنه‌های زندگی شهید حضور داشته‌ است‌ بدین ‌ترتیب‌، با شرایط زندگی ‌شهید، محیط خانوادگی ‌وی ‌و روحیات ‌و صفات ‌و خصوصیات ‌فردی اخلاقی و اجتماعی ‌او آشنا شود. فرزندان ‌شهید به‌ عنوان‌ شاهدان ‌در داستان ‌حضور دارند.
رمان با این جمله شروع می شود:«درست است، خودم هستم، كریم صفایی كه با شما در یكی از شب‌های آفتابی این روزگار ملاقات كرده‌ام....» ص1
بعد از این جمله،‌ در پانویس آورده شده است كه: «ملاقات در شب آفتابی، نوشتة كریم صفایی». پس خط مشی روایی مثل «ملاقات در شب آفتابی» است. كریم صفایی در همان فصل اول با خوانندگان روبرو می‌شود و از اظهار لطف‌شان به داستان «ملاقات در شب آفتابی» تشكر می‌كند. سپس دربارة چگونگی شروع این كتاب توضیح می‌دهد.
«ظهور» غیر از «كریم صفایی» راویِ دیگری نیز دارد كه به پیشنهاد «كریم صفایی» برخی بخش‌هایی از داستان «یونس زنگی‌آبادی» (از زمان خواستگاری تا شهادت) را می‌نویسد: دختری دانشجو به نام «شورا الهی». این هم یك ترفند روایی دیگر مؤذنی است كه احساس خوبی به مخاطب می‌دهد چرا كه صفایی یكی از دلایل این كار را این نكته می‌دانند كه: مسلماً همسر شهید یونس زنگی‌آبادی با یك خانم راحت‌تر صحبت می‌كنند تا با من.
روح شهید در «ظهور» حضوری فعال دارد و داستان را در اصل او پیش می‌برد. در «ظهور» هم چند داستان با هم پیش می‌روند. یكی داستان كریم صفایی و سفرش به كرمان و چگونگی نوشتن داستان‌اش و برخورد با آدم‌ها در زمان حال؛ دیگری زندگی‌ شهید زنگی آبادی از قبل از تولدش تا زمان شهادت.


دسترسی سریع