تمدن كهن عیلامیان

گفتگو با دكترپلاسعیدی باستان شناس در برنامه هفت اقلیم

1403/05/14
|
09:35

پلاسعیدی در این برنامه در مورد تمدن كهن عیلامیان ایران صحبت كرد و گفت :

یكی از بزرگ ترین تمدن های ایران و اولین تمدن درخشان بشری تمدن عیلام است. او در ادامه گفت : متسفانه در این زمینه پژوهش كمی صورت گرفته و هرچه هست مربوط به تمدن هخامنشیان به بعد است. حكومت عیلام در حدود سه هزار سال پیش از میلاد در منطقه جنوب غربی ایران تشكیل شد. عیلامی‌ها سرزمین خود را هتمتی می‌نامیدند. قلمرو حاكمیت عیلام در دوره پادشاهان معروف این سلسله گسترش پیدا كرد و علاوه بر جنوب غرب ایران، بر بخش‌هایی از میان‌رودان (بین‌النهرین) نیز مسلط شد. عیلامی‌ها هرگاه قدرت بیشتری پیدا می‌كردند، نقش مهمی در سیاست‌های میان‌رودان بازی می‌كردند. عیلام در حدود سال‌های 2000 پیش از میلاد، بر سومر غلبه كرد، آن را برای همیشه از میان برداشت و میانرودان را به تصرف خود درآورد.
واژه عیلام به معنای سرزمین مرتفع است و ریشه آن واژه اعلام هست كه ریشه سومری دارد. پلاسعیدی در ادامه افزود :

زبان اهالی عیلام، آنزانی بود و پس از آن، زبان سومری و سامی در آن رواج یافت. اگرچه سال‌های زیادی در عیلام، كتیبه‌ها به زبان سومری و سامی نوشته می‌شد؛ اما زبان آنزانی بین مردم عادی معمول بود. چون این زبان دوباره در 1500 پیش از میلاد زنده شد و زبان تمدن عیلام شد.

عیلامی‌ها از خط میخی استفاده می‌كردند. خط میخی از خطوطی شبیه میخ به‌شكل عمودی و افقی ساخته شده است. اگرچه شكل ظاهری خط عیلامی‌ها از سومر گرفته شده است، خط میخی عیلامی، یك خط مستقل است؛ یعنی علامت‌هایی كه در این خط استفاده می‌شود، لزوما نماینده آوایی نیستند كه از همان شكل در خط سومری به دست می‌آید. طبعا با تسلط بر خط بابلی، نمی‌توان خط عیلامی را خواند.

دسترسی سریع