در برنامه «شب های فرهنگ» امشب گفتگوی رشید كاكاوند و دكتر حسن نورانی مدرس و پژوهشگر ادبیات فارسی پیرامون طنز در اشعار حكیم سنایی غزنوی پخش می شود.
محور اصلی این‌سخنان آشنایی با حكیم سنایی و جایگاه طنز در اشعار او است كه در این برنامه با شرح برخی از اشعار سنایی غزنوی به آن پرداخته می شود.
ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی یا حكیم سنایی (473–545 قمری)، شاعر و عارف پارسی‌زبان قرون پنجم و ششم هجری بود.وی از بزرگ‌ترین صوفیان و شاعران قصیده‌گو و مثنوی‌سرای زبان پارسی است كه در سدهٔ پنجم هجری می‌زیسته‌است.برخی معتقدند كه سنایی شاعری است كه برای نخستین بار عرفان را به صورت جدی وارد شعر فارسی كرد ولی صوفیان پیش از او نیز در اشعار خود مضامین عرفانی را بیان كرده‌اند. استاد شفیعی كدكنی هم‌معتقداست، از امتیازات سخن سنایی، سیلان روح طنز در اشعار اوست. وی با زبانی صریح و بی پروا به انتقادهای مهم اجتماعی و سیاسی پرداخته است كه در زبانی طنزآمیز جلوه گر شده است.
گفتنی است، كلام سنایی مانند حافظ و سعدی و مولانا لحن طنز آمیزدارد، این روش را در بسیاری از آثار جدی خود و حتی قصایدش نیز حفظ كرده است. نگاه سنایی به طنز، مانند نگاه او به جهان عمیق و اساسی است. می توان گفت تا زمان ما به طنز سنایی چیزهای زیادی افزوده نشده یعنی نهاد خانواده، بنیادهای اجتماعی، دولت، قدرت – این جهان و آن جهان – عدالت و ... همه و همه را به طنز كشانده است. مخاطبان طنز سنایی عمدتاً مدعیان شعر، مداحان درباری، جاه طلبان و زرپرستان، طبقات حاكم زمان، علمای بی عمل و دسته ای كه برای حطام دنیوی، دین را وسیله قرار می دادند. سنایی به مذّمت دنیا و زندگی می پردازدواخلاق مردمان را ویران می بیند طنز او نشان از رویكردهای فكری و فلسفی و عارفانه عمیق دارد، سنایی از صورت شعر و قالب مثنوی استفاده می كند.او از ابزار طنز برای بیان اندیشه ی صوفیانه و اجتماعی و فلسفی و اخلاقی و سیاسی بهره می برد و آن را در پیمانه ی داستان و حكایت می ریزد. زبان طنز های او بسیار ساده و همه فهم می باشد. و عفت كلام را در زبان طنز رعایت می كند. به هر تقدیر سنایی شاعری عارف، هجاگویی قدرتمند ، هزل سرایی شیرین و طنز سرایی عمیق است.
برنامه «شب های فرهنگ» را ساعت 21:30 روی موج اف ام‌ردیف 106 مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید.