بخش بزرگی از هویت فرهنگی ، ادبی و زبانی ما مدیون سعدی است
در این برنامه این‌سوال كه چرا بعد از 700 سال هنوز بهترین اشعار ما اشعار حافظ و سعدی است؟مطرح شد كه دكتر مطلق پاسخ داد: بخش بزرگی از هویت فرهنگی ، ادبی و زبانی ما مدیون سعدی است. جنبه ی مثبت قضیه این است كه اینكه ما هنوز سعدی و حافظ را خوب می فهمیم نشان از داشتن زبانی توانمند است كه توانسته از قرن ها عبور كند و هنوز تازگی و طراوت داشته باشد. جنبه ی منفی قضیه این است كه ما قله هایی مثل حافظ و سعدی به عنوان قله هایی دست نیافتنی درست كرده ایم ، بنابراین هیچگاه نتوانستیم از آنها عبور كنیم و این نگاه سبب منجمد شدن زبان ما شد و همیشه نگاهمان به قله پشت سرمان بود. نظر خود من به جنبه ی منفی نزدیك تر است. ما به خاطر اشتباهات تاریخی و زبان شناختی، موجب كم شدن پویایی زبانمان شدیم.

عدم تغییر زمان در تاریخ نشانه قدرت ان است

دكتر آذر در رد صحبت های دكتر نامور مطلق مبنی بر منجمد شدن زبان فارسی گفت: زبانی زنده است كه در طول تاریخ تغییر نكرده باشد. الان انگلیسی 200 سال پیش هم قابل فهم نیست. اشعار هزار سال پیش ما انگار امروز سروده شده است كه این نشانه ی قدرت یك زبان است.

انجماد ما در حوزه زبان، نوعی خیانت به سعدی و حافظ و فردوسی است

دكتر نامور مطلق پاسخ داد: اگر ما بپذیریم كه زبان یك عنصر اصلی و اساسی فرهنگ است و فرهنگ پدیده ایست پویا كه با زمان و مكان حركت می كند، بنابراین باید بپذیریم كه زبان هم باید تغییر كند. وقتی نیازهای ما تغییر می كند باید واژگان و نحو ما نیز تغییر كند. انجماد ما در حوزه زبان، نوعی خیانت به سعدی و حافظ و فردوسی است.
وی افزود :این انجماد سبب شد قالب های شعری از اروپا وارد ایران شود. قرن ها پیش ما مولف بودیم و الان اقتباس می كنیم. یك جایی مشكل وجود دارد.
دكتر آذر گفت: اگر ما بخواهیم این زبان را تغییر بدهیم دیگر باید سعدی را كنار بگذاریم. سعدی معیار زبان است.

تجلیل از سعدی در تكرار او نیست در ادامه ی اوست

دكتر نامور مطلق بیان كرد: سعدی یك محتوا و فرم خاص خود دارد. محتوا جاودانه است. ما به سعدی همیشه نیاز داریم. ما میراث داران خوبی برای زبانمان نبوده ایم. ما انقدر حافظ و سعدی را استفاده كرده ایم كه اینها را دچار فرسودگی معنا كرده ایم و این دلیل استقبال از اشعار غیر ایرانی است. ما اگر هنوز از شعر حافظ و سعدی لذت می بریم به دلیل این است كه انتخاب دیگری نداریم. تجلیل از سعدی در تكرار او نیست در ادامه ی اوست.

دكتر آذر اظهار داشت: هر پویایی ای نمی تواند مثبت باشد. زبان فارسی مثل حركت جوهری ملاصدرا در خودش دائم در حال تكامل است. چرخ تفكر حافظ از عزل تا ابد حركت می كند و این چرخ پویاست و نه ایستا .

سعدی، فقیه ترین شاعر طول تاریخ ایران

دكتر آذر در پاسخ به این سوال كه منشا حرف های خوب سعدی كجاست؟گفت: سعدی از چند منبع بهره گرفته است. یكی از این منابع غنی، قرآن است. فقیه ترین شاعر طول تاریخ ما سعدی است.

دكتر نامور مطلق توضیح داد : ما نیاز به سعدی امروزی داریم تا حرفهای قرآن را به شیرینی سعدی اما با زبان امروزی برای جوان امروزی بیان كند.
وی ادامه داد: سعدی اولین شاعر شرقی است كه در اروپا ترجمه شد. سعدی باعث شد تا یك ژانر جدید به نام حكایت های فلسفی در اروپا رایج شود. سعدی در پیدایش مكتب رومانتیسم در اروپا تاثیر داشته است. بنیان گذار رمانتیسم آلمان گوته تحت تاثیر حافظ است و بنیان گذار رمانتیسم فرانسه ویكتور هوگو تحت تاثیر ادبیات هند و ایران است.
دكتر نامور مطلق اعتدال و خردگرایی سعدی را از عوامل جاودانگی او دانست.
در انتها دكتر آذر، شهریار را بسیار متاثر از سعدی دانست و استاد سایه و رهی معیری را نیز تحت تاثیر سعدی خواند.
این برنامه «شب های فرهنگ» یكشنبه 24 مرداد ساعت 21:30 از رادیو فرهنگ پخش شد و‌فایل صوتی از آرشیو زمانی رادیو فرهنگ در ایرانصدا و پایگاه اطلاع رسانی شبكه به نشانی http://radiofarhang.ir/ قابل دریافت است.