درباره استاد ابوالحسن نجفی، زبان شناس و ادیب برجسته

گفت وگو با دكتر امید طبیب‌زاده زبان شناس، درباره ابوالحسن نجفی از بزرگان عرصه‌ ترجمه، زبان‌شناسی، ادبیات تطبیقی و ویراستار برجسته در برنامه ققنوس

ابوالحسن نجفی در هفتم تیر 1308 خورشیدی در نجف دیده به جهان گشود. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در اصفهان گذراند. سپس در دانشگاه تهران در رشته ادبیات فرانسه مشغول به تحصیل شد، پس از پایان مقطع كارشناسی در همان دوره انتشارات «نیل» را در تهران پایه‌ گذاری كرد و بعد از آن در 1338 خورشیدی به دانشگاه «سوربن» پاریس رفت و در آنجا در مقطع كارشناسی ارشد رشته زبان‌ شناسی را فرا گرفت.
این ادیب نامدار پس از بازگشت از فرانسه به همكاری با مجله جُنگ اصفهان پرداخت و سال ها در گروه ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان به تدریس مشغول بود، سپس به تهران آمد و كار در «موسسه فرانكلین» را آغاز كرد. نجفی علاوه بر كار در مؤسسه فرانكلین در دانشگاه آزاد ایران، مركز نشر دانشگاهی، دانشنامه جهان اسلام و شورای عالی ویرایش سازمان صدا و سیما، فعالیت داشت. انتشار 6 ماه یك بارِ مجله ادبیات تطبیقی با مقالات، گزارش‌ها و نقدهایی در این حوزه از فعالیت‌های این بخش است كه زیر نظر ابوالحسن نجفی و با نظارت او انجام می‌شدند. همچنین وی یكی از دقیق‌ترین دایره‌ها، برای طبقه‌بندی وزن شعر فارسی را تدوین كرد كه به «دایره نجفی» معروف است.
ابوالحسن نجفی در حدود نیم سده فعالیت حرفه‌ای خود، تولیدات زیادی داشت اما مشهورترین و پرمخاطب‌ترین كتاب وی «غلط ننویسیم» است. در واقع او كه ویراستاری زبردست بود، حاصل تجربیات خود را در كتاب "غلط ننویسیم" گردآوری كرد كه موجب شهرتش شد. این كتاب با عنوان فرعی فرهنگ دشواری‌های زبان فارسی نخستین بار در 1366 خورشیدی منتشر شد و سپس بارها به چاپ رسید. غلط ننویسیم، فهرستی است از غلط‌های رایج در متون معاصر، شامل غلط‌های املایی، انشایی و كاربرد نادرست واژه‌ها از جمله كلمات مأخوذ از زبان‌های خارجی و نیز اشتباهات صرفی و نحوی، به ویژه آنچه به گرته‌برداری معروف است. علاوه بر این، نجفی در غلط ننویسیم، دشواری‌هایی را كه در خود زبان فارسی وجود دارد و بیشتر اوقات نویسندگان را هنگام نوشتن دچار تردید می‌كند، بررسی كرده است
پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب در مطلبی به تمجید از نجفی پرداخت و نوشت: در تكوین عالم گویا اینطور مقدر است كه هر نویسنده‌ای تنها با یك اثر نام‌ور شود و چه بسیار قلم‌دارانی كه فراوان در فراوان تألیف نموده‌اند اما نام هیچكدام بر حافظه‌ فرّار تاریخ و فرهنگی باقی نمانده است. ابوالحسن نجفی بی‌گمان یكی از همان نویسندگانی است كه با یك كتاب غلط ننویسیم نامی جاودانه یافت.
سرانجام این ادیب وارسته و بزرگ در دوم بهمن 1394 خورشیدی به دلیل كاهش سطح هوشیاری و نارسایی قلبی دیده از جهان فروبست.