رئیسجمهور با تشریح جزئیات لایحه بودجه سال 1405 كل كشور در مجلس شورای اسلامی، اعلام كرد: بودجه سال آینده با رقم 1441 میلیارد و 417 میلیون و 500 هزار و 5600 ریال و با هدف جلوگیری از كسری بودجه و مهار تورم تدوین شده است.
دكتر مسعود پزشكیان در نشست علنی امروز (یكشنبه، 7 دی ماه) مجلس شورای اسلامی در تشریح ابعاد لایحه بودجه 1405 كل كشور گفت: لایحه بودجه سال 1405 كل كشور در قالب ماده واحده تقدیم مجلس شورای اسلامی شده است.
وی با اشاره به ارقام كلی بودجه گفت: بودجه كل كشور در سال 1405 معادل 14 هزار 441 میلیارد و 417 میلیون و 505 هزار و 600 ریال پیشبینی شده است.
رئیسجمهور با توضیح بخش الف لایحه بودجه 1405 ادامه داد: منابع بودجه عمومی دولت از حیث درآمدها و واگذاری داراییهای سرمایهای و مالی و همچنین مصارف بودجه عمومی دولت شامل هزینهها و تملك داراییهای سرمایهای و مالی، بالغ بر 5950 میلیارد ریال است كه از این میزان، منابع عمومی دولت بالغ بر 5220 میلیارد ریال و درآمدهای اختصاصی وزارتخانهها و مؤسسات دولتی بالغ بر 734 میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.
وی بخش ب این لایحه را اینگونه توضیح داد: بودجه شركتهای دولتی، بانكها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت از حیث درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار، بالغ بر 8896 میلیارد و 626 میلیون و 982 هزار و 300 ریال بوده و از حیث هزینهها و سایر پرداختها نیز به همین میزان پیشبینی شده است.
پزشكیان در بخش ج لایحه تصریح كرد: جمع بودجه كل كشور از حیث جمعی–خرجی بالغ بر 1489 میلیارد و 241 میلیون و 52 هزار 500 ریال است كه از سرجمع بودجه كل كشور مبلغ 1898 میلیارد و 450 میلیون و 529 هزار و 200 ریال بابت مبالغ دو بار منظور شده جمعی - خرجی كسر میشود.
رئیسجمهور با اشاره به شرایط كشور در زمان تدوین لایحه بودجه اظهار داشت: سال جاری از جهات مختلف متفاوت از سالهای گذشته بود؛ كشور با بزرگترین خشكسالی نیم قرن اخیر مواجه شد، قیمت نفت در بازارهای جهانی كاهش شدید یافت، منابع حاصل از صادرات نفت كاهش پیدا كرد، تحریمها تشدید شد و جنگی بزرگ از سوی استكبار جهانی و رژیم صهیونیستی به كشور تحمیل شد كه با انسجام مردم، ایثار نیروهای مسلح، وفاق مسئولان و هدایتهای مقام معظم رهبری، مدیریت و از آن عبور شد.
وی افزود: بودجه سال آینده نیز تفاوتهای اساسی با سالهای گذشته دارد؛ ماده 182 آییننامه داخلی مجلس اصلاح شد و بودجه به صورت یكمرحلهای تدوین شد، الزامات قانون الحاق (3) در نظر گرفته شد، مقرر شد بودجه بدون تبصرهها و احكام به مجلس ارائه شود، زمان تقدیم لایحه تغییر یافت و همچنین واحد پولی كشور تغییر كرد و چهار صفر از آن حذف شد و لایحه بودجه بر مبنای این تغییرات تنظیم شد.
پزشكیان تأكید كرد: این مجموعه شرایط، فرآیند تدوین بودجه را نسبت به سالهای گذشته دشوار كرد، اما دولت تلاش كرد با رعایت الزامات قانونی جدید، لایحه بودجه را در موعد مقرر به مجلس شورای اسلامی تقدیم كند تا امور كشور بدون وقفه انجام شود.
رئیسجمهور در ادامه با تشریح رویكردهای اصلی دولت در تدوین لایحه بودجه سال 1405 گفت: امیدوارم نمایندگان با توجه به این حساسیتها و رأی به كلیات و تصویب قانون بودجه كمك كنند تا كشور بتواند امور خود را با نظم و قاعده پیش ببرد. این لایحه در حالی تنظیم شد كه دولت سعی كرده بنا به شرایط كشور اولویت را جلوگیری از تورم ناشی از كسری بودجه و بینظمی بانكها قرار دهد؛ بر همین اساس و با وجود تورم بالا، دولت فقط 2 درصد بودجه جاری خود را افزایش داد، در این زمینه بسیاری از هزینهها و ردیفهای غیرضروری حذف شد و از این به بعد فقط تخصیص منابع بر پایه بودجهریزی عملیاتی انجام خواهد شد. یعنی دستگاهها باید بگویند به دولت چه خدماتی ارائه میكنند تا بودجه دریافت كنند. بودجه انضباطی بدون كسری دولت آتش تورم را كم كرده و گرانیها را تا حدی كنترل میكند.
وی افزود: دولت تلاش كرده است با اعمال بیشترین صرفهجویی و انضباط مالی در درون خود، كمترین فشار به مردم وارد شود و از ایجاد كسری بودجه كه منجر به افزایش پایه پولی و تورم میشود، جلوگیری به عمل آید.
پزشكیان ادامه داد: دومین رویكرد، توجه به عدالت بود؛ بهرغم افزایش فقط 2 درصدی بودجه دولت، حقوق كاركنان 20 درصد افزایش یافت و برای حمایت از معیشت مردم، معافیتهای مالیاتی گسترش پیدا كرد؛ بهگونهای كه حقوقبگیران تا سقف 40 میلیون تومان به طور كامل از پرداخت مالیات معاف هستند و حقوقهای 40 تا 93 میلیون تومان مشمول 10 درصد مالیات خواهند بود.
رئیسجمهور با اشاره به وضعیت بازنشستگان تصریح كرد: در سال آینده مرحله سوم متناسبسازی حقوق بازنشستگان اجرا خواهد شد و میانگین رشد حقوق بازنشستگان به 36 درصد میرسد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به هزینههای ارزی كشور گفت: در سال جاری، حدود 6 میلیارد دلار برای واردات بنزین هزینه شده است و در بودجه سال آینده نیز حدود 8 میلیارد دلار برای ارز ترجیحی پیشبینی شده است، در حالی كه قیمت بسیاری از كالاها در بازار عملاً متناسب با نرخ ارز آزاد محاسبه میشود.
پزشكیان در پایان تأكید كرد: مهمترین اولویت دولت معیشت مردم است و با توجه به تأثیر نوسانات نرخ ارز بر قیمتها و سطح زندگی مردم، دولت در هر صورت طرح كالابرگ را اجرا خواهد كرد.
رئیسجمهور با تأكید بر لزوم حفظ معیشت مردم گفت: قیمت اقلامی از كالاهای مصرفی برای اقشار مختلف ثابت نگه داشته میشود و هرچه قیمت این اقلام افزایش یابد، دولت مابهالتفاوت آن را یا خود كالا را با همان قیمت پرداخت خواهد كرد تا تكانههای ارزی بر معیشت مردم اثر نامطلوب نگذارد و سفره مردم كوچكتر نشود.
وی افزود: در كنار این اقدامات، دولت برای ایجاد عدالت پیشبینی كرده است معادل 170 همت از محل مالیات بر ارزش افزوده را صرف معیشت مردم كند تا بخشی از فشار گرانی از دوش مردم برداشته شود. ممكن است این سؤال مطرح شود كه دریافت مالیات بر ارزش افزوده و پرداخت آن به مردم كمكی به معیشت نخواهد كرد، اما طبق ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده، بسیاری از خوراك مردم مانند برنج، مرغ، روغن، لبنیات و اقلام دیگر از این مالیات معاف هستند.
پزشكیان تصریح كرد: از سوی دیگر، دهكهای درآمدی بالاتر مصارف بیشتری دارند و دریافت 2 درصد از مصارف آنها و كمك به اقشار ضعیف میتواند موجب بسط عدالت شود. اساساً مالیات مهمترین ابزار دولت برای ایجاد عدالت در كشور است و دولت تلاش كرده از این ابزار برای تحقق عدالت مالیاتی استفاده كند.
رئیسجمهور ادامه داد: دولت برای افزایش پرداختی به پرسنلی كه از بودجه استانی حقوق دریافت میكنند، منابعی را پیشبینی كرده است تا فاصله حقوق دریافتی بین استانها و مركز كاهش یابد. اعتبارات كمیته امداد امام خمینی (ره) 33 درصد رشد خواهد كرد و حمایت از بهزیستی 39 درصد افزایش مییابد.
وی گفت: برای مادرانی كه در سال آینده فرزند به دنیا میآورند، هر ماه دو میلیون تومان به حساب مادر واریز خواهد شد. بودجه حمایت از تغذیه كودكانی كه زیر خط فقر هستند 46 درصد افزایش مییابد و بودجه دانشآموزانی كه باید تحت پوشش تحصیلی قرار بگیرند، بهویژه در استان سیستان و بلوچستان و سایر استانهای محروم، 50 درصد افزایش پیدا خواهد كرد.
پزشكیان افزود: بودجه تأمین شیر برای دانشآموزان مدارس 77 درصد افزایش خواهد داشت، بودجه ایاب و ذهاب دانشآموزان بهخصوص در مناطق محروم 48 درصد افزایش مییابد و بودجه بخش بهداشت و درمان نیز 46 درصد افزایش خواهد یافت.
رئیسجمهور با اشاره به بخش عمرانی بودجه گفت: دولت از محل بودجه عمومی 600 همت برای طرحهای عمرانی پیشبینی كرده است. این رقم معادل بودجه سال جاری است، اما با ابتكارات جدید تلاش شده بودجه عمرانی و توسعه كشور بهطور جدی افزایش یابد. یكی از این راهكارها مولدسازی است.
وی توضیح داد: در روشهای قبلی مولدسازی، دستگاهها انگیزهای برای واگذاری اموال خود نداشتند، اما در این لایحه 130 همت به تفكیك دستگاهها پیشبینی شده است تا بتوانند اموال مازاد خود را از طریق تهاتر برای اتمام طرحهای نیمهتمام اولویتدار هزینه كنند. بهعنوان مثال، وزارت علوم میتواند خوابگاههای خود را تكمیل كند یا وزارت بهداشت بسیاری از بیمارستانهای خود را به اتمام برساند.
پزشكیان ادامه داد: راهكار دیگر، استفاده از درآمدهای اختصاصی عمرانی است. در سالهای گذشته عمده درآمد اختصاصی دستگاهها صرف هزینههای جاری میشد، اما در این بودجه 160 همت از این منابع صرف طرحهای عمرانی و اتمام پروژههای نیمهتمام خواهد شد.
رئیسجمهور افزود: در بودجه سال آینده برای اولین بار 25 همت برای تأمین قیر اختصاص داده شده است. همچنین بر اساس تأكیدات مقام معظم رهبری، 2 و یكدهم میلیارد دلار از درآمد صادرات نفت برای اتمام طرحهای ریلی و كریدورهای كشور اختصاص خواهد یافت.
وی با اشاره به اهمیت كریدورهای حملونقل گفت: اتصال چابهار به زاهدان و از آنجا به سرخس، سپس به چشم ثریا، اروند و بازگشت به چابهار اهمیت فوقالعادهای دارد. باید هرچه سریعتر كریدورهای كشور تكمیل شود تا زمینه تجارت و تبادلات اقتصادی با كشورهای همسایه فراهم شود.
پزشكیان خاطرنشان كرد: با احتساب این ابتكارات، بودجه عمرانی بیش از 80 درصد رشد خواهد داشت. برای افزایش تولید، تأمین انرژی پایدار بسیار مهم است. بخش زیادی از تلاش دولت صرف پروژههای بالادستی نفت و گاز میشود تا گازهای مشعل جمعآوری و در اختیار تولید قرار گیرد و صنایع در زمستان با قطع گاز و در تابستان با قطع برق مواجه نشوند.
وی گفت: در بودجه عمومی و بودجه شركتهای نفت و گاز، تأمین منابع ارزی و حمایت از این بخش بهطور ویژه دیده شده است. همچنین در سال آینده با شتاب بیشتری به سمت تولید انرژیهای خورشیدی حركت خواهیم كرد. تأسیس معاونت رئیسجمهور و سازمان بهینهسازی مصرف انرژی نیز گام مهمی در جهت كاهش و بهینهسازی مصرف سوخت است.
رئیسجمهور با تأكید بر انضباط بودجهای گفت: دولت تلاش كرده درآمدهای خود را شفاف كند تا درآمدهای واهی ناشی از صادرات نفت، مولدسازی یا خصوصیسازی در لایحه پیشبینی نشود و كسری بودجه ایجاد نگردد.
وی افزود: موضوعاتی مانند یارانه نان كه حدود 290 همت است، ارز ترجیحی و واردات بنزین در قالب ردیف جمعی ـ خرجی به مجلس ارائه شده تا در صورت موافقت، این یارانهها مستقیماً به مردم منتقل شود. چرا باید منابع محدود به واسطهها داده شود و چیزی به دست مردم نرسد؟
پزشكیان تأكید كرد: تمام محاسبات كارشناسی در اختیار نمایندگان قرار خواهد گرفت تا با تصمیمگیری مشترك، یارانهها مستقیم به مردم پرداخت شود. با منابع آزادشده میتوان ماهانه چندین میلیون تومان به خانوادهها یارانه پرداخت كرد و نگرانیهای معیشتی را كاهش داد.
وی گفت: این بودجه، بودجه كل كشور است و دولت و مجلس با هم آن را پیش خواهند برد. دولت خود را موظف به اجرای مصوبات مجلس میداند و سازمان برنامه و بودجه نیز برای هرگونه همكاری جهت نهایی شدن بودجهای مناسب اعلام آمادگی كرده است.
رئیسجمهور، با اشاره به آیات قرآن كریم گفت: در سوره الحاقه، خداوند بهروشنی حقیقت را بیان میكند و از حكومتهایی چون ثمود و فرعون سخن میگوید؛ حكومتهایی كه به دلیل طغیان و سركشی نابود شدند.
وی افزود: قرآن كریم روند حاكمیتهایی را كه دچار طغیان شدند توضیح میدهد و علت این سقوط را نیز روشن میسازد. خداوند میفرماید كسانی كه كتاب اعمالشان به دست راستشان داده میشود، با شادی میگویند این كتاب من است و به بهشت، امنیت و حیات میرسند. در مقابل، آنان كه كتابشان به دست چپشان داده میشود، با حسرت میگویندای كاش این نوشتهها به دست من نمیرسید،ای كاش حساب و كتابی در كار نبود وای كاش دوباره به دنیا بازنمیگشتیم. آنان میگویند مال و ثروتم هیچ سودی برای من نداشت.
رئیسجمهور تصریح كرد: قرآن علت این سرنوشت را روشن بیان میكند؛ این افراد نه به خدا ایمان داشتند و نه به اطعام مسكین توجه میكردند. خداوند میفرماید امروز نه دوستی دارند و نه یاوری. این یعنی حكومتهایی كه به مردم نمیرسند و نسبت به محرومان بیتفاوتاند، گرفتار عذاب الهی خواهند شد.
وی ادامه داد: در سوره معارج نیز خداوند بار دیگر به این موضوع میپردازد. در آن سوره، پرسشكنندهای از رسول خدا درباره قیامتی كه وعده داده شده سؤال میكند. خداوند میفرماید صبر كن، اینها باور ندارند اما خواهند دید؛ روزی كه آسمان همچون فلز گداخته میشود و كوهها مانند پشم رنگین حلاجیشده درمیآیند. در آن روز هر كسی به حساب خود میرسد.
رئیسجمهور افزود: قرآن میفرماید در آن روز انسانها آرزو میكنندای كاش میتوانستند فرزند، همسر، پدر، مادر و خویشان خود را فدیه دهند تا نجات پیدا كنند، اما چنین امكانی وجود ندارد. انسان حریص آفریده شده است؛ وقتی خیری به او میرسد، منع میكند و داد و بیداد به پا میكند. در اینجا خداوند استثنا قائل میشود و میفرماید مگر نمازگزاران؛ كسانی كه در نماز خود مداومت دارند و در اموالشان حقی برای سائل و محروم قرار دادهاند.
وی با اشاره به سوره مدثر گفت: در این سوره از قدرتمندان و گردنكلفتهای مكه سخن به میان میآید؛ افرادی مانند ولید بن مغیره كه از صاحبان ثروت و قدرت بودند و او را نزد پیامبر میفرستند تا زمینه محكومكردن ایشان را فراهم كنند. این افراد در نهایت قرآن و پیامبر را به تمسخر میگیرند و میگویند او سخنان پریشان میگوید، در حالی كه قرآن پاسخ میدهد چنین نیست.
رئیسجمهور ادامه داد: قرآن میفرماید هر كسی در گرو عمل خویش است، مگر اصحاب یمین. آنان در بهشتها از مجرمان سؤال میكنند كه چه چیزی شما را به آتش انداخت. مجرمان پاسخ میدهند ما از نمازگزاران نبودیم، به اطعام مسكین توجه نداشتیم و با اهل باطل همراه میشدیم.
وی تأكید كرد: اینها گفتوگوهای الهی درباره روز قیامت با كسانی است كه در دنیا، بهویژه صاحبان قدرت، حاضر نیستند وظیفه خود را انجام دهند.
رئیسجمهور در ادامه با اشاره به سوره انسان گفت: خداوند در این سوره با بیان مثالی، گفتوگوی یك خانواده را مطرح میكند؛ سورهای كه در شأن امام حسن و امام حسین ( ع ) نازل شده است. آنجا كه ایشان بیمار میشوند، پیامبر اكرم از آنان عیادت میكند و خانواده نذر میكنند و به عهد خود وفا مینمایند.
رئیسجمهور در ادامه سخنان خود با اشاره به آیات سوره انسان گفت: خداوند انسان را شنوا و بینا آفرید و راه را به او نشان داد؛ یا شاكر است یا كافر. خداوند میفرماید برای كافران زنجیرها و عذاب مهیا شده است. اینجاست كه بحث نذر و تعهد مطرح میشود و دقیقاً به موضوع بودجه و معیشت گره میخورد.
وی تأكید كرد: آفرین به همه ما؛ ما ادعای مسلمانی داریم؛ چه در سطح خانواده، چه حكومت، چه جامعه و چه دین. اگر ما به اسم حكومت، به اسم فرد، به اسم خانواده و به اسم جامعه نتوانیم مشكل معیشت مردم را حل كنیم، روز قیامت در مقابل خداوند هیچ پاسخی برای پاسخگویی نخواهیم داشت. این باور اعتقادی من است و آن چیزی است كه از قرآن، كتاب و دین میفهمم.
رئیس قوه مجریه كشورمان افزود: همه این حكومتها، همه این دعواها و همه این ساختارها برای این است كه گرهی از كار مردم باز شود. نمیشود در كشوری زندگی كنیم كه نفت و گاز دارد، روزانه نزدیك به 8 میلیون بشكه نفت و گاز مصرف میكند، اما عدهای گرسنه باشند و شب سر بر بالش بگذارند و نان شب نداشته باشند، و بعد بگوییم داریم مدیریت میكنیم.
وی تصریح كرد: ما نمیتوانیم در این مملكت اگر نتوانیم این مسائل را مدیریت كنیم، ادعای مدیریت داشته باشیم. امروز كسی كه فقط یك خودرو دارد، تنها از یك باك بنزین ماهانه نزدیك به 8 میلیون تومان یارانه دریافت میكند. این بر اساس مقررات و قوانین تنظیم شده است؛ تازه اگر 160 لیتر مصرف كند. اگر مصرف به 200 یا 300 لیتر برسد، این عدد به 24 میلیون تومان هم میرسد. هرچه مصرف بالاتر میرود، یارانه بیشتری دریافت میشود.
رئیسجمهور افزود: در مورد گازوئیل هم دقیقاً همین وضعیت حاكم است. كسی كه مصرف بالاتری دارد، ماهانه 10، 20، 30 و حتی 40 میلیون تومان یارانه دریافت میكند. در مقابل، ما یارانه را به یك عده از طریق بنزین، گاز، برق و آب میدهیم، اما عدهای دیگر با مشكل معیشت، مشكل زندگی، مشكل سلامت و هزاران مشكل دیگر مواجه هستند.
وی ادامه داد: این وضعیت نتیجه تصمیماتی است كه دولتها، مجلسها و سیاستگذاران گرفتهاند. ما در همان بخشی كه با اموال عمومی سروكار دارد، از مجلس محترم میخواهیم یك روز بهگونهای مسئله را مدیریت كند و چارچوبها را به شكلی بنویسد كه اگر هر آنچه به نام بودجه نوشته میشود برای اسلام و اعتقاد است، نباید حتی یك نفر در این مملكت مشكل معیشت داشته باشد. این اولویت ماست.
پزشكیان یادآور شد: بنده برای حكومتكردن یا برای اینكه رئیس بمانم هیچ انگیزهای ندارم. اگر نتوانم مشكل مردم و محرومان را حل كنم، چیزی نیست كه به آن افتخار كنم. نمیشود حكومت كرد و مردم مشكل داشته باشند و بعد صرفاً درباره بودجه حرف بزنیم؛ بگوییم حقوق كم است، بله كم است؛ بگوییم مالیات زیاد گرفته میشود، بله زیاد گرفته میشود؛ بگوییم حقوق را زیاد كنید، خب یكی به من بگوید این پول از كجا باید تأمین شود.
وی ادامه داد: وقتی ما روزانه 8 میلیون بشكه نفت را هزینه میكنیم، اگر فقط 10 درصد صرفهجویی كنیم، روزانه 800 هزار بشكه نفت حفظ میشود. فقط همین 10 درصد. با همین مقدار میتوان حقوق پرداخت كرد، میتوان از امنیت و نیروهای مسلح حمایت كرد، میتوان جاده ساخت و میتوان به معیشت مردم رسید. فقط 10 درصد صرفهجویی.
رئیسجمهور تأكید كرد: اگر قیمتگذاری درست انجام و مصرف مدیریت شود، بسیاری از مشكلات قابل حل است.
رئیس جمهور در بخش پایانی صحبت های خود با تاكید بر اینكه برای حل مشكلات كنونی نیاز به وحدت و انسجام داریم، گفت: اگر همچنان به روشی كه پیش می رویم ادامه دهیم مشكلات باقی می ماند و بی تردید این روند فعلی با آیات الهی تطابق ندارد و معلوم نیست چگونه ما بتوانیم پاسخ خدا را بدهیم.
وی تاكید كرد: همه در مقابل معیشت مردم مسئولیم و باید كاری كنیم كه شرایط اصلاح شود، همچنین در مورد انرژی، گاز و آب نیز باید در گام اول صرفه جویی را مورد توجه قرار دهیم و بعد از آن توزیع را عادلانه كنیم.
پزشكیان تصریح كرد: باید تصمیم بگیریم كه برای معیشت مردم چگونه برنامه ریزی كنیم و این به همكاری مجلس و دولت وابسته است و آن چیزی كه ما به عده ای می دهیم و به اكثریت جامعه نمی دهیم باید اصلاح شود و اگر نتوانیم با زبان و نگاه مشترك صحبت كنیم نخواهیم توانست مشكلات را حل كنیم.
وی تصریح كرد: اگر نخواهیم وضعیت موجود را اصلاح كنیم فردا در مقابل خدا پاسخی برای اعمال خود نخواهیم داشت و امیدوارم با وحدت و انسجام و تعامل این مشكلات فعلی را كه بر سر راهمان وجود دارد را بتوانیم حل كنیم./
منبع: خبرگزاری خانه ملت