راز جز با رازدان انباز نیست / راز اندرگوش منكر راز نیست
(مولوی)
در نگرش عرفانی به ویژه عرفان اسلامی جهان پر از راز و رمز است.
یكی از مهم ترین علت های این موضوع آن است كه خدای جهان مهمترین موجود راز آمیز جهان است و او كه بزرگترین راز عالم است خالق همین جهان است و لاجرم خلقت مخلوقاتش نیز پر از راز و رمز است.
در جهان بینی معنوی و عرفانی جهان سراسر راز است به هر طرف و هركجا كه رو می كنی رازی می بینی ورمزی می یابی. اما نكته مهم آن است كه هر كسی چشم بینا و گوش شنوا ندارد كه این رازها را دریابد نه تنها در نمی یابد، انكار هم می كند. برای دیدن و شنیدن رازهای جهان باید راز دان باشی و معتقد. تا اعتقاد و باور به چنین نگرشی یعنی الهی دیدن جهان در میان نباشد رازی هم دیده و شنیده نمی شود.
تفاوت یك انسان ایمانی والهی با انسان ناباور و ملحد همین جاست. مومنان به هر طرف كه رو می كنند آیات الهی را نظاره می كنند و دست حق را می بینند اما ناباوران نه تنها اجزای هستی را آیات الهی نمی دانند و نمی بینند بلكه آنها را همچون شی ای بی روح و جان می انگارند كه با او می توانند هر كاری انجام دهند.
آن گاه كه جهان خالی از راز شود ،ارتباط درستی با آن برقرار نمی شود و زندگی آدمی تهی از معنا و معنویت می شود و سپس مصائب و مشكلات است كه یكی از پس از دیگری در وجود آدمی و زندگی آدمی روی می دهد.
حسین نعمتی