آیا علم همیشه خوب است ؟آیا آموزش علم همیشه مثبت و ارزشمند است؟شاید پاسخ بسیاری از ما این باشد كه بلی چه كاری بهتر از علم آموزی و چه چیزی ارزشمندتر از علم.
نویسنده : حسین نعمتی
به نظر می¬رسد باید درباره این سوال قدری فكر كنیم و پاسخ آن را به همین سادگی ندهیم.اساسا مطلق دانستن ارزش هر چیزی حتی علم هم دچار ایراد و اشكال هست.
در نگرش عرفانی آموختن هر چیزی بسته به ظرفیت وجودی فاعل آن است.به تعبیر دیگر بستگی به فردی دارد كه می خواهد آن علم را فرا بگیرد. به عنوان مثال به صورت عادی هیچ وقت نمی توان به یك كودكی كه كلاس اول دبستان است مباحث پیچیده فیزیك كوانتوم را آموزش داد. چرا كه او ظرفیت فراگیری چنین دانشی را ندارد. در نگرش عرفانی نیز هر كسی شایسته نیست هر علمی را بیاموزد جز آنكه ظرفیت نگهداری و استفاده درست از آن علم را داشته باشد. مانند آنكه ما به شخص لات و دیوانه هیچ وقت اسلحه نمی¬دهیم زیرا آنها شعور استفاده صحیح و درست آن را ندارند.
از نظر مولوی تیغ دادن در دست لات و دیوانه بهتر از آموزش علم به شخص تربیت نشده اخلاقی است:
تیغ دادن در كف زنگی مست به كه آید علم نادان را به دست
همه ما داستان معروف ریختن بمب اتمی بر سر مردم بیگناه هیروشیما را شنیدیم* هنوز كه هنوز است كودكانی در آنجا به دنیا می آیند كه ناقص الخلقه و معلول هستند. علت اصلی این حادثه وحشتناك چیزی نیست جز قرار گرفتن علم در دست دانشمندان بی¬اخلاق كه همان تیغ دادن در كف زنگی مست است .
* این ماجرا یكی از مصادیق و نمونه های واقعی در تایید سخن مولوی است.
